Gruchacze

Gruchacze
	Psophiidae
	Bonaparte, 1831
	; Przedstawiciel rodziny – gruchacz siwoskrzydły (P. crepitans) w ogrodzie zoologicznym w Jacksonville na Florydzie (Stany Zjednoczone)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Nadrodzina	Gruoidea
Rodzina	gruchacze
	Typ nomenklatoryczny
	Psophia crepitans Linnaeus, 1758
Synonimy
	Psophea Fleming, 1822; Psopha Billberg, 1828; Psofia S.D.W., 1836;
	Psophea Fleming, 1822; Psopha Billberg, 1828; Psofia S.D.W., 1836;
Rodzaje
	Psophia Linnaeus, 1758;
	Psophia Linnaeus, 1758;
	Zasięg występowania
	; Czerwony – gruchacz siwoskrzydły,; zielony – gruchacz białoskrzydły,; pomarańczowy – gruchacz zielonoskrzydły
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Gruchacze^[7] (Psophiidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruiformes).

Zasięg występowania

Obejmuje gatunki lądowe, zamieszkujące wyłącznie tropikalne lasy Amazonii w Ameryce Południowej (Kolumbia, Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia, Ekwador, Peru i Boliwia)^[8]^[9].

Charakterystyka

Długość ciała 45–52 cm; masa ciała 790–1500 g^[8]. Gruchacze mają długie szyje i nogi oraz dzioby podobne do dziobów kurowatych. Słabo latają, za to są dobrymi biegaczami.

Żywią się głównie owadami i owocami. Gniazdują na ziemi, składając białe lub zielonkawe jaja. W Wenezueli i Brazylii, gdzie nazywane są jacamim, używane są jako zwierzęta stróżujące, gdyż doskonale potrafią zabijać jadowite węże.

Systematyka

Etymologia

Psophia (Psophea, Psopha, Psofia): gr. ψοφος psophos „hałas, nieartykułowany dźwięk”^[10].

Podział systematyczny

Do rodziny gruchaczy należy jeden rodzaj Psophia z trzema gatunkami^[7]:

Psophia crepitans Linnaeus, 1758 – gruchacz siwoskrzydły
Psophia leucoptera von Spix 1825 – gruchacz białoskrzydły
Psophia viridis von Spix 1825 – gruchacz zielonoskrzydły

Przypisy

↑ Psophiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 252. (ang.).
↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. tab. A. (łac.).
↑ S.D.W.. The birds of Britain, systematically arranged. „The Analyst”. 3, s. 206, 1835–1836. (ang.).
↑ Psophia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-15] (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 154. (łac.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Psophiidae Bonaparte, 1831 – gruchacze - Trumpeters (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-28].
↑ ^a ^b P.T. Sherman: Family Psophiidae (Trumpeters). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 106–107. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ Trumpeters (Psophiidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-13]. (ang.).
↑ psophia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

[itis-1] Psophiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Fleming-2] J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 252. (ang.).

[Billberg-3] G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. tab. A. (łac.).

[SDW-4] S.D.W.. The birds of Britain, systematically arranged. „The Analyst”. 3, s. 206, 1835–1836. (ang.).

[itis2-5] Psophia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-15] (ang.).

[Linnaeus-6] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 154. (łac.).

[Mielczarek&Kuziemko-7] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Psophiidae Bonaparte, 1831 – gruchacze - Trumpeters (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-28].

[Sherman-8] P.T. Sherman: Family Psophiidae (Trumpeters). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 106–107. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[ibc-9] Trumpeters (Psophiidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-13]. (ang.).

[Jobling-10] psophia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]