Mojżesz ben Israel Isserles

rabin krakowski

Mosze ben Israel Isserles (hebr. ‏משה בן ישראל איסרליש‎; ur. 1520?, zm. 1572) – wieloletni naczelny rabin gminy żydowskiej w Kazimierzu, rektor tamtejszej jesziwy, talmudysta i filozof. Nazywany jest powszechnie Remu, od hebr. ‏רמ״א‎ Rema’[2][3] (jid. ‏רמ״אָ‎ Remo lub Remu), co jest skrótem od żydowskiego tytułu רבי משה איסרליש‎ rabbi Mosze Isserles[1].

Mosze ben Israel Isserles
‏משה בן ישראל איסרליש‎
Ilustracja
Data urodzenia

1520?

Data śmierci

1572

Miejsce pochówku

Cmentarz Remuh w Krakowie

Rabin generalny gmin żydowskich województwa krakowskiego
Okres sprawowania

od 1547[1]

Rektor jesziwy krakowskiej
Okres sprawowania

od 1552[1]

Wyznanie

judaizm

Nagrobek Moszego Isserlesa na cmentarzu Remu w Krakowie

Życiorys

edytuj

Urodził się w podkrakowskim Kazimierzu około roku 1520{[2][3] (podaje się daty: 1510, 1520, 1533[1]) jako syn bogatego kupca i fundatora w 1553 r. jednej z najstarszych synagog kazimierskich, zwanej później Remu[1]. Studia odbył w Lublinie w tamtejszej jesziwie rabina Szaloma Szachny, którego córkę Gołdę później poślubił[1].

Wpływ na jego poglądy miał przede wszystkim Majmonides, a ponadto Arystoteles i księga Zohar. Był zwolennikiem tzw. kabały praktycznej. Najsłynniejszym jego dziełem jest Map(p)a (hebr., dosł. „Obrus”), komentarz do traktatu Szulchan aruch (hebr., dosł. „Nakryty stół”) Józefa Karo, dostosowujący go do tradycji aszkenazyjskiej. Był także autorem wielu responsów, zajmował się ponadto astronomią, geometrią i historią[1].

Grób Moszego Isserlesa znajduje się na starym cmentarzu żydowskim przy synagodze Remu w Krakowie. Pielgrzymują do niego żydzi z całego świata[1][4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Zofia Borzymińska: Isserles Mojżesz. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 1: A–K. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 635–636, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-126-X. [dostęp 2018-12-22].
  2. a b Meir Raffeld: Isserles, Mosheh ben Yisra’el. [w:] The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe [on-line]. YIVO Institute for Jewish Research, 2010. [dostęp 2018-12-22]. (ang.).
  3. a b Solomon Schechter, M. Seligsohn: Isserles, Moses ben Israel (ReMA). [w:] Jewish Encyclopedia [on-line]. 1906. [dostęp 2018-12-22]. (ang.).
  4. Żydowski Kraków. Legendy i obrazy ze świata, którego już nie ma [FOTO] [online], Krowoderska.pl, 20 września 2021 [dostęp 2021-09-22].