N. (Eufemia?) Giedyminówna

N. (Eufemia?) Giedyminówna (ur. najprawdopodobniej między ok. 1314 a 1317, data śmierci nieznana lub zm. zimą 1341) – księżniczka litewska i księżna halicko-wołyńska z dynastii Giedyminowiczów, córka wielkiego księcia Litwy Giedymina, siostra królowej Polski Aldony Anny Giedyminówny oraz wielkich książąt litewskich Kiejstuta i Olgierda.

Życiorys

edytuj

Pośrednie przesłanki wskazują, że urodziła się najprawdopodobniej po bracie Monwidzie — najwcześniej ok. 1314, a przed 1317[1]. Według Roczników Jana Długosza w 1331 w Płocku poślubiła księcia halicko-wołyńskiego Piastowica Bolesława Jerzego II, syna księcia mazowieckiego Trojdena I i przyjęła katolicyzm[2]. Małżeństwo to prócz przekazu Długosza potwierdzają pośrednio kroniki Jana z Wictring i Jana z Winterthuru, w których zapisano, że Bolesław Jerzy poślubił siostrę żony polskiego króla (tj. Aldonę Annę)[3][4]. Przekazy średniowieczne nie odnotowały imienia księżnej, podobnie jak daty śmierci, uczynił to dopiero XIX-wieczny badacz Teodor Narbutt, jakoby na podstawie XVI-wiecznej Genealogii mazowieckiej Wargockiego. Relacja Narbutta jest współcześnie deprecjonowana, a nawet uznawana za mistyfikację[5][6].

W zależności od stosunku względem wiarygodności przekazu Narbutta datę śmierci księżnej uznaje się za nieznaną albo datuje się na zimowe miesiące 1341 (czas najazdu tatarsko-ruskiego na Polskę), a za miejsce spoczynku uznaje się (bądź nie) kościół w Zawichoście[5][7].

Przypisy

edytuj
  1. Tęgowski 1999 ↓, s. 247.
  2. Tęgowski 1999 ↓, s. 246–247.
  3. Tęgowski 1999 ↓, s. 246.
  4. Jasiński 2001 ↓, s. 60.
  5. a b Tęgowski 1999 ↓, s. 247.
  6. Jasiński 2001 ↓, s. 60–61.
  7. Jasiński 2001 ↓, s. 61.

Bibliografia

edytuj