Pieprz długi
Pieprz długi (Piper longum L.) – gatunek rośliny z rodziny pieprzowatych. Pochodzi z południowo-wschodniej Azji. Swym wyglądem przypomina pieprz czarny. Posiada zwarty owocostan w kolorze szarobrązowym do czarnobrązowego. Kłosowate owocostany osiągają długość 2,5 do 4,5 cm i średnicę do 8 mm[3].
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
pieprz długi |
Nazwa systematyczna | |
Piper longum L. Sp. Pl. 1: 29. 1753 |
Zastosowanie
edytujUżywany jako przyprawa głównie w Indonezji. Do celów handlowych zbiera się całe owocostany przed ich dojrzeniem, a następnie poddaje się je procesowi suszenia[3]. Wartość pieprzu długiego jest mniejsza od pieprzu czarnego ze względu na aromat, natomiast pod względem ostrości jest mocniejszy. W dawnej Polsce ten gatunek pieprzu wykorzystywano jako surowiec leczniczy[4]. W XVIII i XIX wieku wykonywano z niego między innymi proszki leczące infekcje gardła, środki rozgrzewające mięśniowo, łakotki cukrowe, esencje lecznicze, powidełka[4]. W XVII w. w Prusach Królewskich był jednym ze składowych driakwi toruńskiej, tj. teriaku (uniwersalnego antidotum)[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
- ↑ a b Aleksander K. Smakosz , Pieprz długi – botanika i historia naturalna, [w:] Bożena Płonka-Syroka, Arin Namal, Andrzej Syroka (red.), Elementy orientalne w diecie Europejczyków, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, 2021, s. 187–204, ISBN 978-83-7055-652-5 .
- ↑ a b Aleksander K. Smakosz , Wykorzystanie surowców leczniczych z rodzaju Piper L. na ziemiach polskich od XVII do XIX w., [w:] Bożena Płonka-Syroka, Andrzej Syroka (red.), Lek roślinny, t. VIII, Wrocław: Arboretum, 2020, s. 75–93, ISBN 978-83-62563-72-2 .
- ↑ Danuta Raj i inni, The real Theriac – panacea, poisonous drug or quackery?, „Journal of Ethnopharmacology”, 281, 2021, s. 114535, DOI: 10.1016/j.jep.2021.114535, ISSN 0378-8741 [dostęp 2023-11-08] .
Bibliografia
edytuj- Bohumil Hlava: Rośliny przyprawowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983. ISBN 83-09-00456-7.
- EoL: 489436
- Flora of China: 200005574
- Flora of North America: 200005574
- GBIF: 3086338
- identyfikator iNaturalist: 346856
- IPNI: 682031-1
- ITIS: 506524
- NCBI: 49511
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2568895
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:682031-1
- identyfikator Tropicos: 25000012
- USDA PLANTS: PILO4
- CoL: 4J4P3