Orbis

Ten artykuł dotyczy przedsiębiorstwa. Zobacz też: Orbis.

Orbis – polskie przedsiębiorstwo z branży hotelarskiej, jednostka dominująca grupy kapitałowej „Orbis”. Nazwa pochodzi z języka łacińskiego i oznacza świat.

Orbis Spółka Akcyjna
Ilustracja
Państwo  Polska
Siedziba Warszawa
Adres 00-120 Warszawa, ul. Złota 59
Data założenia 1920
Forma prawna spółka akcyjna
Prezes Gilles Clavie[1]
Przewodniczący Rady Nadzorczej 10 członków[2]
Nr KRS 0000022622
Zatrudnienie ok. 4000
Giełda GPW
ISIN PLORBIS00014
Symbol akcji ORBIS (ORB)
Dane finansowe
Kapitał zakładowy 92 154 016 zł
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Orbis Spółka Akcyjna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Orbis Spółka Akcyjna”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Orbis Spółka Akcyjna”
Ziemia52°13′53,1″N 21°01′04,4″E/52,231417 21,017889
Strona internetowa

HistoriaEdytuj

 
Przedstawicielstwo biura podróży Orbis w Paryżu 1934

Polskie Biuro Podróży „Orbis” (PBP „Orbis”) powstało w 1920 we Lwowie. Założyciele biura, którymi byli bankierzy Ernest Adam, Maksymilian Liptay i Józef Radoszewski, posłowie Władysław Kesłowicz i Aleksander Skarbek oraz prawnik Ozjasz Wasser, chcieli stworzyć biuro podróży o międzynarodowym standardzie obsługi, instytucję, która byłaby oknem na świat dla obywateli nowo odrodzonego państwa polskiego.

Do 1925 utworzono 28 oddziałów. W 1928 Orbis uzyskał status narodowego biura podróży, a w 1933, po zakupie jego akcji przez państwowy bank PKO, siedziba spółki została przeniesiona do Warszawy. Wówczas powstał też znak handlowy Orbisu. Przedsiębiorstwo szybko rozwijało działalność: w 1939 biuro dysponowało 136 oddziałami w Polsce i 19 za granicą zatrudniając 500 osób oraz czterema hotelami oferującymi łącznie 360 pokoi. W 1930 z usług firmy skorzystało 5 mln osób[3].

II wojna światowa przerwała działalność biura, a większość majątku spółki została zniszczona. Po wojnie przetrwały biura w Brukseli, Nowym Jorku, Tel Awiwie oraz w Londynie. 13 grudnia 1944 w Lublinie reaktywowano biuro jako przedsiębiorstwo państwowe „Orbis”, które wykupiło akcje przedwojennej spółki. Uchwałą Rady Ministrów z 5 września 1946 został zatwierdzony statut przedsiębiorstwa państwowego Polskie Biuro Podróży „Orbis”[4]. Do końca lat czterdziestych XX w., przedsiębiorstwo zajmowało się głównie obsługą międzymiastowych połączeń autobusowych i organizowaniem imprez masowych. Zarządzeniem Ministra Komunikacji z 7 lutego 1950 wprowadzono zmiany organizacji i zakresu działania przedsiębiorstwa państwowego Polskie Biuro Podróży „Orbis”[5], a osobnym zarządzeniem z tego dnia został nadany statut[6].

W 1951 do Orbisu zostało włączonych dziewięć hoteli, aby przygotować je do obsługi gości z zagranicy, co w praktyce dawało Orbisowi monopol na prowadzenie hoteli o wysokim standardzie i obsługę zagranicznego, w tym polonijnego, ruchu turystycznego. Do 1956 podstawą działalności Orbisu, typową dla tamtego okresu, była obsługa przejazdów robotników i rolników, jak również organizacja zjazdów młodzieży, spotkań dla pracowników administracji państwowej i tym podobnych. Po odwilży politycznej w październiku 1956 Orbis powrócił do organizowania wyjazdów zagranicznych, głównie do krajów bloku wschodniego. Były to pobyty nad Morzem Czarnym, jeziorem Balaton i na jugosłowiańskim wybrzeżu Adriatyku oraz wycieczki do krajów Europy Zachodniej i cieszące się popularnością rejsy Batorym lub wynajmowanymi statkami radzieckimi. W 1979 obsłużono 1,5 miliona gości w Polsce, a liczba klientów korzystających z usług biura podróży sięgnęła 12,2 miliona osób.

W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. wybudowano 34 nowe hotele, w tym kilkanaście luksusowych (najsłynniejsze Victoria i Forum w Warszawie), powiększono też tabor transportowy (555 autobusów i 373 samochody w 1980). W 1980 Orbis posiadał 60% pokoi hotelowych w Polsce. W latach osiemdziesiątych XX w., przy spadku dochodów z turystyki przyjazdowej, wyjazdy do krajów bloku wschodniego stały się podstawą działalności Orbisu. Pod koniec 1990 sieć hoteli Orbis liczyła 53 obiekty.

