Rhipsalis

*Rhipsalis*
	; Rhipsalis pilocarpa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	kaktusowate
Rodzaj	Rhipsalis
	Nazwa systematyczna
	Rhipsalis Gaertn.; Fruct. 1: 137. Dec 1788
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rhipsalis Gaertn. – rodzaj sukulentów z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). Są to głównie epifity, niektóre z nich to litofity, w większości nie posiadają cierni. Występują w Ameryce Środkowej, części wysp Karaibskich i dużej części północnej i środkowej Ameryki Południowej. Jeden gatunek, Rhipsalis baccifera, występuje ponadto w Afryce, na Madagaskarze, Sri Lance, w Indiach i Nepalu. Gatunkiem typowym jest R. cassutha J. Gaertner^[3].

Systematyka

Synonimy

Cassyta J.Mill., Cassytha Mill., Erythrorhipsalis A.Berger, Hariota Adans^[4].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do rodziny kaktusowatych (Cactaceae) Juss., która jest jednym z kladów w obrębie rzędu goździkowców (Caryophyllales) i klasy roślin okrytonasiennych^[2]. W obrębie kaktusowatych należy do plemienia Rhipsalideae, podrodziny Cacteoideae^[5].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Cactineae Bessey in C.K. Adams, rodzina kaktusowate (Cactaceae Juss.), podrodzina Rhipsalidoideae Burnett, plemię Rhipsalideae DC., rodzaj Rhipsalis Gaertn^[6].

Gatunki^[7]

Rhipsalis aculeata F.A.C. Weber
Rhipsalis agudoensis N.P.Taylor
Rhipsalis baccifera (J.S.Muell.) Stearn
Rhipsalis boliviana (Britton) Lauterb.
Rhipsalis brevispina (Barthlott) Kimnach
Rhipsalis burchellii Britton & Rose
Rhipsalis campos-portoana Loefgr.
Rhipsalis cereoides (Backeb. & Voll) Backeb.
Rhipsalis cereuscula Haw.
Rhipsalis clavata F.A.C.Weber
Rhipsalis crenata (Britton) Vaupel
Rhipsalis crispata(Haw.) Pfeiff.
Rhipsalis dichotoma (DC.) Don
Rhipsalis dissimilis (G.Lindb.) K.Schum.
Rhipsalis elliptica G.Lindb. ex K.Schum.
Rhipsalis floccosa Salm-Dyck ex Pfeiff.
Rhipsalis grandiflora Haw.
Rhipsalis hoelleri Barthlott & N.P.Taylor
Rhipsalis hookeriana (DC.) Don
Rhipsalis hylaea F. Ritter
Rhipsalis incachacana Cárdenas
Rhipsalis juengeri Barthlott & N.P.Taylor
Rhipsalis kirbergii Barthlott
Rhipsalis lindbergiana K.Schum.
Rhipsalis lorentziana Griseb.
Rhipsalis micrantha (Kunth) DC.
Rhipsalis monocantha Griseb.
Rhipsalis neves-armondii K.Schum.
Rhipsalis oblonga oblonga Loefgr.
Rhipsalis occidentalis Barthlott & Rauh
Rhipsalis olivifera N.P.Taylor & Zappi
Rhipsalis pachyptera Pfeiff.
Rhipsalis paradoxa (Salm-Dyck ex Pfeiff.) Salm-Dyck
Rhipsalis paranganiensis (Cárdenas) Kimnach
Rhipsalis pilocarpa Loefgr.
Rhipsalis platycarpa (Zucc.) Pfeiff.
Rhipsalis pulchra Loefgr.
Rhipsalis puniceodiscus G.Lindb.
Rhipsalis rhombea (Salm-Dyck) Pfeiff.
Rhipsalis teres (Vell.) Steud.
Rhipsalis trigona Pfeiff.

Zagrożenia

Stopień zagrożenia części gatunków został zbadany przez IUCN. Spośród 11 gatunków umieszczonych w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych cztery uznano za narażone na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU): Rhipsalis cereoides, R. crispata, R. pilocarpa, R. russellii; jeden za bliski zagrożeniu (kategoria NT): R. oblonga. Liczebność populacji tych gatunków maleje. Postępująca utrata siedlisk wynika między innymi z zabierania terenów pod uprawę, budowę infrastruktury, z niszczenia lasów (pozyskiwanie drewna) i wzmożonej turystyki^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
↑ List of genera in family CACTACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-08-24].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-02-24].
↑ James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. Systematyka rodzaju Rhipsalis według Reveala
↑ The Plant List. Rhipsalis. [dostęp 2001-03-15].
↑ N.P. Taylor: IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species. 2002. [dostęp 2008-08-29]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).

[3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].

[Kew-4] List of genera in family CACTACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-08-24].

[grin-5] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-02-24].

[A-6] James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. Systematyka rodzaju Rhipsalis według Reveala

[TPL-7] The Plant List. Rhipsalis. [dostęp 2001-03-15].

[8] N.P. Taylor: IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species. 2002. [dostęp 2008-08-29]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]