Monareczka płaszczowa

gatunek ptaka

Monareczka płaszczowa[4], monarka płaszczowa[5] (Symposiachrus loricatus) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Jest endemitem indonezyjskiej wyspy Buru (południowe Moluki). Jego naturalnym środowiskiem są subtropikalne lub tropikalne wilgotne lasy nizinne i górskie. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Monareczka płaszczowa
Symposiachrus loricatus[1]
(Wallace, 1863)
Ilustracja
Po prawej dorosły osobnik, po lewej młodociany (ilustracja dołączona do pierwszego opisu)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Symposiachrus

Gatunek

monareczka płaszczowa

Synonimy
  • Monarcha leucurus loricatus Wallace, 1863[2]
  • Monarcha loricata Wallace, 1863[2]
  • Monarcha loricatus Wallace, 1863[2]
  • Symposiarchus loricatus (Wallace, 1863)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Taksonomia edytuj

Ptak został pierwotnie umieszczony w rodzaju Monarcha, następnie przeniesiony do Symposiachrus w 2009[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][8].

Morfologia edytuj

Obie płcie są do siebie podobne[7]. Ptak ten ma czarną maskę, wyraźny biały wzór na głowie poniżej oka, całkowicie czarną górną część ciała i białe zewnętrzne pióra ogona, dolną część klatki piersiowej i brzuch. Młode osobniki mają brązową górną część ciała, rdzawe zewnętrzne pióra ogona i blady spód[9]. Długość ciała 18 cm[7].

Występowanie edytuj

Słabo poznana monareczka, występowanie ograniczone do indonezyjskiej wyspy Buru[9]. Występuje licznie na nizinach, rzadziej na terenach podgórskich i górskich (maksymalnie do 1200 m n.p.m.[3][7]), zasiedlając podszycie lasów pojedynczo i w parach. Czasami przebywa w stadach mieszanych gatunkowo[9]. Ptak nie migruje[3]. Zasięg występowania obejmuje teren 9100 km²[10].

Pożywienie edytuj

Jest niewiele danych na temat zdobywania pokarmu przez monareczkę płaszczową. Żywi się głównie małymi bezkręgowcami. Zwykle samotnie lub w parach żeruje w podszyciu drzew[7].

Rozród edytuj

Bardzo słabo poznany. Jedno gniazdo znaleziono w listopadzie, miało kształt kielicha plecionego z cienkich czarnych wąsów czepnych pnączy, liści i mchu, a umieszczone było na małym drzewku na wysokości około 0,8 m nad ziemią. W zniesieniu 1–2 jaja[7].

Status i zagrożenia edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek został zaliczony do kategorii LC (ang. Least Concernnajmniejszej troski). Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny[3]. Choć gatunek ten ma ograniczony zasięg występowania, to nie uważa się, że zbliża się do progu zagrożenia na podstawie kryterium wielkości zasięgu. Wielkość populacji nie została określona ilościowo, ale nie uważa się, że zbliża się do progu zagrożenia zgodnie z kryterium wielkości populacji[10].

Przypisy edytuj

  1. Symposiachrus loricatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d D. Lepage: Black-tipped Monarch Symposiachrus loricatus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-08-03]. (ang.).
  3. a b c d Symposiachrus loricatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki – Monarchs (wersja: 2022-08-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-08-03].
  5. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 332, 1999. 
  6. IOC Bird List v2.0. 2009. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
  7. a b c d e f P. Clement: Black-tipped Monarch (Symposiachrus loricatus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-08-03]. (ang.).  
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-08-03]. (ang.).
  9. a b c Black-tipped Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-07-01] (ang.).
  10. a b Species factsheet: Symposiachrus loricatus [online], BirdLife International [dostęp 2023-07-01].

Linki zewnętrzne edytuj