Ribnitz-Damgarten
Ribnitz-Damgarten, Bernsteinstadt[1] – miasto w Niemczech w kraju związkowym Meklemburgii-Pomorzu Przednim, w powiecie Vorpommern-Rügen, siedziba związku gmin Ribnitz-Damgarten.
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||
Powiat | |||
Powierzchnia |
122,2 km² | ||
Wysokość |
5 m n.p.m. | ||
Populacja (31.12.2008) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
03821 | ||
Kod pocztowy |
18311 | ||
Tablice rejestracyjne |
VR, GMN, NVP, RDG, RÜG | ||
Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego | |||
Położenie na mapie Niemiec | |||
54°15′N 12°28′E/54,250000 12,466667 | |||
Strona internetowa |
Geografia
edytujRibnitz-Damgarten położony jest na północny wschód od miasta Rostock, przy ujściu rzeki Recknitz do zatoki Saaler Bodden.
Przez miasto przebiega droga krajowa B105.
Dzielnice miasta:
|
|
|
Toponimia
edytujObydwa człony nazwy miasta mają pochodzenie słowiańskie. Nazwa Damgarten powstała z połączenia słów dąb i gród[2], zaś Ribnitz powstało od połabskiej nazwy oznaczającej miejsce bogate w ryby[3]. W języku polskim odpowiednikami tych nazw są Rybnica i Dębogóra[4].
Historia
edytujPo raz pierwszy o Damgarten wzmiankowano w 1225 r. jako wsi Damechore. W 1258 roku książę rugijski Jaromir lokował miasto na prawie lubeckim na wzór Stralsundu. Damgarten miało zadanie strzec granicy z Meklemburgią. Zostało zlokalizowane na wzniesieniu nad bagnistą doliną Reknicy[5]. Po zachodniej (meklemburskiej) stronie rzeki powstało wtedy miasto Ribnitz. Damgarten otrzymało wraz z lokacją miasta samorząd, dobra ziemskie, przywileje gospodarcze, w tym zwolnienie z ceł w całym księstwie rugijskim[5].
W 1326 roku wymarła dynastia książąt rugijskich i po kilkuletniej wojnie sukcesyjnej między księstwem pomorskim a Meklemburgią, Damgarten wraz z całym władztwem Wisławowiców zostało przyłączone do Pomorza (ostatecznie w 1354 roku)[6].
Miasto początkowo miało wójta książęcego stojącego na czele rady miejskiej, która składała się z przedstawicieli mieszczan. Wójt książęcy ok. 1300 roku miał już tylko prerogatywy sądownicze, a miasto było zarządzane przez burmistrza na czele rajców[7]. Początkowo w radzie miejskiej zasiadało 3 członków łącznie z burmistrzem, a na podstawie recesu z 1736 roku było już 5 członków. W 1570 roku miała miejsce wizytacja książęca, która potwierdziła ustrój miasta. W XVII wieku zniesiono stanowisko wójta książęcego będącego sędzią i jego kompetencje przejął burmistrz i towarzysząca mu rada. W XVII wieku w wyniku konfliktów społecznych pomiędzy radą miejską a pospólstwem zostały utworzone obok magistratu organy kontrolne: kolegium czterech i kolegium ośmiu mieszczan[8].
Samorządowy ustrój miasta wykształcony w okresie książęcym przetrwał z niewielkimi zmianami cały okres panowania szwedzkiego (1648-1815) i był potwierdzany kilkukrotnie w 1736 i 1802 roku, a także w pierwszym dziesięcioleciu po przyłączenia do pruskiego Pomorza Przedniego. W 1849 roku rada miejska utraciła kompetencje sądownicze. Następnie w 1858 roku wprowadzono m.in. trójklasowe prawo wyborczego do rady miejskiej, jednakże ustrój komunalny Damgarten (podobnie jak innych miasta dawnego Pomorza Szwedzkiego) różnił się znacznie od wzorców pruskich opartych na ordynacie z 1808 i 1853 roku.
Odrębność ustrojowa miast Pomorza Przedniego została zlikwidowano dopiero po objęciu władzy przez nazistów w Niemczech. Ustrój miast i gmin wiejskich został ujednolicony poprzez Pruską Ordynację Gminną (niem. Gemeindeverfassunggesetz) z 1933 roku oraz Niemiecką Ordynację Gminną (niem. Deutsche Gemeindeordnung)[6].
Po II wojnie światowej Damgarten znajdowało się w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec, w landzie Meklemburgia. W 1949 po utworzeniu Niemieckiej Republiki Demokratycznej miejscowość znalazła się w Okręgu Rostockim (niem. Bezirk Rostock). W 1950 roku miasta Damgarten oraz leżące na zachodnim brzegu Reknicy Ribnitz połączono w jedną gminę miejską Ribnitz-Damgarten (niem. Stadt Ribnitz-Damgarten)[6].
Współpraca
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Tytuł dla miasta
- ↑ K. Schlemmer, Geographische Namen, Leipzig 1906, s. 21.
- ↑ Oswald Jannermann, Slawische Orts- und Gewässernamen in Deutschland, Norderstedt 2009, s. 108.
- ↑ ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
- ↑ a b G. Kratz, Die Städte der Provinz Pommern, Berlin 1865, s. 105.
- ↑ a b c Wstęp do inwentarza zespołu nr 65/1136 Akta miasta Damgarten (Rep. 38b Magistrat Damgarten) 1664–1930 – Archiwum Państwowe w Szczecinie
- ↑ E. Garduhn, Ein Streifzug durch die Geschichte und Wirtschaft von 1258–1945, [w:] Festschrift zu den Jubiläen der Kreisstadt Ribnitz-Damgarten, Ribnitz-Damgarten 1958, s. 24.
- ↑ Deutsche Städtebuch, hrsg. von E. Keyser, Stuttgart-Berlin 1939, Bd. 1, s. 152-153.