Marta Stebnicka

polska artystka teatralna

Marta Stebnicka-Kern[1] (ur. 22 marca 1925 we Lwowie[a][2][3], zm. 5 lipca 2020 w Warszawie[4]) – polska aktorka, reżyserka teatralna, pieśniarka, wykładowczyni Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Związana z Kabaretem Jama Michalika (1960–1991).

Marta Stebnicka
Ilustracja
Marta Stebnicka, Kraków, 6 maja 2008
Data i miejsce urodzenia

22 marca 1925
Lwów

Data i miejsce śmierci

5 lipca 2020
Warszawa

Zawód

aktorka, reżyserka, pieśniarka, wykładowczyni

Współmałżonek

Ludwik Jerzy Kern

Lata aktywności

1943–2016

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Cmentarz Rakowicki-Aleja Zasłużonych
Grób Marty Stebnickiej-Kern i Ludwika Jerzego Kerna.

Życiorys

edytuj

Na początku lat 40., w czasie II wojny światowej, zarabiała jako śpiewaczka uliczna w rodzinnym Lwowie. W 1941 wraz z matką wyjechała ze Lwowa do Krakowa, gdzie jesienią tego samego roku poszła do zawodowej szkoły przemysłu artystycznego Kunstgewerbeschule. Na przełomie lat 1942/1943 zdawała do konspiracyjnego Teatru Niezależnego Tadeusza Kantora. W wieku 18 lat zadebiutowała na scenie rolą Skierki w sztuce Balladyna Juliusza Słowackiego w reżyserii Kantora. Rok później zagrała u niego w Powrocie Odysa. W 1945 wstąpiła do Studia Aktorskiego przy Starym Teatrze, którego została absolwentką, a uchwałą Komisji Kwalifikacyjnej MKiSz (30 września 1954) uznano ją aktorką dramatyczną.

Zawodowo związana z krakowskimi teatrami:

W 1960 została wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, gdzie pracowała do 1964, a później od 1972 przez ponad 40 lat[b]. Od lat 70. XX wieku do początku XXI wieku zajmowała się także reżyserią teatralną.

Autorka książki Polowanie na wachlarze (Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie 2008; Nagroda Krakowska Książka Miesiąca, czerwiec 2008 r.).

Zmarła 5 lipca 2020 w Warszawie. Miała 95 lat[5]. 15 lipca została pochowana obok męża w alei zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie (kwatera LXIX pas C-2-5)[6].

Życie prywatne

edytuj

W latach 1954–2010 była żoną Ludwika Jerzego Kerna. Jej pierwszym mężem był Marek Sobolewski. Mieszkała w Krakowie.

Odznaczenia

edytuj
 
Marta Stebnicka z mężem, Ludwikiem Jerzym Kernem (1967)
  • 1943: Balladyna jako Skierka
  • 1944: Powrót Odysa jako Telemak
  • 1945: Niespodzianka jako Wieśniaczka
  • 1947: Świętoszek jako Elmira
  • 1947: Wariatka z Chaillot jako Druga Dama
  • 1947: Powrót syna marnotrawnego jako Saskia
  • 1948: Owcze źródło jako Królowa Izabella
  • 1948: Amfitrion 38 jako Alkmena
  • 1949: Maskarada jako Idalia
  • 1949: Mickiewicz
  • 1949: Wieczór Puszkinowski
  • 1950: Pies ogrodnika jako Marcelina
  • 1950: Wczoraj i przedwczoraj jako Wanda
  • 1951: Alkad z Zalamei jako Izabella
  • 1951: Talenty i wielbiciele jako Aleksandra Nikołajewna Niegina
  • 1952: Trzydzieści srebrników jako Mildred Andrews
  • 1952: Piąta symfonia jako Liza
  • 1953: Polacy nie gęsi jako Królowa Bona
  • 1953: Jegor Bułyczow i inni jako Antonina
  • 1954: Fantazy jako Dianna
  • 1954: Kaukaskie kredowe koło jako Katia Wachtang
  • 1955: Dom na Twardej jako Klara
  • 1956: Złota kareta jako Maria Siergiejewna
  • 1956: Kaprys jako Pani de Lery
  • 1956: Wesele jako Maryna
  • 1957: Dwa teatry jako Pani
  • 1957: Dowód osobisty jako Alda
  • 1958: Bolero jako Maria
  • 1958: Przedszkole miłości jako Ewa
  • 1958: Dwie wdowy jako Krystyna
  • 1958: Ararat jako Machmada
  • 1959: Widok z mostu jako Beatrycze
  • 1961: Zielony Gil jako Donna Dianna
  • 1961: Heloiza i Abelard jako Margot
  • 1962: Fanfaron, czyli zakochany konserwatysta jako Aglae
  • 1962: Cyd jako Szimena
  • 1962: Teatr Klary Gazul jako Dona Uracca
  • 1962: Jaśnie pan Nikt jako Izabella
  • 1963: Uczta morderców jako Kornelia
  • 1963: Cud w Alabamie jako Kate
  • 1964: Koniec księgi VI jako Anna Schilling
  • 1965: Zaproszenie do zamku jako Matka Izabelli
  • 1965: Nie-Boska komedia jako Była arystokratka
  • 1966: Happy end jako Ćma (współpraca reżyserska)
  • 1967: Trojanki jako Atena
  • 1967: Oni jako Protruda Bellafresco
  • 1968: Porachunki małżeńskie
  • 1968: Moja córeczka jako Kobieta w czapce, Kobieta z kabiny nr 1, Sąsiadka
  • 1969: Listy dwóch młodych mężatek
  • 1969: Poskromienie złośnicy jako Wdowa Dorota
  • 1973: Wywiad jako Doris
  • 1974: Karykatury (współpraca reżyserska)
  • 1975: Teoria śmiechu (monodram; współpraca reżyserska)
  • 1977: Wystawa ku czci Gabrieli Zapolskiej (reżyseria)
  • 1977: Opera za trzy grosze jako Celia Peachum
  • 1980: Romans z wodewilu jako Dama
  • 1981: Pochwała głupoty (monodram, opracowanie tekstu)
  • 1983: Maria jako Niefiedowna
  • 1984: Don Carlos infant Hiszpanii jako Księżna Olivarez
  • 1989: Komedianci (reżyseria)
  • 1990: Port wielki jak świat jako Kobieta (reżyseria)
  • 1991: Piosenki (reżyseria i aranżacja wnętrza)
  • 1992: Plac Merkurego jako Szarlatanka (reżyseria i scenariusz)
  • 1993: Kernalia (reżyseria i scenariusz)
  • 1993: Piosenki przed trybunałem (reżyseria i scenariusz)
  • 1995: Stare pianino (reżyseria i scenariusz)
  • 1995: Opera za trzy grosze (reżyseria i scenariusz)
  • 1996: Księżycowe Pierroty i nocne Kolombiny, czyli Farandola Montmartru (reżyseria i scenariusz)
  • 1998: Fotel (reżyseria i scenariusz)
  • 1999: Ewa (reżyseria i scenariusz)
  • 2000: Zabłąkane gwiazdy (reżyseria i scenariusz)
  • 2000: Piosenki pana Berangera (reżyseria i scenariusz)
  • 2002: Franciszek Villon na dworcu... (reżyseria i scenariusz)
  • 2003: Zielona Gęś (reżyseria i scenariusz)
  • 2007: Sejm kobiet jako Starucha
  • 2016: Inne rozkosze jako Oma (głos z offu)

Filmografia

edytuj
  1. Według biogramu w serwisie filmpolski.pl Marta Stebnicka urodziła się w Krakowie, jednak niektóre źródła włącznie z samą aktorką jako miejsce urodzenia wskazują Lwów.
  2. Nie jest znana dokładna data odejścia Stebnickiej z uczelni. Najprawdopodobniej między 2012 a 2015 rokiem.

Przypisy

edytuj
  1. a b M.P. z 1997 r. nr 6, poz. 52.
  2. Marta Stebnicka: Dama z Montmartre [online], e-teatr.pl [dostęp 2019-09-30].
  3. URODZINY MARTY STEBNICKIEJ [online], radiokrakow.pl [dostęp 2019-09-30].
  4. Marta Stebnicka w bazie filmpolski.pl
  5. Telewizja Polska S.A, Zmarła profesor Marta Stebnicka [online], krakow.tvp.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  6. Pogrzeb Marty Stebnickiej [online], facebook.com [dostęp 2020-07-10] (pol.).
  7. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, s. 1655.
  8. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2020-05-22] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj