Marcin Kazimierz Borowski
Marcin Kazimierz Borowski herbu Lis (ur. 1640, zm. w październiku 1709) – podkoniuszy koronny, starosta grudziądzki i rogoziński, od 1691 kasztelan gdański, właściciel dóbr gubińskich i Białochowa k. Grudziądza.
 Lis | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
Urodził się w rodzinie Szymona Borowskiego. W młodości przebywał na dworze Jana Kazimierza. W 1673 dowodził regimentem dragonów w wyprawie chocimskiej.
W 1667 dostał dobra rogozińskie w ziemi chełmińskiej, a po śmierci królowej Marii Ludwiki, przyległe starostwo grudziądzkie. Poseł sejmiku generalnego pruskiego na sejm abdykacyjny 1668 roku[1].
W oczach sąsiadów z zagranicy uchodził za sojusznika króla Jana III Sobieskiego w jego zmaganiach politycznych z elektorem Fryderykiem Wilhelmem. Był delegatem z województwa chełmińskiego na elekcję królów Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego. 11 lutego 1668 mianowany podkoniuszym koronnym. Był członkiem konfederacji malkontentów w 1672 roku[2].
Poseł sejmiku kowalewskiego na sejm koronacyjny 1676 roku, sejm 1690 roku[3].
W 1691 nominowany na kasztelanię gdańską, co wywołało, bezskuteczny jednak, protest szlachty pruskiej, gdyż nie posiadał prawa indygenatu. Po zerwanym sejmie konwokacyjnym 1696 roku przystąpił 28 września 1696 roku do konfederacji generalnej[4]. 5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej[5]. Po 1700, podczas wielkiej wojny północnej, gdy Gdańsk był niejednokrotnie zagrożony przez obce wojska, w celu wzmocnienia miasta, zatrudnił fortyfikatora Jana Charpentiera.
W 1702 otrzymał zgodę królewską, na ustąpienie starostwa grudziądzkiego Działyńskim.
Zaznaczył się też dobroczynnością na cele kościelne, zwłaszcza na kolegium jezuitów grudziądzkich i przebudowę kościoła o. Dominikanów w Chełmie.
Żona Anna Andrault de Langieron zawarła z mężem w 1690 umowę wzajemnego dożywocia; w testamencie zatwierdzonym w 1693. Mieszkał z rodziną w Giżycku (Lecku).
Przypisy edytuj
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo - doktryna - praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 337.
- ↑ Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego. T. 1, cz. 2, Kraków 1881, s. 1004.
- ↑ Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 588.
- ↑ Konfederacya Generalna Ordinvm Regni & Magni Dvcatus Lithvaniæ Po niedoszłey Konwokacyey głowney Warszawskiey umowiona Roku Pańskiego 1696. dnia 29 Miesiąca Sierpnia, [1696], [b.n.s.]
- ↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]
Bibliografia edytuj
- Paweł Czaplewski, Senatorowie 30, 93 n., 171;
- Paweł Czaplewski; Marcin Kazimierz Borowski [w:] Polskim Słowniku Biograficznym, Oprac.: Beyzym Jan, Brownsford Marja, Tom II, Kraków 1936, s. 345 – 351;
- Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839–1845, t. II s. 250;
- Grudziądz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 866.
- Gubiny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 902.