Markowe Szczawiny – miejscowość typu schronisko turystyczne[2], niewielka polana położona na północnych stokach Babiej Góry na wysokości 1180 m n.p.m. w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zawoja. Znajduje się na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego[3].

Markowe Szczawiny
schronisko turystyczne
Ilustracja
Schronisko PTTK Markowe Szczawiny
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

suski

Gmina

Zawoja

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

34-221

Tablice rejestracyjne

KSU

SIMC

0078114

Położenie na mapie gminy Zawoja
Mapa konturowa gminy Zawoja, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Markowe Szczawiny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Markowe Szczawiny”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Markowe Szczawiny”
Położenie na mapie powiatu suskiego
Mapa konturowa powiatu suskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Markowe Szczawiny”
Ziemia49°35′16″N 19°31′01″E/49,587778 19,516944[1]
Dawna GOPR-ówka, obecnie siedziba Babiogórskiego Ośrodka Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach
Markowe Szczawiny i kępy szczawiu alpejskiego

Historia

edytuj

Dawniej była częścią większej hali o nazwie Markowa Hala. Nazwa wywodzi się od właściciela – nieznanego Marka z Zawoi. Drugi człon nazwy wywodzi się od szczawiu alpejskiego, do dziś obficie rosnącego w miejscach po dawnych koszarach, czemu sprzyja wysoka zawartość związków azotu (pozostałość po odchodach owiec). Przed laty wypasano na polanie owce, a miejsca, w których rósł szczaw alpejski (na pasterskich halach będący chwastem) nazywano szczawinami[4].

Przed 1906 było to miejsce krzyżowania się kilku szlaków turystycznych oraz wygodne miejsce biwakowe dla turystów odwiedzających Babią Górę. W 1906 Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało tu pierwsze polskie schronisko turystyczne w tej części Beskidów, znane do dziś jako schronisko PTTK Markowe Szczawiny. Obiekt przetrwał do 2007 i w 2010 zastąpił go nowy budynek[5].

Oprócz schroniska turystycznego na polanie znajduje się także budynek, mieszczący dawniej dyżurkę GOPR, a obecnie Babiogórski Ośrodek Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach[4].

Stacja pogodowa

edytuj

29 sierpnia 2021 na budynku Babiogórskiego Ośrodka Historii Turystyki Górskiej w znajdującej się w nim Stacji Ratunkowej GOPR uruchomiono stację pogodową APRS ze zdalnym odczytem. Urządzenia mierzą zewnętrzną temperaturę, wilgotność i ciśnienie, ze względu na bardzo duże zalesienie polany nie mierzą prędkości wiatru (co i tak nie miało by sensu z pomiarowego punktu widzenia). Stacja pracuję w sieci APRS spod znaku SR9WXY i funkcjonuje również jako węzłowa stacja retransmisyjna (digi)

Odczyty dostępne są przez stronę Internetową, aplikację mobilną lub bezpośrednio przez WebSerwis w formacie JSON, skąd można ściągać również dowolne dane archiwalne.

Szlaki turystyczne

edytuj

Na Markowych Szczawinach zbiega się większość szlaków turystycznych Babiogórskiego Parku Narodowego[3]:

  z Zawoi Czatoży poprzez Akademicką Perć na Diablak (częściowo przez Górny Płaj),
  prowadzi z Ryżowanej,
  prowadzący z Zawoi Markowej,
  z przełęczy Krowiarki (około 2 godzin od parkingu samochodowego – Górny Płaj),
  z Przełęczy Jałowieckiej i Czarnej Hali przez Przełęcz Bronę na Diablak.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 77840
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. a b Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
  4. a b Stanisław Figiel, Piotr Krzywda: Beskid Żywiecki. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006. ISBN 83-89188-59-7.
  5. Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Żywiecki. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 154–185. ISBN 978-83-925599-4-8.

Linki zewnętrzne

edytuj