Niedźwiedź (województwo zachodniopomorskie)

wieś w województwie zachodniopomorskim

Niedźwiedź (niem. Barenbruch) – wieś ulicówka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Kobylanka nad Miedwinką.

Niedźwiedź
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

stargardzki

Gmina

Kobylanka

Liczba ludności (2015)

371

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

73-108[2]

Tablice rejestracyjne

ZST

SIMC

0777645

Położenie na mapie gminy Kobylanka
Mapa konturowa gminy Kobylanka, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Niedźwiedź”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Niedźwiedź”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Niedźwiedź”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Niedźwiedź”
Ziemia53°21′57″N 14°49′15″E/53,365833 14,820833[1]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

Wieś Niedźwiedź jest położona 5 km na północny zachód od Kobylanki (siedziby gminy), 16 km na północny zachód od Stargardu (siedziby powiatu) oraz 10 km na wschód od Szczecina, na południe od linii kolejowej Stargard-Szczecin.

Nazwa polska jest tzw. chrztem nazewniczym i jest tożsama z nazwą pospolitą niedźwiedź, kalkując tym samym pierwszy człon nazwy niemieckiej[3]. Nazwa niemiecka, pierwszy raz wzmiankowana w 1754, ma charakter topograficzny i najpewniej pierwotnie była używana jako nazwa terenowa. Jest zrostem złożonym z dwóch członów: nazwy pospolitej Bär „niedźwiedź” i Bruch „moczar, trzęsawisko”[3].

Historia

edytuj

Pierwsza wzmianka na temat wsi pochodzi z 1754 roku. Założona została w XVIII wieku w miejscu wykarczowanych lasów książęcych w ramach kolonizacji fryderycjańskiej, realizowanej z inicjatywy króla Prus Fryderyka Wielkiego.

W XIX wieku były czynne tu dwa wiatraki oraz szkoła, a w XX wieku zajazd. W centrum wsi i na jej zachodnim krańcu znajdowały się ewangelickie cmentarze (obecnie zdewastowane). Wieś przekształciła się w miejscowość o charakterze letniskowym ze względu na bliskie położenie Szczecina. W centrum znajduje się obelisk poświęcony ofiarom I wojny światowej pochodzącym z tej wsi.

Ośrodkiem życia religijnego wsi jest kaplica filialna pw. Matki Bożej Częstochowskiej należąca do Parafii Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny w Reptowie[4]. Kaplica zajmuje jedno skrzydło budynku. W drugim mieści się prywatne mieszkanie. Kaplica wybudowana została ok. 1930 r. Może pomieścić ok. 100 osób[5].

Na północny zachód, przy drodze do Zdunowa znajduje się leśniczówka Gajęcki Ług zbudowana w 1868 r., przy niej zlokalizowana była smolarnia. Na południe od Niedźwiedzia przy drodze krajowej nr 10 znajduje się druga leśniczówka – Morawsko. Zbudowano ją w 1872 roku wraz z karczmą. W pobliżu leśniczówki znajduje się zagajnik bukowy – Dziewięć misiów, uznany za pomnik przyrody. Według legendy w tej okolicy została upolowana ostatnia niedźwiedzica z dziewięciorgiem młodych żyjących w Puszczy Goleniowskiej[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86675
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 821 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b Bożena Stramek, Toponimia powiatu stargardzkiego, Pruszcz Gdański: Jasne, s. 73, ISBN 978-83-61508-30-4.
  4. Parafia Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny w Reptowie , Informacje o parafii. [dostęp 2015-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)].
  5. Roman Kostynowicz: Kościoły Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej. T. II. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne "Ottonianum", 2000. ISBN 83-7041-202-5. OCLC 77513490.
  6. Gmina Kobylanka, Opis wsi Niedźwiedź. [dostęp 2009-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-13)].