Marian Kucharski (lotnik)
Marian Kucharski (ur. 29 maja 1909 r. w Radomiu, zm. 27 stycznia 1969 w Montrealu) – podpułkownik pilot obserwator Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Powietrznych, dowódca dywizjonu 300, odznaczony Virtuti Militari i Distinguished Flying Cross.
 podpułkownik pilot obserwator
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
23 pułk artylerii lekkiej |
| Stanowiska |
dowódca eskadry, dowódca dywizjonu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
W 1927 r. zdał egzamin maturalny w Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Radomiu i zgłosił się do odbycia służby wojskowej. Został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, w 1928 r. rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. Ukończył ją i 15 sierpnia został promowany na stopień podporucznika. Dostał przydział do 23. pułku artylerii lekkiej[1].
Starał się o zmianę rodzaju broni, w 1933 r. wziął udział w kursie obserwatorów broni w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie. W 1934 r. otrzymał kolejny przydział służbowy, tym razem do 2. dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w Grodnie. Jego starania o zmianę rodzaju broni zostały uwieńczone sukcesem w 1935 r. kiedy to został przydzielony do 5. pułku lotniczego jako obserwator. W 1938 r. został dowódcą II plutonu w 53. eskadrze towarzyszącej[2]. W 1939 r. został awansowany na stopień kapitana[3].
W składzie 53. eskadry wziął udział w wojnie obronnej[4]. 2 września korygował ogień artylerii 20. dywizji piechoty, dzień później jego maszynę zaatakowały trzy Messerschmitty Bf 109, ale pilotowi udało się uciec w chmury[5]. 11 września wykrył niemieckie kolumny pancerne wkraczające do Mińska Mazowieckiego, co pozwoliło na ewakuowanie samolotów eskadry na lotnisko w Brześciu. 14 września ze składu eskadry wydzielono nadwyżki kadry i sprzętu, nad którymi dowództwo objął kpt. Kucharski[6].
Wykonał 7 lotów bojowych, po agresji ZSRR na Polskę przekroczył granicę z Rumunią. Przez Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji, skąd w jednej z pierwszych grup polskich lotników został skierowany do Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-0136. Został skierowany polskiej Bazy Lotniczej w Blackpool, w 1941 r. przeszedł w Carlisle kurs pilotażu podstawowego. Po jego ukończeniu został skierowany na kurs pilotażu na samolotach dwusilnikowych[7].
Po jego ukończeniu otrzymał przydział do dywizjonu 304. 17 kwietnia 1942 r. wziął udział w nalocie na Hamburg. Dowodził jedną z trzech załóg, które zdołały dotrzeć nad cel[8]. Po przeniesieniu dywizjonu 304 do lotów w ramach Coastal Command brał udział w poszukiwaniu niemieckich okrętów podwodnych. 27 maja przeprowadził nieskuteczny atak na ślady ropy pozostawione na powierzchni przez U-Boota[9]. 29 lipca jego załoga wykryła i zaatakowała okręt podwodny, który rozpoznano jako włoski. Na powierzchni wody pozostały ślady ropy, okręt został uznany za lekko uszkodzony[10]. 2 września załoga wykryła włoski okręt podwodny „Reginaldo Giuliani”, który zaatakowała bombami oraz ogniem broni pokładowej. W wyniku ataku okręt został ciężko uszkodzony, ale zdołał dotrzeć do hiszpańskiego portu Santander[11].
Po ukończeniu pierwszej tury lotów bojowych i odpoczynku operacyjnym przeszedł do dywizjonu 300 na stanowisko dowódcy eskadry. W 1943 r. został skierowany jako oficer łącznikowy do dowództwa Coastal Command[12]. Powrócił do dywizjonu 304, nad którym 4 maja 1943 r. objął dowództwo[13]. Nocą z 24 na 25 czerwca brał udział w nalocie na Wuppertal, podczas którego jego Wellington został uszkodzony ogniem artylerii przeciwlotniczej, ale pilot zdołał doprowadzić maszynę na lotnisko[14]. 18 września brał udział w minowaniu okolic Wysp Fryzyjskich i podejścia do portu w Saint-Nazaire. Maszyna została uszkodzona, ale pilot zdołał doprowadzić ją na lotnisko w Lindholme[15]. 17 listopada zdał stanowisko dowódcy dywizjonu i dzień później przeszedł do Inspektoratu Sił Powietrznych[16].
Został skierowany do służby w lotnictwie transportowym, od 18 lutego 1944 r. dowodził Polską Grupą przy 45. Grupie Transportowej RAF w Kanadzie. Po zakończeniu działań wojennych nie zdecydował się na powrót do Polski. Został zdemobilizowany 9 kwietnia 1946 r. i pozostał na emigracji w Kanadzie. Działał w środowiskach polonijnych, w 1957 r. został Prezesem Skrzydła 310 „Wilno” Stowarzyszenia Lotników Polskich[17].
Zmarł 27 stycznia 1969 r. w Montrealu. Jego symboliczny grobowiec znajduje się na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu przy ul. Limanowskiego[18].
Ordery i odznaczenia edytuj
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[19]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9615,
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
- Medal Lotniczy,
- Distinguished Flying Cross.
Przypisy edytuj
- ↑ Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 126.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 334.
- ↑ Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 491.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 397.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 398-399.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 400-401.
- ↑ Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 127.
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 75.
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 114.
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 121.
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 125-126.
- ↑ Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 138.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 84.
- ↑ Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 149.
- ↑ Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 157-158.
- ↑ Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 159.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 321.
- ↑ Marian Kucharski. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-12-05]. (pol.).
- ↑ Kucharski Marian. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-12-05]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Łukasz Jaśkiewicz: 300 Dywizjon Bombowy „Ziemi Mazowieckiej”. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-828-3. OCLC 1096345355.
- Łukasz Jaśkiewicz: 304 Dywizjon Bombowy „Ziemi Śląskiej” im. ks. Józefa Poniatowskiego. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-829-0. OCLC 1100412224.
- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja CDCN: „Księgarnia Akademicka”, 2003. ISBN 83-7188-691-8. OCLC 831137079.
- Józef Zieliński, Tadeusz Krzystek: Dowódcy dywizjonów Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie = Commanders of the Polish Air Force squadrons in the West. Poznań: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09553-1. OCLC 52033660.