Maria Kleniewska
Maria Kleniewska (ur. 29 czerwca 1863 w Niedźwiedzickiej Woli, zm. 10 września 1947 w Lublinie) – działaczka społeczna i narodowa.
Życiorys edytuj
Pochodziła z Jarocińskich h. Jastrzębiec - drobnej szlachty ziemi sieradzkiej. Urodziła się 29 czerwca 1863 w Niedźwiedzickiej Woli, jako córka Teodory. Po zakończeniu edukacji domowej, w latach 1876–1879 uczęszczała na krakowską pensję urszulanek. Dokształcała się w Polsce i za granicą. Ukończyła m.in. kursy ratownictwa i położnictwa w Lozannie.
Od 20 stycznia 1880 była żoną Jana Kleniewskiego h. Zagłoba, właściciela dóbr Kluczkowice. Mieli dzieci: Witolda (1880–1927), Jarynę i Hannę (obie zmarły w dzieciństwie), Halinę (1883–1973) oraz Przemysława (1889–1944), który został zamordowany przez gestapo w czasie powstania warszawskiego.
Według Apoloniusza Zawilskiego miała bardzo silne poglądy endeckie[1].
Zmarła 10 września 1947 u sióstr pasterek na Wiktorynie w Lublinie.
Działalność Marii Kleniewskiej edytuj
- 1893 – założyła pierwsze ochronki dla dzieci wiejskich w Kluczkowicach
- 1895 – założyła Zjednoczone Koło Ziemianek, później zwane Stowarzyszeniem Zjednoczonych Ziemianek
- 1896 – pierwsze warsztaty szkoleniowe dla wiejskich dziewcząt w Kluczkowicach, Wrzelowcu i Szczekarkowie, gdzie uczono je: krawiectwa, tkactwa, koronczarstwa, hafciarstwa. Wykształcono 317 dziewcząt.
- 1898 – zorganizowała seminarium dla wykończenia nauki dziewczyn po warsztatach
- 1905–1908 – tajne komplety w Kluczkowicach.
- 1895 – z inicjatywy Marii powstało „Koło Pracy Kobiet”, przekształcone na dwunastotysięczne Zrzeszenie Ziemianek
- 1905–1907 – połączenie pojedynczych ZZ w Zjednoczone Koło Ziemianek; Maria Kleniewska została pierwszą przewodniczącą
- 1920 – była członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa[2].
- 1923 – zawiązała się Rada Naczelna Stowarzyszenia Zjednoczonych Ziemianek, łącząca wszystkie ZZ z całej Polski (343 koła, 10 tys. członkiń)
- 1925 – w Dratowie zainicjowała działalność Bractwa Pielgrzymstwa Polskiego, nad którym opiekę duchową sprawował ks. Władysław Korniłowicz
Maria Kleniewska założyła także inne organizacje kobiece: koło włościanek „Zgoda”, „Gościnę” (ta zorganizowała Zjazd Kobiet Polskich w Krakowie w 1913), współtworzyła akcję „Swój do swego” oraz Polską Macierz Szkolną. W latach 30. XX w. współpracowała z Władysławem Korniłowiczem oraz Stefanem Wyszyńskim.
Ufundowała kościół parafialny w Zagłobie.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)[3]
Przypisy edytuj
- ↑ Rekonwalescencja, [w:] Apoloniusz Zawilski, Kamienne zegary, Rozdział "Rekonwalescencja", Wydawnictwo Łódzkie, 1973.
- ↑ Obrona państwa w 1920 roku, Warszawa 1923, s. 19.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 435 „za ofiarną działalność na polu narodowem”.
Bibliografia edytuj
- Maria Soborska, Szkice z dziejów Kluczkowic; Lublin 1998.
- Maria Kleniewska, Wspomnienia, red. i oprac. tekstu Wojciech Włodarczyk; Regionalne Towarzystwo Powiślan, Wilków 2002.