Pseudosójeczka

	Pseudosójeczka
	Pseudosójeczka
	Pseudopodoces humilis
	(Hume, 1871)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	sikory
Rodzaj	Pseudopodoces; Zarudny & Loudon, 1902
Gatunek	pseudosójeczka
	Synonimy
	Podoces humilis Hume, 1871; Parus humilis (Hume, 1871);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pseudosójeczka^[5], sójeczka mała^[6] (Pseudopodoces humilis) – gatunek małego ptaka z rodziny sikor (Paridae), który jeszcze do niedawna był umieszczany w rodzinie krukowatych (Corvidae). Występuje w Chinach od prowincji Syczuan na zachód poprzez Tybet aż po Nepal i północne Indie. Jest jedyną sikorą, która całkowicie żyje w stepie, unikając terenów zalesionych. W Polsce nie występuje. Nie wyróżnia się podgatunków^[3]^[7].

SystematykaEdytuj

Przez długi czas gatunek ten był zaliczany do krukowatych. W wyniku szerokich badań morfologiczno-genetycznych w latach 2001–2006 stwierdzono, że ptak ten jest bliżej spokrewniony z rodziną sikor (Paridae)^[8], gdzie jest jedynym gatunkiem w rodzaju Pseudopodoces^[2]^[7]. Niektóre badania genetyczne sugerują, że najbliższym krewnym pseudosójeczki jest bogatka zwyczajna (Parus major) i na tej podstawie zaproponowano umieszczenie tego taksonu w rodzaju Parus^[9].

CharakterystykaEdytuj

Wygląd zewnętrzny: Wielkości wróbla zwyczajnego. Ubarwienie: policzki, pierś i podbrzusze jasnokremowe; głowa żółtobrązowa z jasnokremowym poziomym paskiem z tyłu na szyi; wierzch ciała, skrzydła i średnio krótki ogon też żółtobrązowe. Gatunek ten charakteryzuje się dość długimi nogami świadczącymi o naziemnym trybie życia, i bardzo długim (jak na sikory) zakrzywionym do dołu dziobem koloru ciemnoszarego.
Rozmiary: długość ciała ok. 17–18 cm (sam dziób około 3 cm)
Masa ciała: ok. 45 g
Zachowanie: Jest ptakiem słabo latającym i jeśli jest zmuszony do lotu, nie przelatuje więcej niż około 150 metrów, a gdy spłoszony - ucieka małymi podskokami próbując się schronić do jakiejś najbliższej małej szczeliny lub jamy. Ptaki te żyją w parach i wspólnie zajmują się wykopywaniem gniazd, wysiadywaniem jaj, jak i karmieniem potomstwa.

ŚrodowiskoEdytuj

Wyżynne stepy powyżej linii drzew (od 3300 do 5480 metrów n.p.m.).

PożywienieEdytuj

Pseudosójeczka żywi się wyłącznie owadami i ich larwami. Używając swojego długiego mocnego dzioba odgrzebuje owady i ich larwy z ziemi lub spośród kamieni. Bardzo często widziana jest, jak rozgrzebuje odchody jaków w poszukiwaniu owadów.

LęgiEdytuj

Gniazdo: Jest umieszczone w komorze na końcu poziomego tunelu wygrzebanego w pionowej ścianie. Tunel ten może mieć prawie 2 metry. Gniazdo jest wyściełane miękką wełną (na ogół z jaka lub cziru) na fundamencie zbudowanym z trawy.
Jaja i wysiadywanie: Składa od 4 do 6 całkowicie białych jaj.

PrzypisyEdytuj

↑ Pseudopodoces humilis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Pseudopodoces, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2009-04-27] (ang.).
↑ ^a ^b Gosler, A., Clement, P. & de Juana, E.: Ground Tit (Pseudopodoces humilis). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-21].
↑ BirdLife International, Pseudopodoces humilis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-02-02] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2017-12-14). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-21].
↑ P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 443, 1999. ISSN 0550-0842.
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-21].
↑ Helen F. James, Per G. P. Ericson, Beth Slikas, Fu-Min Lei, Frank B. Gill, Storrs L. Olson. Pseudopodoces humilis, a misclassified terrestrial tit (Paridae) of tiie Tibetan Plateau: evolutionary consequences of shifting adaptive zones. „Ibis”. 145 (2), s. 185-202, 2003. DOI: 10.1046/j.1474-919X.2003.00170.x (ang.).
↑ Chuanyin Dai, Kai Chen, Ruiying Zhang, Xiaojun Yang, Zuohua Yin, Hengjiu Tian, Zhiming Zhang, Yan Hu, Fumin Lei. Molecular phylogenetic analysis among species of Paridae, Remizidae and Aegithalos based on mtDNA sequences of COI and cyt b. „Chinese Birds”. 1 (2), s. 112-123, 2010. DOI: 10.5122/cbirds.2010.0003 (ang.).

BibliografiaEdytuj

S. Eck & J. Martens. Systematic notes on Asian birds. 49 A preliminary review of the Aegithalidae, Remizidae and Paridae. „Zool. Med. Leiden”. 80, 2006 (ang.).
Grzimek's Animal Life Encyclopedia. (2005)

Linki zewnętrzneEdytuj

Zdjęcia, nagrania audio i krótkie filmy (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-04-21].

[itis-1] Pseudopodoces humilis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[itis2-2] Pseudopodoces, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2009-04-27] (ang.).

[hbwa-3] Gosler, A., Clement, P. & de Juana, E.: Ground Tit (Pseudopodoces humilis). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-21].

[iucn-4] BirdLife International, Pseudopodoces humilis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-02-02] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2017-12-14). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-21].

[Mielczarek&Cichocki-6] P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 443, 1999. ISSN 0550-0842.

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-21].

[ibis145-8] Helen F. James, Per G. P. Ericson, Beth Slikas, Fu-Min Lei, Frank B. Gill, Storrs L. Olson. Pseudopodoces humilis, a misclassified terrestrial tit (Paridae) of tiie Tibetan Plateau: evolutionary consequences of shifting adaptive zones. „Ibis”. 145 (2), s. 185-202, 2003. DOI: 10.1046/j.1474-919X.2003.00170.x (ang.).

[cb1-9] Chuanyin Dai, Kai Chen, Ruiying Zhang, Xiaojun Yang, Zuohua Yin, Hengjiu Tian, Zhiming Zhang, Yan Hu, Fumin Lei. Molecular phylogenetic analysis among species of Paridae, Remizidae and Aegithalos based on mtDNA sequences of COI and cyt b. „Chinese Birds”. 1 (2), s. 112-123, 2010. DOI: 10.5122/cbirds.2010.0003 (ang.).

[5]

[6]

[3]

[7]

[1]

[2]

[4]

[8]

[9]