Nicola Antonio Zingarelli

Nicola Antonio Zingarelli, także Niccolò[1] (ur. 4 kwietnia 1752 w Neapolu, zm. 5 maja 1837 w Torre del Greco[1]) – włoski kompozytor.

Nicola Antonio Zingarelli
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1752
Neapol

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

5 maja 1837
Torre del Greco

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Order Franciszka I (Królestwo Obojga Sycylii)

Życiorys

edytuj

Ukończył Conservatorio di Santa Maria di Loreto w Neapolu, gdzie jego nauczycielami byli Fedele Fenaroli, Alessandro Speranza, Pasquale Anfossi i Antonio Sacchini[2]. Pierwszą swoją operę, I quattro pazzi, wystawił jeszcze podczas nauki w konserwatorium w 1768 roku[2]. Po ukończeniu studiów w 1772 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel gry na skrzypcach[2], został też organistą w Torre Annunziata[1]. W 1793 roku otrzymał posadę kapelmistrza w katedrze w Mediolanie, a w 1794 roku w sanktuarium Santa Casa w Loreto[2]. Od 1804 roku był kapelmistrzem Kaplicy Sykstyńskiej w Rzymie[2]. Wierny dynastii Burbonów i Kościołowi, odmówił w 1811 roku poprowadzenia swojego Te Deum na uroczystości koronacji Napoleona II na króla Rzymu, za co został aresztowany przez Francuzów i uwięziony w Civitavecchia, a następnie deportowany do Paryża, gdzie będący admiratorem jego twórczości Napoleon Bonaparte udzielił mu amnestii[1][2]. W 1813 roku wrócił do Neapolu, gdzie został dyrektorem królewskiego Collegio di Musica[2]. W 1816 roku objął po Giovannim Paisiello posadę kapelmistrza katedry w Neapolu[2].

Otrzymał złoty medal Conservatoire Impérial de Musique w Paryżu oraz krzyż kawalerski Orderu Franciszka I[1]. Do jego uczniów należeli Vincenzo Bellini, Saverio Mercadante, Carlo Conti, Lauro Rossi, Francesco Morlacchi i Michael Costa[2]. Opery Zingarellego cieszyły się w swoim czasie dużą popularnością, wykonywali je czołowi śpiewacy ówczesnej epoki: Angelica Catalani, Girolamo Crescentini, Giuseppina Grassini, Luigi Marchesi, Giovanni Maria Rubinelli[2].

Twórczość

edytuj

Był ostatnim wielkim kompozytorem opery seria należącym do kręgu szkoły neapolitańskiej[1]. Środki formalne i wątki tematyczne jego oper są typowe dla 2. połowy XVIII wieku, cechy indywidualne zaznaczają się w śpiewności linii melodycznej[1]. Po objęciu stanowiska kapelmistrza w Rzymie zajął się głównie muzyką sakralną, jego styl charakteryzował się konserwatyzmem[1]. Jego muzyka jest zachowawcza, przywiązywał dużą wagę do harmoniki i kontrapunktu[1]. W utworach symfonicznych stosował obsadę typową dla symfoniki klasycznej, początkowo stosował 3-częściową formę symfonii, później już 1-częściową, co stanowiło ewenement na tle ówczesnego repertuaru[1].

Ważniejsze dzieła

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[2])

Opery

  • I quattro pazzi (wyst. Neapol 1768)
  • Montezuma (wyst. Neapol 1781)
  • Ricimero (wyst. Wenecja 1785)
  • Alsinda (wyst. Mediolan 1785)
  • Armida (wyst. Rzym 1786)
  • Antigono (wyst. Mantua 1786)
  • Ifigenia in Aulide (wyst. Mediolan 1787)
  • Artaserse (wyst. Triest 1789)
  • Antigone (wyst. Paryż 1790)
  • Pharamond (1790)
  • La morte de Cesare (wyst. Mediolan 1790)
  • Pirro, re d’Epiro (wyst. Mediolan 1791)
  • Il mercato di Monfregoso (wyst. Mediolan 1792)
  • Annibale in Torino (wyst. Turyn 1792)
  • Atalanta (wyst. Turyn 1792)
  • L’oracolo sannita (wyst. Turyn 1792)
  • La Rossana (wyst. Genua 1793)
  • Apelle (wyst. Wenecha 1793)
  • La secchia rapita (wyst. Mediolan 1793)
  • Artaserse (wyst. Mediolan 1793)
  • Gerusalemme distrutta (wyst. Florencja 1794)
  • Alzira (wyst. Florencja 1794)
  • Quinto Fabio (wyst. Livorno 1794)
  • Il conte di Saldagna (wyst. Wenecja 1794)
  • Gli Orazi e i Curiazi (wyst. Neapol 1795)
  • Andromeda (wyst. Wenecja 1796)
  • Giulietta e Romeo według Szekspira (wyst. Mediolan 1796)
  • La morte di Mitridate (wyst. Wenecja 1797)
  • Ines de Castro (wyst. Mediolan 1798)
  • Carolina e Mexicow (wyst. Wenecja 1798)
  • Meleagro (wyst. Mediolan 1798)
  • Il ratto delle Sabine (wyst. Wenecja 1799)
  • Il ritratto (wyst. Mediolan 1799)
  • Clitennestra (wyst. Mediolan 1800)
  • Edipo a Colono (wyst. Wenecja 1802)
  • La notte dell’amicizia (wyst. Wenecja 1802)
  • Il brivetore fortunato (wyst. Mediolan 1803)
  • Il ritorno di Serse (wyst. Modena 1808)
  • Baldovino (wyst. Rzym 1811)
  • Berenice, regina d’Armenia (wyst. Rzym 1811)
  • Malvina (wyst. Neapol 1829)

Oratoria

  • Pimmalione (wyst. Neapol 1779)
  • Ero (wyst. Mediolan 1786)
  • Telemaco (wyst. Mediolan 1787)
  • Il trionfo di David (wyst. Neapol 1788)
  • Francesca da Rimini (wyst. Rzym 1804)
  • Tancredi al sepolcro di Clorinda (wyst. Neapol 1805)
  • La fuga in Egitto (wyst. Neapol 1837)

Inne

  • zbiór 541 utworów liturgicznych na cały rok kościelny Annuale di Loreto
  • 73 magnifikaty
  • 28 Stabat Mater
  • 21 Credo

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 375. ISBN 978-83-224-0935-0.
  2. a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 4038–4039. ISBN 0-02-865571-0.

Linki zewnętrzne

edytuj