Rogatnica kolczasta
Rogatnica kolczasta[2] (Balistapus undulatus) – gatunek morskiej ryby rozdymkokształtnej z rodziny rogatnicowatych (Balistidae).
| Balistapus undulatus[1] | |||
| (Park, 1797) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
rogatnica kolczasta | ||
| Synonimy | |||
| |||
Występowanie edytuj
Morze Czerwone, Ocean Indyjski wzdłuż Afryki Wschodniej i Południowej, Aldabry, Madagaskaru, Maskarenów na zachodzie, po północną i południową Japonię i wyspy Ogasawara na wschodzie, oraz na południe po Wielką Rafę Koralową i Nową Kaledonię[3][4].
Cechy morfologiczne edytuj
Ciało ciemnobrązowe lub szarofioletowe, z żółtawymi smugami po bokach, krępe, lekko bocznie spłaszczone. Dwie płetwy grzbietowe. W pierwszej znajdują się 3 promienie twarde, pierwszy i drugi blisko siebie, a trzeci oddalony. Druga rozpostarta jest na 24–27 promieniach miękkich. W płetwie odbytowej 20–24 promieni miękkich. Płetwy jasne, pomarańczowożółte[2][4].
Na bokach masywnego trzonu ogonowego znajdują się po 2 rzędy ostrych kolców skierowanych skośnie ku tyłowi. Rogatnica może tymi kolcami ranić, podobnie jak rogatnica jasnoplama[2].
Rogatnica kolczasta dorasta w naturze do około 30 cm, w akwariach osiąga 20–25 cm. Jest jedną z niewielu rogatnicowatych, u których jest zauważalny dymorfizm płciowy.
Biologia i ekologia edytuj
Występuje w wodach przybrzeżnych na głębokościach do 50 m[4], zwykle w pobliżu dna. Jest związana ze środowiskiem raf koralowych. Żywi się głównie roślinnością (glony i porosty)[2], a także szkarłupniami, mięczakami, osłonicami, gąbkami i stułbiopławami. Jest rybą terytorialną[4].
Znaczenie gospodarcze edytuj
Nie ma większego znaczenia w rybołówstwie. Spotykana w przyłowach sieciowych[2]. Hodowana w akwariach morskich.
Filatelistyka edytuj
Poczta Polska wyemitowała 1 kwietnia 1967 r. znaczek pocztowy przedstawiający Balistapus undulatus o nominale 90 gr, w serii Ryby egzotyczne. Autorem projektu znaczka był Jerzy Desselberger. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[5][6].
Przypisy edytuj
- ↑ Balistapus undulatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-10-30] (ang.).
- ↑ a b c d Balistapus undulatus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 30 października 2012]
- ↑ Marek Jedziniak: Ryby egzotyczne. www.kzp.pl. [dostęp 2018-05-31]. (pol.).
- ↑ Orange-lined Triggerfish (Balistapus undulatus). colnect.com. [dostęp 2018-05-31]. (ang.).