Phlebia Fr. (żylak) – rodzaj grzybów z rodziny strocznikowatych (Meruliaceae)[1].

Żylak
Ilustracja
Żylak promienisty
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

strocznikowate

Rodzaj

żylak

Nazwa systematyczna
Phlebia (Fr.)
Syst. mycol. (Lundae) 1: 426 (1821)
Typ nomenklatoryczny

Phlebia radiata Fr. 1821

Charakterystyka edytuj

Grzyby kortycjoidalne o owocniku rozpostartym, rzadko siedzącym, o konsystencji w stanie świeżym od skórzastej do galaretowatej, po wyschnięciu błoniastej i dość twardej. Hymenofor gładki, grudkowaty, poroidalny, merulioidalny lub odontoidalny. System strzępkowy monomityczny, rzadko dimityczny, strzępki z reguły ze sprzążkami (nieliczne gatunki ze strzępkami generatywnymi septowanymi bez sprzążek), osadzone w galaretowatej substancji. Czasami występują cystydy. Podstawki zwykle wąsko maczugowate, tworzące gęstą palisadę, z przegrodami trudnymi do odróżnienia z powodu galaretowatej substancji. Bazydiospory allantoidalne do elipsoidalnych, gładkie, cienkościenne, nieamyloidalne, niecyjanofilne[2].

Phlebia, według danych molekularnych Larssona i in. (2004), jest ściśle powiązana z Phlebiella, Mycoacia i Mycoaciella, wszystkie te rodzaje mają między innymi wspólne cechy: owocnik o konsystencji od galaretowatej do rogowej, wąsko maczugowate podstawki tworzące gęstą palisadę i małe, nieamyloidalne bazydiospory. Wszystkie te rodzaje tworzą klad z innymi gatunkami Hyphoderma, Ceriporia, Gloeoporus, Ceraceomyces i Byssomerulius. Wiele gatunków Phlebia tworzy hymenofor odontoidalny do hydnoidalnego, struktury podporowe w hymenium oraz mniej lub bardziej zesklerowaciałe strzępki generatywne[2].

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Meruliaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy naukowe: Caloporia P. Karst., Caloporus P. Karst., Jacksonomyces Jülich, Merulius Fr., Ricnophora Pers., Trabecularia Bonord[3]:

Polską nazwę podał Franciszek Błoński w 1896 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były też jako płaskosz, stroczek, stroszek i strocznik[4].

Gatunki występujące w Polsce:

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[1]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody[4] i innych[5][6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-18].
  2. a b S.P. Gorjón, Genera of corticioid fungi: keys, nomenclature and taxonomy, „Studies in Fungi”, 5 (1), 2020, s. 255, DOI10.5943/sif/5/1/12 [dostęp 2023-09-07] (ang.).
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 513–517, ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b c d Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-09-14] (pol.).
  6. a b Phlebia (żylak) [online], grzyby.pl [dostęp 2023-11-27].