Lillian Nordica
Lillian Nordica, właśc. Lillian Norton[1][2][3] (ur. 12 grudnia 1857 w Farmington w stanie Maine, zm. 10 maja 1914 w Batawii[1][2][3][4]) – amerykańska śpiewaczka operowa, sopran.
 Lillian Nordica w roli Brunhildy, 1898 | |
| Imię i nazwisko |
Lillian Norton |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Typ głosu | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| |
Życiorys edytuj
Ukończyła studia u Johna O’Neilla w New England Conservatory of Music w Bostonie (dyplom 1876)[1][2][3]. Na scenie zadebiutowała w 1876 roku w Madison Square Garden w Nowym Jorku[1]. W 1878 roku wystąpiła w Crystal Palace w Londynie[1][3]. Studia kontynuowała w Paryżu u François Delsarte i Emilio Belariego oraz w Mediolanie u Antonio Sangiovanniego[2]. W 1879 roku wystąpiła w swojej pierwszej roli operowej jako Elwira w Don Giovannim W.A. Mozarta w mediolańskim Teatro Manzoni, przybierając wówczas za namową Sangiovanniego pseudonim Nordica[1][2][3]. W 1881 roku śpiewała w Petersburgu, Gdańsku, Królewcu i Berlinie[1]. W 1882 roku debiutowała w Paryżu jako Małgorzata w Fauście Charles’a Gounoda[1][2]. Tą samą rolą debiutowała w ojczyźnie, występując w 1883 roku w nowojorskiej Academy of Music[1][2][3]. W 1887 roku jako Violetta w Traviacie Giuseppe Verdiego wystąpiła w londyńskim Covent Garden Theatre[1][2]. W 1890 roku rolą Leonory w Trubadurze debiutowała w nowojorskiej Metropolitan Opera[1][3] i później do 1909 roku była na stałe związana z tym teatrem[1][2][4]. Jej stałymi partnerami scenicznymi byli bracia Jan i Edward Reszke[1][4].
W latach 90. XIX wieku skupiła się na repertuarze wagnerowskim, zaproszona przez Cosimę Wagner wystąpiła w 1894 roku jako pierwsza amerykańska śpiewaczka na festiwalu w Bayreuth, kreując rolę Elzy w Lohengrinie[1][3]. W 1901 roku uczestniczyła w uroczystym przedstawieniu Tristana i Izoldy z okazji otwarcia Prinzregententheater w Monachium[1]. W 1909 roku kreowała tytułową rolę w Giocondzie Amilcare Ponchielliego w przedstawieniu uświetniającym otwarcie Boston Opera House[1]. W tym samym roku pożegnała się ze sceną operową, występując w tytułowej roli w Tristanie i Izoldzie pod batutą Arturo Toscaniniego w Metropolitan Opera[1]. W 1913 roku dała pożegnalny recital w nowojorskiej Carnegie Hall, następnie udała się w podróż dookoła świata[1]. Ostatni raz wystąpiła na scenie pod koniec listopada 1913 roku w Melbourne[2]. W grudniu tegoż roku statek, którym podróżowała, rozbił się o rafę koralową[3]. W trakcie katastrofy nabawiła się zapalenia płuc, które przyczyniło się do jej śmierci[3].
Jej pierwszym mężem był od 1882 roku Frederick Gower. W 1885 roku, w trakcie trwającej już sprawy rozwodowej, zaginął on bez wieści podczas podróży balonowej przez kanał La Manche[2][3]. W 1896 roku poślubiła węgierskiego śpiewaka Zoltána Doeme, z którym rozwiodła się w 1904 roku[2][3]. Jej trzecim mężem był od 1909 roku londyński bankier George W. Young[2][3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 87. ISBN 978-83-224-0808-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2621–2622. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m The Grove Book of Opera Singers. Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 350. ISBN 978-0-19-533765-5.
- ↑ a b c John Warrack, Ewan West: The Concise Oxford Dictionary of Opera. Oxford: Oxford University Press, 1996, s. 366. ISBN 0-19-280028-0.