Piotr Tkaczow
Piotr Nikiticz Tkaczow (ros. Пётр Никитич Ткачёв, ur. 11 lipca 1844 we wsi Siwcewo k. Wielkich Łuk, zm. 4 stycznia 1886 w Paryżu) – rosyjski pisarz, krytyk literacki oraz teoretyk rewolucjonistyczny[1], naiwybitniejsza postać wśród tzw. narodników-spiskowców[2]. Wiele jego tez miało być następnie rozwiniętych oraz wprowadzonych w życie przez Włodzimierza Lenina[3].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 lipca 1844 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie szlacheckiej. W 1861 ukończył gimnazjum i podjął studia na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Petersburskiego, gdzie związał się z ruchem rewolucyjnym i działał w kółkach studenckich (m.in. wraz z Siergiejem Nieczajewem), za co został uwięziony w twierdzy Pietropawłowskiej i usunięty z uczelni. Mimo to przez całe życie był związany z inteligencją. Współpracował z redagowanym przez Piotra Ławrowa organem narodników "Wpieriod".
W 1869 został aresztowany i na 4 lata uwięziony, później skazany na zesłanie, skąd zbiegł w grudniu 1873. Następnie udał się na emigrację, gdzie był jednym z przywódców rosyjskich rewolucjonistów. Pisał broszury i inne publikacje. Związany z ideologią blankizmu, w 1875 wydawał w Genewie pismo "Nabat", w którym propagował natychmiastowe przeprowadzenie rewolucji przez zorganizowaną, spiskową, rewolucyjną mniejszość inteligencką, którą przeciwstawiał masom ludowym. Inaczej niż anarchiści, za najbliższy bezpośredni cel rewolucji uważał zdobycie władzy państwowej.
Przypisy
edytuj- ↑ Orlando Figes, A People's Tragedy: The Russian Revolution 1891–1924, The Bodley Head, 2014, ISBN 978-1-84792-291-5.
- ↑ Szczipanow 1969 ↓, s. 363.
- ↑ Martin Malia, Lenin and the ‘Radiant Future’, 1 listopada 2001, ISSN 0028-7504 [dostęp 2020-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Iwan Szczipanow: Myśl filozoficzna i społeczna w Rosji w latach czterdziestych—sześćdziesiątych XIX w. Materializm rewolucyjnych demokratów i ich walka z idealizmem. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. II, poprawione i uzupełnione. Warszawa: Książka i Wiedza, listopad 1969, s. 318-368. (pol.).
- Tkaczow Piotr N., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-01-18].
- Ткачев Петр Никитич. ХРОНОС: ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ В ИНТЕРНЕТЕ. [dostęp 2018-01-18]. (ros.).