Pokrzewka aksamitna
Pokrzewka aksamitna[3] (Curruca melanocephala) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny pokrzewek (Sylviidae). Występuje w krajach śródziemnomorskich – w południowej Europie, północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie. Do Polski zalatuje wyjątkowo – trzecie stwierdzenie pochodzi z 22 maja 2016 r., kiedy to widziano ją w Krynicy Morskiej[4][5].
Curruca melanocephala[1] | |||
(J. F. Gmelin, 1789) | |||
![]() Samiec (Grecja) | |||
![]() Samica (Maroko) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
pokrzewka aksamitna | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
![]() |
PodgatunkiEdytuj
Wyróżniono kilka podgatunków C. melanocephala[6][7]:
- C. melanocephala melanocephala – południowa Europa (w tym wyspy na Morzu Śródziemnym) do zachodniej Turcji, północno-zachodnia Afryka. Obejmuje nieuznawany obecnie takson pasiphae, opisany z Krety.
- C. melanocephala leucogastra – Wyspy Kanaryjskie.
- C. melanocephala valverdei – południowe Maroko i Sahara Zachodnia.
- C. melanocephala momus – północno-wschodni Egipt do skrajnie południowo-środkowej Turcji.
- C. melanocephala norrisae – podgatunek wymarły, po raz ostatni stwierdzony w 1939 roku[2], Fajum (północno-środkowy Egipt).
MorfologiaEdytuj
- Wygląd
- Samiec: pióra w większości szare, białe gardło, czarna głowa i czerwona obrączka oczna. Samica: pióra w większości szarobrązowe, szara głowa i również czerwona obrączka oczna. Młode są podobne do samicy.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 13–14 cm
rozpiętość skrzydeł 15–18 cm
masa ciała 12–25 g[8]
EkologiaEdytuj
- Biotop
- Sady oliwne, lasy z sosnami, winnice i ogrody.
- Gniazdo
- Zawsze w miejscu dobrze osłoniętym, umieszczone w krzewach.
- Jaja
- Zwykle dwa lęgi w roku. Składa 3–5 jaj, żółtobiałych lub z czerwonobrązowymi plamami.
- Wysiadywanie
- Od złożenia ostatniego jaja trwa 13–14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po 11–12 dniach.
- Pożywienie
- Owady, ich larwy, pająki, jesienią również jagody i inne owoce.
Status i ochronaEdytuj
IUCN uznaje pokrzewkę aksamitną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 25–54 miliony dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[2].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[9].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Sylvia melanocephala, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2016-03-18] (ang.).
- ↑ a b c BirdLife International, Sylvia melanocephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-03-18] (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Sylviidae Leach, 1820 - pokrzewkowate - Sylvia warblers, parrotbills and allies (wersja: 2020-03-06). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-12].
- ↑ Tomasz Krzyśków. „Ptaki Polski”. 42 (2/2016), s. 4. Agencja Wydawniczo-Fotograficzna "Aves" (pol.).
- ↑ Komisja Faunistyczna. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2016. „Ornis Polonica”. 58, s. 83–116, 2017.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes (ang.). IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-12].
- ↑ Sardinian Warbler (Sylvia melanocephala) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)].
- ↑ N. Bouglouan: Sardinian Warbler (ang.). W: oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-06-11].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Zdjęcia i materiały multimedialne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology.