Martin Karplus

amerykańsko-austriacki chemik, noblista

Martin Karplus (ur. 15 marca 1930 w Wiedniu) – amerykański chemik teoretyczny pochodzenia austriackiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w roku 2013 „za rozwój wieloskalowych modeli dla złożonych układów chemicznych” (wraz z Ariehem Warshelem i Michaelem Levittem)[1].

Martin Karplus
Ilustracja
Państwo działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

15 marca 1930
Wiedeń

Specjalność: chemia teoretyczna
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie chemii

Życiorys edytuj

Urodził się w Wiedniu w rodzinie żydowskiej o tradycjach lekarskich[2]. W 1938 roku wraz z rodzicami i bratem Robertem (później fizykiem) wyjechał z Austrii przez Szwajcarię do Stanów Zjednoczonych[2]. W 1950 roku uzyskał stopień BA na Harvard University. Edukację kontynuował w California Institute of Technology, gdzie w 1953 roku uzyskał stopień doktora pod kierunkiem Linusa Paulinga. W latach 1953–1955 odbył, dzięki stypendium National Science Foundation, staż podoktorski na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie współpracował z Charlesem Coulsonem. Po powrocie do USA pracował na University of Illinois, a od 1966 roku na Harvardzie, gdzie objął stanowisko profesora chemii. Od 1996 roku współpracuje również z Université Louis Pasteur w Strasburgu.

Jego zainteresowanie badawcze dotyczą szerokiego obszaru chemii fizycznej i teoretycznej, obejmującego chemię kwantową, dynamikę molekularną oraz wykorzystanie spektroskopii NMR.

Jego imieniem nazwano równanie Karplusa opisujące zależność między wicynalną stałą sprzężenia spinowo-spinowego   a kątem dwuściennym   tworzonym przez wiązania łączące sprzężone jądra atomowe.

Kierowany przez niego zespół zainicjował oraz koordynuje użycie pakietu CHARMM, pozwalającego na symulację dynamiki molekularnej.

Wraz z Andrew McCammonem i Bruce'em Gelinem Karplus opublikował pierwszą symulację dynamiki molekularnej białka[3].

Przypisy edytuj

  1. Nobelprize.org: Martin Karplus – Facts. 2013-10-08. [dostęp 2013-10-09]. (ang.).
  2. a b Georg Markus. Die Wiener Kindheit des vertriebenen Forschers. „Kurier”, 9 października 2013. [dostęp 2013-12-08]. (niem.). 
  3. J. Andrew McCammon, Bruce R. Gelin, Martin Karplus. Dynamics of folded proteins. „Nature”. 267, s. 585-590, 1977. DOI: 10.1038/267585a0. 

Bibliografia edytuj