Warzęcha żółtodzioba

(Przekierowano z Platalea flavipes)

Warzęcha żółtodzioba[3] (Platalea flavipes) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny ibisów (Threskiornithidae). Zamieszkuje Australię, niekiedy obserwowany także w Nowej Zelandii[2]. Nie jest zagrożony. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].

Warzęcha żółtodzioba
Platalea flavipes[1]
Gould, 1838
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Podrząd

ibisowce

Rodzina

ibisy

Rodzaj

Platalea

Gatunek

warzęcha żółtodzioba

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Morfologia edytuj

Wygląd

Brak dymorfizmu płciowego. Ptak jest cały biały, na ogonie ma kilka cienkich pasemek czarnych piór. Upierzenie piersi jest cienkie i napuszone. Dziób ma kolor żółtokremowy, na końcu, tam gdzie jest spłaszczony, żółty przechodzi w szary. Nogi mają kolor jak dziób, skok i szczątkowe błony pławne są szare, pazury czarne. Warzęcha żółtodzioba posiada także szarą skórę na bokach głowy.

Wymiary
  • długość ciała: 76–91 cm[6]
  • masa ciała: 1,8–1,9 kg[4]
  • rozpiętość skrzydeł: około 140 cm[7]

Etymologia nazwy edytuj

Nazwa łacińska
Platalea to jej nazwa rodzajowa. Drugi człon nazwy – flavipes – pochodzi od łacińskiego słowa flavus, które oznacza żółty.
Nazwa angielska
Pierwsza część nazwy – yellow-billed – oznacza, tak jak po polsku, żółty dziób. Wyrazy beak i bill to angielskie synonimy, oba oznaczają ptasi dziób. Druga część nazwy – spoonbill – oznacza warzęchę.
Nazwa polska
Pierwsza część nazwy – warzęcha – to nazwa rodzajowa, a określenie żółtodzioba oznacza żółty dziób, charakterystyczną cechę tego ptaka.

Biotop edytuj

Jej naturalne biotopy to słodkowodne bagna, zapory wodne, laguny, a czasami suche pastwiska[6]. Bardzo rzadka na słonych mokradłach[7].

Pożywienie edytuj

Żywi się owadami wodnymi i ich larwami. W dziobie ma wiele detektorów wibracyjnych, zwanych brodawkami, na wewnętrznej stronie spłaszczonej części dzioba. Mogą czuć zdobycz pozycji nawet w ciemnych lub brudnych wodach, w dzień lub w nocy. Ma słabszy zmysł dotyku niż warzęcha królewska[8].

Lęgi edytuj

Gniazduje w koloniach, często z innymi ptakami wodnymi, takimi jak ibisy czy warzęchy królewskie. Buduje swoje gniazdo w szuwarach lub w rozwidleniu konarów drzew. Gniazdo to płytka platforma zbudowana z patyków, sitowia i trzcin[8]. W lęgu zwykle 3–4 jaja koloru białego[7]. Obie płci inkubują jaja, co trwa około 3 tygodnie, a potem opiekują się młodymi[7][8].

Status edytuj

IUCN uznaje warzęchę żółtodziobą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Zasięg występowania szacuje się na ok. 4,7 mln km². BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako stabilny, ale fluktuujący ze względu na wahania powierzchni podmokłych siedlisk w kolejnych latach (tzn. lata suchsze – mniejsza liczebność ptaków, wilgotniejsze – większa)[2][9].

Przypisy edytuj

  1. Platalea flavipes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Platalea flavipes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Threskiornithidae Poche, 1904 - ibisy - Ibises (Wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].
  4. a b Matheu, E., del Hoyo, J., Garcia, E.F.J. & Boesman, P.: Yellow-billed Spoonbill (Platalea flavipes). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-23].
  5. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-23]. (ang.).
  6. a b Yellow-billed Spoonbill (Platalea flavipes). [w:] OzAnimals.com [on-line]. [dostęp 2020-02-23]. (ang.).
  7. a b c d Nicole Bouglouan: Yellow-billed Spoonbill Platalea flavipes. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-02-23]. (ang.).
  8. a b c Yellow-billed Spoonbill. [w:] Birds in Backyards [on-line]. [dostęp 2020-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-23)]. (ang.).
  9. Species factsheet: Platalea flavipes. BirdLife International. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj