Wikipedia

Ludwik Warchał

Ludwik Warchał (ur. 3 lutego 1911 w Bażanówce, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podchorąży piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Ludwik Warchał
Ilustracja
podchorąży piechoty podchorąży piechoty
Data i miejsce urodzenia

3 lutego 1911
Bażanówka

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

do 1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

2 Pułk Strzelców Podhalańskich

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

Sanocka Fabryka Wagonów

Multimedia w Wikimedia Commons
Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Ludwika Warchała w Sanoku
Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Życiorys edytuj

Urodził się 3 lutego 1911 w Bażanówce[1][2][3]. Był synem Franciszka i Marianny z domu Bury[3][2]. 30 maja 1932 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Mieczysław Granatowski, Franciszek Malik i Zbigniew Wyskiel – wszyscy również późniejsi żołnierze Wojska Polskiego, w tym dwaj ostatni ofiary zbrodni katyńskiej)[1][4]. Był harcerzem[5].

Pracował jako urzędnik prywatny w Sanockiej Fabryce Wagonów. W miejscu zatrudnienia był komendantem Związku Strzeleckiego.

28 sierpnia 1939 zawarł związek małżeński ze Stanisławą Moksemiszak[6] (ur. 1916, także urzędniczka w sferze prywatnej), a świadkiem na ich ślubie był Filip Schneider[2].

Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej został zmobilizowany do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich i walczył w jego szeregach. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów w okolicach Tarnopola. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku[7]. W kwietniu 1940 został zabrany do Katynia i tam został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jest pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

W 1947 przed Sądem Grodzkim w Sanoku, na wniosek Stanisławy Warchoł, zamieszkałej w Sanoku przy ul. Jagiellońskiej 38, toczyło się postępowanie sądowe o uznanie za zmarłego (dosł.) Ludwika Warchoła[3][2]. W zawiadomieniu o tym podano, że zaginiony był profesorem gimnazjum w Sanoku, a we wrześniu 1939 wyruszył na front jako porucznik Wojska Polskiego[3].

Upamiętnienie edytuj

Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 nazwisko Ludwika Warchała zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945[8] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum[9].

W 1962 Ludwik Warchał został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Ludwik Warchał został wymieniony na tablicy pamiątkowej, ustanowionej w latach 60. XX wieku w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w sanockiej dzielnicy Posada, ku czci parafian – ofiar terroru okupanta, działań wojennych[10].

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia podporucznika[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12].

18 kwietnia 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w tzw. Alei Katyńskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku zostało zasadzonych 21 Dębów Pamięci[13][14], w tym upamiętniający Ludwika Warchała (zasadzenia dokonali Zofia Chybiło, dyrektor I Odd. Banku PEKAO. S.A. w Sanoku i Lesław Wojtas, prezes Podkarpackiego Banku Spółdzielczego)[15][16][17].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b XLV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1931/32. Sanok: 1932, s. 25.
  2. ↑ a b c d Księga wtóropisów aktów małżeńskich za lata 1936-1945. T. „K”. Cz. II. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 304.
  3. ↑ a b c d Obwieszczenia sądowe. Uznanie za zmarłego i stwierdzenie faktu śmierci (Monitor Polski nr 86 z 8 września 1946). monitorpolski.gov.pl. s. 4. [dostęp 2018-01-08].
  4. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-05-31].
  5. ↑ Krystyna Chowaniec: Wypominki harcerskie. braterstwo.zhp.pl, 2009-11-15. [dostęp 2015-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-24)].
  6. ↑ Inne źródła podały formy nazwiska: „Moksemisza”, „Malczyniszak”.
  7. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 252. ISBN 83-7001-294-9.
  8. ↑ Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 69.
  9. ↑ Zjazd w fotografii. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 231.
  10. ↑ Franciszek Oberc: Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka. Sanok: 1998, s. 20. ISBN 83-909787-1-7.
  11. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  12. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
  13. ↑ Krystyna Chowaniec, Patron sanockiego harcerstwa – ksiądz harcmistrz Zdzisław Peszkowski, Rocznik Sanocki Tom X – Rok 2011, Sanok 2011, s. 17.
  14. ↑ Krystyna Chowaniec. Uroczystości dnia Katyńskiego w Sanoku. „Góra Przemienienia”, s. 4-13, Nr 17 (299) z 26 kwietnia 2009. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  15. ↑ Uroczystości Dnia Katyńskiego w Sanoku. ko.rzeszow.pl. [dostęp 2014-02-25].
  16. ↑ Marian Struś. Sanok nie zapomni. „Tygo-dnik Sanocki”, s. 1, 6, Nr 17 (911) z 24 kwietnia 2009. 
  17. ↑ Krystyna Chowaniec: Dęby Pamięci. Sanok: Komenda Hufca ZHP Ziemi Sanockiej im. ks. hm. Zdzisława Peszkowskiego, 2010, s. 50. ISBN 978-83-931109-3-3.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludwik_Warchał&oldid=71953607”