Muchomor alpejski
Muchomor alpejski (Amanita nivalis Grev.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
muchomor alpejski |
| Nazwa systematyczna | |
| Amanita nivalis Grev. Scott. crypt. fl. (Edinburgh) 1(4): pl. 18 (1825) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Agaricus nivalis (Grev.) Loudon 1829
- Amanita nivalis Grev. 1825, f. nivalis
- Amanita vaginata f. nivalis (Grev.) Veselý 1933
- Amanita vaginata var. nivalis (Grev.) E.-J. Gilbert 1918
- Amanitina nivalis (Grev.) E.-J. Gilbert 1940
- Amanitopsis nivalis (Grev.) Sacc. 1887
- Amanitopsis vaginata var. nivalis (Grev.) Peck 1894
- Pseudofarinaceus nivalis (Grev.) Kuntze 1891
- Vaginata nivalis (Grev.) Kuntze 1898
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia edytuj
Średnica 3–8 cm, początkowo jajowaty, potem dzwonkowaty, w końcu łukowaty z tępym garbem. Brzeg podwinięty, ostry[4]. Młode okazy białe, potem kremowe, w końcu kremowoszare. Powierzchnia podczas suchej pogody gładka i aksamitna, podczas wilgotnej lepka. Jest prążkowana do 1/3 średnicy. Czasami utrzymują się na kapeluszu przylegające resztki osłony[5].
Szerokie, wolne o delikatnie kosmkowatych ostrzach. U młodych owocników białe, u starszych kremowobiałe[4].
Wysokość 4–7 cm, grubość 0,7–1,7 cm, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty, dołem nieco rozszerzający się. Powierzchnia gładka, biała. Nie posiada bulwy, nasada otoczona jest błoniastą, białą i kruchą osłoną. Brak pierścienia[4].
Cienki i biały. Smak stęchły, zapach nieokreślony[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników biały. Zarodniki kuliste lub prawie kuliste, czasami szeroko elipsoidalne lub podłużne. Mają rozmiary (8,2–)10,0–13,5(–21) × (7,1–)8,8–12,0(–19,5) μm. U nasady podkładek brak sprzążek bazalnych[5].
Występowanie i siedlisko edytuj
Najwięcej stanowisk podano w Europie. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii po Islandię i północne regiony Półwyspu Skandynawskiego. Występuje także w Ameryce Północnej i Korei[6]. W Polsce wyłącznie w Tatrzańskim Parku Narodowym i jest bardzo rzadki[3].
Rośnie w wysokich górach i w tundrze[5]. W Polsce występuje w Tatrach wśród roślinności alpejskiej[3], zwłaszcza w towarzystwie dębika ośmiopłatkowego, wierzby zielnej, wierzby żyłkowanej. Występuje zarówno na podłożu granitowym, jak i wapiennym[4].
Grzyb mykoryzowy. Grzyb jadalny, jednak ze względu na rzadkość występowania bez znaczenia kulinarnego[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
- ↑ Index Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c Amanita nivalis. [dostęp 2017-12-15].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].