Pacyficzka zmienna[4] (Pomarea mendozae) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Endemiczny dla wyspy Moho Tani w archipelagu Markizów. Zagrożony wyginięciem.

Pacyficzka zmienna
Pomarea mendozae[1]
(Hartlaub, 1854)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Pomarea

Gatunek

pacyficzka zmienna

Synonimy
  • Monarcha mendozae Hartlaub, 1854[2]
Podgatunki
  • P. m. mendozae (Hartlaub, 1854)
  • P. m. motanensis Murphy & Mathews, 1928
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Taksonomia i zasięg występowania

edytuj

Z pacyficzki zmiennej wyodrębniono pacyficzkę atolową (P. mira) oraz pacyficzkę samotną (P. nukuhivae)[5]. Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki[6]:

  • P. m. mendozae(Hartlaub, 1854) – podgatunek wymarły, zasiedlał wyspy Tahuata i Hiva Oa w archipelagu Markizów
  • P. m. motanensis Murphy & Mathews, 1928 – wyspa Moho Tani

Morfologia

edytuj

U obecnie wymarłego podgatunku nominatywnego dokonane zostały pomiary na 10 samcach i 5 samicach, zamieszczone w 1928 roku w The American Museum Novitates. Długość skrzydła wynosiła 88–95 mm, ogona 70–79 mm, dzioba 17,8 mm, a skoku 28 mm. Dodana została informacja, że pacyficzkę zmienną cechują te same wymiary i proporcje, co u pacyficzki czarnej (P. nigra). Samiec jest całkowicie czarny z szarym dziobem. Samica posiada biały grzbiet, kuper, obrzeżenia lotek drugorzędowych i zgięcie skrzydeł. U podgatunku motanensis wśród 20 zbadanych osobników większe były długość skrzydła (94–103 mm) i dzioba (18–20 mm); upierzenie różniło się nieznacznie jedynie u ptaków młodocianych.

Status i zagrożenia

edytuj

Według IUCN gatunek klasyfikowany jest jako zagrożony wyginięciem (EN – endangered). Zasięg jego występowania wynosi 13 km² i ograniczony jest do suchych lasów, porośniętych rośliną Pisonia grandis z rodziny dziwaczkowatych. Zagrożenie dla gatunku stanowi drapieżnictwo ze strony zdziczałych kotów oraz szczurów polinezyjskich (Rattus exulans), a także niszczenie środowiska przez owce; zakazanie polowań na zwierzęta na tej wyspie przyczyniło się do zwiększenia liczby owiec. Do wyginięcia podgatunku nominatywnego, ostatni raz widzianego w 1975 roku, przyczyniło się drapieżnictwo introdukowanego puchacza wirginijskiego (Bubo virginianus), a także majny brunatnej (Acridotheres tristis). Całkowita populacja szacowana jest na 80–125 par[7].

Przypisy

edytuj
  1. Pomarea mendozae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Marquesas Monarch (Pomarea mendozae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)]. (ang.).
  3. Pomarea mendozae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-02].
  5. Alice Cibois, Jean-Claude Thibualt & Eric Pasquet. Biogeography of Eastern Polynesian Monarchs (Pomarea): an endemic genus close to extinction. „Condor”. 106, s. 837–851, 2004. (ang.). 
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-02]. (ang.).
  7. Marquesan Monarch Pomarea mendozae. BirdLife International, 2013. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj