Roela

rodzaj roślin

Roela[5] (Roella L.) – rodzaj roślin z rodziny dzwonkowatych. Obejmuje 22 gatunki występujące w Południowej Afryce, w większości w Kraju Przylądkowym, jeden gatunek (R. glomerata) sięga na wschodzie po KwaZulu-Natal[3]. Występują na kamienistych, piaszczystych i gliniastych płaskowyżach i zboczach gór, zarówno na śródlądziu, jak i na wybrzeżach. Zależne są od pożarów, po których silnie się rozwijają, a bez których zanikają z krajobrazu[6].

Roela
Ilustracja
Roella incurva
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

roela

Nazwa systematyczna
Roella L.
Sp. Pl.: 170 (1753)[3]
Typ nomenklatoryczny

R. ciliata Linnaeus[4]

Roella ciliata

R. glomerata wykorzystywana jest lokalnie jako roślina lecznicza. Podejmowano próby upraw tych roślin jako ozdobnych, ale okazały się trudne w uprawie[6].

Nazwa rodzaju upamiętnia holenderskiego anatoma i ogrodnika Willema Röella (1700–1775)[6].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Krzewinki, rzadziej byliny[7][6] o pędach płożących lub prosto wzniesionych[6].
Liście
Skrętoległe, drobne (wrzosopodobne), gęsto wyrastające wzdłuż pędów, czasem skupione w kępki[7]. Siedzące, o blaszce jajowatej lub równowąskiej[6].
Kwiaty
Drobne lub średnich rozmiarów, pojedyncze lub skupione po kilka na szczycie pędów, wówczas wsparte też listkami tworzącymi okrywę, czasem pierzasto kolczastą. Działek kielicha 4–5. Korona zrosłopłatkowa, dzwonkowata z 4–5 płatków[7]. Zwykle biała lub niebieska, rzadko czerwona lub żółta[6]. Pręciki w liczbie 4–5, wolne, z nitkami rozszerzonymi u nasady i równowąskimi pylnikami, schowanymi lub wystającymi z korony. Zalążnia dwukomorowa zwieńczona miodnikami, z licznymi zalążkami, na szczycie z prętowatą szyjką słupka z rozwidlonym znamieniem[7][6].
Owoce
Torebki otwierające się szczytowo porami lub wieczkiem[7].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny dzwonkowatych Campanulaceae klasyfikowany w jej obrębie do podrodziny Campanuloideae[8].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  3. a b c Roella L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-01].
  4. Roella. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-01].
  5. Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900. (pol.).
  6. a b c d e f g h Roella. [w:] PlantZAfrica.com [on-line]. SA National Biodiversity Institute. [dostęp 2022-01-01].
  7. a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 40. ISBN 978-3-540-31050-1.
  8. Genus Roella L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-01].