Pilobolus lentiger
gatunek grzybów z rzędu pleśniakowców
Pilobolus lentiger Corda – gatunek grzybów z rzędu pleśniakowców (Mucorales)[1]. Grzyb saprotroficzny i koprofilny żyjący na odchodach zwierząt roślinożernych[2].
 Sporangiofor i zarodnia | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Pilobolus lentiger |
| Nazwa systematyczna | |
| Pilobolus lentiger Corda Icon. fung. (Prague) 1: 22 (1837) | |
Systematyka edytuj
- Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum
- Pilobolus, Pilobolaceae, Mucorales, Incertae sedis, Mucoromycetes, Mucoromycotina, Mucoromycota, Fungi[1].
- Pilobolus borzianus Morini 1905
- Pilobolus borzianus var. geminatus Morini 1909
- Pilobolus exiguus Bainier 1882
- Pilobolus kleinii f. sphaerosporus Grov 1884
- Pilobolus kleinii var. sphaerosporus (Grove) A. Fisch. 1892
- Pilobolus lentiger var. macrosporus Berl. & De Toni 1888
- Pilobolus oedipus Bref. 1881
- Pilobolus oedipus subsp. lentiger (Corda) P. Karst. 1878
- Pilobolus sphaerosporus (Grove) Palla 1900
- Pycnopodium lentigerum (Corda) Corda 1842
Nazwa polska grzybów z rodzaju Pilobolus to zrywka[4].
Charakterystyka edytuj
- Cykl życiowy
- Gdy zarodnia Pilobolus dojrzeje, zostaje wraz z zarodnikami konidialnymi wyrzucona na pewną odległość w trawę otaczająca odchody. Gdy zarodniki wraz z trawą zostaną zjedzone przez zwierzę roślinożerne, przechodzą bez uszkodzenia przez jego przewód pokarmowy i po wydaleniu wraz z odchodami od razu mają korzystne warunki do rozwoju. Kiełkują, a wyrastająca z nich grzybnia przerasta łajno odżywiając się zawartymi w nim substancjami organicznymi. Później na zewnątrz łajna z grzybni wyrastają sporangiofory z zarodniami[2].
- Budowa zarodni
- Sporangiofor Pilobolus ma charakterystyczną, wyjątkową budowę. Hialinowy konidiofor zakończony jest podobnym do balonu pęcherzykiem, kolumellą i czarną zarodnią na szczycie. Zarodnia zbudowana jest z dwóch warstw; wewnętrznej, otaczającej zarodniki i zewnętrznej. Warstwa zewnętrzna u podstawy jest słabsza, mniej skutynizowana i ulega stopniowemu zgalaretowaceniu. W zarodni w miarę jej dojrzewania następuje wzrost ciśnienia. Gdy przekroczy wytrzymałość zarodni, powoduje rozszczepienie się jej warstw. Zarodnia pęka w najsłabszym miejscu przy podstawie i siłą odrzutu zostaje wyrzucona na odległość czasami nawet ponad 2 m. Powstaje przy tym trzask możliwy do usłyszenia z kilku metrów. Odrzucona zarodnia przykleja się do podłoża swoją dolną, zgalaretowaciałą ścianą. Jej wewnętrzna warstwa pozostaje nieuszkodzona, dzięki czemu znajdujące się w niej zarodniki przez długi czas są chronione i zachowują zdolność kiełkowania[5].
Występowanie edytuj
Znane jest występowanie Pilobolus lentiger tylko w Europie[6]. W Polsce podano dwa stanowiska (Adam Wodziczko 1911, Alina Skirgiełło i Zadara 1979)[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-24] (ang.).
- ↑ a b B.C. Lodha, Studies on coprophilous fungi. II; Chaetomium, „Antoni van Leuvenhouk”, 30 (1), 1964, s. 163–167.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-12-24] (ang.).
- ↑ Alina Skirgiełło, Maria Zadara, Maria Ławrynowicz, Grzyby (Mycota). Tom X. Glonowce (Phycomycetes), Pleśniakowce (Mucorales), Kłębiankowe (Endogonales), Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979.
- ↑ Zbigniew Podbielkowski, 'Rośliny zarodnikowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, ISBN 83-01-04394-6.
- ↑ Mapa występowania Pilobolus lentiger [online], Discover Life [dostęp 2020-12-24] (ang.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 93, ISBN 978-83-89648-75-4.