Psianka czarna (Solanum nigrum L.) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych. Występuje w całej Europie. W Polsce pospolity archeofit.

Psianka czarna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

psiankowate

Rodzaj

psianka

Gatunek

psianka czarna

Nazwa systematyczna
Solanum nigrum L.
Sp. pl. 1:186. 1753[3]

Morfologia

edytuj
 
Pęd kwitnący
 
Owoce
Łodyga
Wzniesiona, rozgałęziona o wysokości 20–60 cm, prawie naga (z rzadka tylko omszona). Jest kanciasta i ma szorstkie rogi. Wysokość 10–50 cm. Cała roślina nieprzyjemnie pachnie.
Liście
Owalne lub jajowate, zatokowo ząbkowane.
Kwiaty
Zebrane w podbaldachy wyrastające na łodydze na dość długich szypułkach w pewnej odległości od liści. Kwiaty podobne do kwiatów ziemniaka, ale mniejsze. korona 5-płatkowa, biała, szeroko rozpostarta, pylniki koloru żółtego, wyraźnie wystające i stykające się z sobą.
Owoce
Jagody czarne po dojrzeniu, wielkości nasion grochu.

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina jednoroczna. Okres kwitnienia od czerwca do października. Jest owadopylna lub samopylna. Owoce rozsiewane są przez zwierzęta (endozoochoria). Nasiona przechodzą niestrawione przez ich układ pokarmowy. Siedlisko: miejsca ruderalne, przydroża, pola, śmietniska, ogrody (chwast). W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Polygono-Chenopodietalia[4]. Roślina trująca: ziele i owoce zawierają saponiny i glikoalkaloidy. Zatruciu mogą ulec dzieci po spożyciu większych ilości niedojrzałych owoców.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
  3. Solanum nigrum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2013-06-21].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.