Wikipedia

Roman Vlad

Roman Vlad (ur. 29 grudnia 1919 w Czerniowcach[1][2], zm. 21 września 2013 w Rzymie) – włoski kompozytor, pianista i pisarz muzyczny pochodzenia rumuńskiego.

Roman Vlad
Ilustracja
Roman Vlad, 1964
Data i miejsce urodzenia

29 grudnia 1919
Czerniowce

Pochodzenie

rumuńskie

Data i miejsce śmierci

21 września 2013
Rzym

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pianista, pisarz

Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

Życiorys edytuj

Uczył się gry na fortepianie w konserwatorium w Czerniowcach, następnie w 1938 roku wyjechał do Rzymu, gdzie podjął studia inżynierskie na uniwersytecie[1][2]. Uczył się też w Akademii Muzycznej św. Cecylii u Alfredo Caselli (dyplom 1941)[1]. W 1951 roku otrzymał włoskie obywatelstwo[1][2]. W 1954 i 1955 roku wykładał w Dartington Summer School[1]. Od 1955 do 1958 i ponownie od 1966 do 1969 roku był dyrektorem muzycznym Accademia Filarmonica Romana w Rzymie[1]. W latach 1960–1963 był przewodniczącym włoskiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej[2]. Pełnił funkcję dyrektora artystycznego Maggio Musicale Fiorentino (1964) i Teatro Comunale (1968–1973) we Florencji, orkiestry symfonicznej RAI w Turynie (1976–1980)[1][2] oraz opery La Scala (1994–1997)[1]. W latach 1982–1984 prezes Confédération Internationale des Sociétés d’Auteurs et Compositeurs[2]. Od 1968 roku wykładał kompozycję w konserwatorium w Turynie[1][2].

Doktor honoris causa National University of Ireland w Dublinie (1974)[1]. Otrzymał komandorię francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (1993)[3] oraz krzyż wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1996)[1].

Twórczość edytuj

W swojej twórczości posługiwał się techniką dodekafoniczną, jednak jej zasady traktował nieortodoksyjnie i często nawiązywał do muzyki poprzednich epok[1][2]. W późniejszych kompozycjach sięgał po najnowsze zdobycze awangardy, m.in. klastery, elementy aleatoryzmu i proporcjonalną notację beztaktową[1].

Był autorem licznych artykułów w czasopismach włoskich i zagranicznych, redagował czasopisma „Musica e dossier” i „Lo Spettatore”[1][2]. Był redaktorem działu muzycznego w Enciclopedia dello spettacolo[1][2]. Napisał prace Modernità e tradizione nella musica contemporanea (Turyn 1955), Le musiche religiose di Igor Strawinsky (Wenecja 1956), Luigi Dallapiccola (Mediolan 1957), Storia della dodecafonia (Mediolan 1958), Strawinsky (Turyn 1958)[2].

Wybrane kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Sinfonietta (1941)
  • Suita (1941)
  • Sinfonia all’antica (1947–1948)
  • Variazioni concertanti su una serie di 12 note dal Don Giovanni di Mozart na fortepian i orkiestrę (1955)
  • Musica per archi I (Meloritmi) (1955–1957)
  • Musica concertata na harfę i orkiestrę (1958)
  • Ode super Chrysaea Phorminx na gitarę i orkiestrę (1964)
  • Divertimento sinfonico (1965–1967)
  • Musica per archi II (1988)
  • 2 preludi e una fuga (1995)
  • Ricordando le antiche melodie di Romeo e Giulietta na fortepian i orkiestrę smyczkową (1995)

Utwory kameralne

  • Sonatina na flet i fortepian (1945)
  • Divertimento na 11 instrumentów (1948)
  • Kwartet smyczkowy (1955–1957)
  • Serenata na 12 instrumentów (1959)
  • Improvvisazione su di una melodia na klarnet i fortepian (1970)
  • Il magico flauto di Severino na flet i fortepian (1971)
  • Ricordando Valentino Bucchi na 14 instrumentów (1977)
  • Meditazioni sopra un antico canto russo, ricordando Igor Strawinsky na klarnet i 7 instrumentów (1982)
  • 6 canoni nei nomi di J.S. Bach e G.F. Haendel na 6 instrumentów dętych drewnianych (1984)
  • Tetraktys na kwartet smyczkowy (1984)
  • Musica per archi N. 2 sempre di nuovo „Immer Wieder” na 11 instrumentów smyczkowych (1987–1988)

Utwory fortepianowe

  • Studi dodecafonici (1943–1947, wersja zrewid. 1957)
  • Variazioni intorno all’ultima mazurka di Chopin (1964)
  • Sognando il sogno: variazioni su una variazione (1971)
  • Piccolo lambiccamento sonoro sul morte di Tristan Tzara (1994)

Utwory klawesynowe

  • Giochi con Bach sul clavicembalo (1979)

Utwory na chór a cappella

  • Lettura di Michelangelo (1964, wersja zrewid. na sopran lub tenora i orkiestrę pt. Cadenze michelangiolesche 1967)
  • Lettura di Lorenzo il Magnifico (1974)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Poemi della luce na głos i fortepian (1939)
  • kantaty: I Dove sei, Elohim? na chór i orkiestrę (1940–1942), II De profundis na chór i orkiestrę (1942–1946), III Le ciel est vide na chór i orkiestrę (1952–1953)
  • 3 invocazioni na głos i orkiestrę lub fortepian (1948–1949)
  • 5 elegie su testi biblici na głos i smyczki lub fortepian (1952)
  • Colinde transilvane na chór (1957)
  • Immer wieder na sopran i 8 instrumentów (1965)
  • Piccolo divertimento corale na chór (!968)
  • „Ego autem” in memoria di Alfredo Casella na baryton i organy (1972)
  • Due letture na chór i 13 instrumentów (1976)
  • 3 Poesie di Montale na baryton i fortepian (1978, wersja zrewid. na baryton i orkiestrę 1980)
  • Preludio, recitativo e rilettura di Michelangelo na bas i fortepian (1981)
  • 3 Poesie di Alberto Bevilacqua na sopran i fortepian (1984)
  • 1 Poesia di Valerio Magrelli na baryton i fortepian (1987)
  • Rerum cursus na chór i orkiestrę (1990)
  • Temura na baryton i fortepian (1990)
  • La musica degli haiku: le stagioni giapponesi (70 haiku per Michiko Hirayama) na głos i fortepian (1994)

Opery

  • Storia di una mamma (wyst. Wenecja 1951)
  • opera radiowa Il dottore di vetro (wyk. RAI Turyn 1959)
  • opera telewizyjna La fantarca (1967)
  • Il Sogno (wyst. Bergamo 1973)

Balety

  • La strada sul caffé (1942–1943)
  • La dama delle camelie (wyst. Rzym 1945, wersja zrewid. 1956)
  • Masques ostendais (wyst. Spoleto 1959, wersja zrewid. 1960)
  • Die Wiederkehr (1962, wersja zrewid. pt. Ricercare 1968)
  • Il Gabbiano (wyst. Spoleto 1968)

Utwory elektroniczne

  • Ricercare elettronico na taśmę (1961)

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 303–304. ISBN 978-83-224-0905-3.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3797–3798. ISBN 0-02-865571-0.
  3. ↑ Archives des nominations et promotions dans l'ordre des Arts et des Lettres, s. 91 (fr.)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Vlad&oldid=73040775”