 
Mercure Grand Hotel w Warszawie (2011)

W 1991 Przedsiębiorstwo Państwowe Orbis przekształcono w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. W lipcu 1993 z dotychczasowej struktury wyodrębnione zostały dwie spółki: Orbis Travel oraz Orbis Transport, w których Orbis SA posiada większościowe pakiety udziałów. 27 czerwca 1997 walne zgromadzenie akcjonariuszy podjęło decyzję o upublicznieniu akcji Orbis S.A. Od 15 listopada 1997 akcje Orbis SA są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W 1999 udział Skarbu Państwa w akcjonariacie spółki spadł poniżej 50 procent. W sierpniu 2000 nastąpił ostatni etap prywatyzacji, Orbis pozyskał partnera strategicznego – Accor[7].

Od marca 2010 Orbis nie jest właścicielem spółki PBP Orbis znanej jako Orbis Travel. W marcu 2010 95,08% udziałów Orbis Travel zostało sprzedane CETO – spółce zależnej Enterprise Investors. 29 września 2010 Orbis rozwiązał umowę licencji znaku Orbis Travel dla PBP Travel Time i w związku z tym 8 września 2010 PBP Orbis zmieniło nazwę na PBP Travel Time. Nastąpiło to po tym jak PBP Travel Time złożył w warszawskim sądzie rejonowym wniosek o ogłoszenie upadłości (28 września 2010 r.)[8].

Orbis SA, do czasu rezygnacji z działalności serwisowej w 2019[9], dysponował bazą ok. 20 000 pokoi w ponad 115 hotelach w Polsce oraz w Europie Centralnej i Wschodniej. Był wyłącznym licencjodawcą marek Accor w 16 krajach, w tym w Bośni i Hercegowinie, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogórze, Czechach, Estonii, na Litwie, Łotwie, w Macedonii Północnej, Mołdawii, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i na Węgrzech. Hotele działały pod markami Sofitel, Pullman, MGallery, Novotel, Mercure, Ibis, o zróżnicowanym standardzie, od luksusowych hoteli 5-gwiazdkowych po ekonomiczne 1-gwiazdkowe[10].

W 2019 roku Orbis SA dokonał podziału linii biznesowych na dwie odrębne działalności i sprzedał działalność serwisową na rzecz Accoru. Spółka skoncentrowała się na rozwoju części nieruchomościowej poprzez inwestycje w budowę nowych hoteli i modernizację istniejących. Od marca 2020 roku inwestorem strategicznym Orbisu jest AccorInvest[11][9].

WspółcześnieEdytuj

Od listopada 2019 Orbis SA to działająca w Polsce i w Europie Wschodniej grupa inwestująca w nieruchomości hotelowe. Należą do niej 73 hotele, w tym 63 własne i 10 w dzierżawie (łącznie ponad 14 000 pokoi), w 6 krajach regionu: w Czechach, na Litwie, w Polsce, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech. Hotele działają pod markami należącymi do Accor, tj.: Sofitel, MGallery by Sofitel, Novotel, Mercure, ibis, ibis Styles i ibis budget, o zróżnicowanym standardzie od luksusowych hoteli 5-gwiazdkowych po ekonomiczne 1-gwiazdkowe[12].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Gilles Clavie został powołany przez radę nadzorczą Orbis SA na stanowisko prezesa zarządu i dyrektora generalnego Orbis SA. – budownictwo.wnp.pl.
  2. ↑ Orbis SA Rada nadzorcza.
  3. ↑ Wagony kąpielowe, trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. ↑ M.P. z 1946 r. nr 133, poz. 246.
  5. ↑ M.P. z 1950 r. nr 19, poz. 204.
  6. ↑ M.P. z 1950 r. nr 19, poz. 205.
  7. ↑ Historia Orbis (pol.). [dostęp 2015-08-10].
  8. ↑ www.orbis.pl [dostęp: 29 września 2010].
  9. ↑ a b Orbis SA, Zakończenie procesu sprzedaży całej hotelowej działalności serwisowej (tzw. light asset business), 31 października 2019 [dostęp 2020-04-07].
  10. ↑ Orbis.pl – Raporty okresowe. [dostęp 2016-09-01].
  11. ↑ Orbis SA, Zawiadomienie o zmianie stanu posiadania akcji „Orbis” S.A., 11 marca 2020 [dostęp 2020-04-07].
  12. ↑ Orbis SA, O firmie, www.orbis.pl [dostęp 2020-04-07] (pol.).

BibliografiaEdytuj

  • I. Kochanowska: „85 lat wakacji” w: Polityka nr 26 (1510)/2005
  • (praca zbiorowa): „50 lat działalności Orbisu”, Zjednoczenie Przedsiębiorstw Turystycznych „Orbis”. Warszawa 1973, s. 140

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Orbis&oldid=60247927”