Ropa (wieś)
Ropa – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa. Leży nad Ropą, dopływem Wisłoki.
Artykuł | 49°36′8″N 21°2′28″E |
- błąd | 39 m |
WD | 49°36'N, 21°3'E |
- błąd | 2333 m |
Odległość | 725 m |
| ||||
| ||||
![]() Zabytkowy kościół św. Michała Archanioła | ||||
Państwo | ![]() | |||
Województwo | ![]() | |||
Powiat | gorlicki | |||
Gmina | Ropa | |||
Liczba ludności (2009) | 3959[1] | |||
Strefa numeracyjna | 18 | |||
Kod pocztowy | 38-312[2] | |||
Tablice rejestracyjne | KGR | |||
SIMC | 0464290 | |||
Położenie na mapie gminy Ropa ![]() | ||||
Położenie na mapie Polski ![]() | ||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | ||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego ![]() | ||||
![]() |
Części wsiEdytuj
Integralne części wsi Ropa: Bogaczówka, Bukowa, Czachorówka, Deciówka, Drągówka, Folwark, Garłaszówka, Górnikówka, Jaworówka, Kawówka, Kąty, Kleszczówka, Koczwarówka, Kostórówka, Kowalówka, Kóstra, Księże, Kuczówka, Kusiówka, Lipie, Listówki, Na Dole, Na Ruskiem, Nowakówka, Obczary, Pociecha, Podchełmie, Pod Styrem, Podupełź, Pod Wawrzką, Potoki, Równie, Siutówka, Smakówka, Stolarzówka, Upełź, Wierzchy, Wola, Zadział, Zagóra, Zagórze, Zagrody, Zalesie, Za Wodą[3][4].
HistoriaEdytuj
Lokowana jest na mocy przywileju Kazimierza Wielkiego w XIV wieku na prawie niemieckim. W 1393 wieś przeszła w posiadanie rodu Gładyszów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
W tej okolicy wydobywano rudy żelaza, znajdowano drogie kamienie i poszukiwano złota.
W 1530 r. Seweryn Boner – podskarbi królewski króla Zygmunta Starego i starosta biecki, szukając złota we wsi Ropa, natknął się na ropę naftową, która zalała mu kopalnię.
Kiedy w XIX wieku odkryto przydatność ropy naftowej do celów gospodarczych, rozwinął się tu przemysł naftowy. Wydobywano ropę i wybudowano rafinerię, która upadła na skutek powodzi pod koniec XIX wieku.
ZabytkiEdytuj
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5]
- kościół pomocniczy pw. św. Michała Archanioła z 1761. Fundatorami świątyni byli właściciele wsi Wilhelm i Petronela Siemieńscy. Jest to świątynia wzniesiona w stylu barokowym ze zwieńczeniami nawiązującymi do łemkowskiej kultury cerkiewnej. Korpus kościoła jest drewniany, konstrukcji zrębowej, o ścianach pokrytych gontem. Około 1800 do kościoła dobudowano dwie murowane wieże, a w roku 1956 do prezbiterium dostawiono nową zakrystię. Polichromia o motywach figularnych pochodzi z 2 połowy XIX wieku. Ołtarz główny i dwa boczne z 1 połowy XIX w nawiązują do tradycji barokowej.
- ogrodzenie, murowane z dzwonnicą parawanową;
- cmentarz wojenny nr 72 z I wojny światowej;
- zespół dworski;
- dwór – barokowo–klasycystyczny z 1803 r. z zespołem parkowym (aktualnie w remoncie), zespół podworski wzniesiony w XVI-XVII w.,
- 2 oficyny z ok. 1800 r.
- lamus powstały w XIX wieku z przebudowy dworu obronnego rodziny Brzeńskich z połowy XVI w.
- park.
CiekawostkiEdytuj
Z wsią związana jest legenda o poszukiwaczu złota, Sewerynie Bonerze. Nie wiadomo, czy udało mu się je znaleźć, ale podobno olej skalny zalał i zniszczył mu kopalnię. Z tych czasów pochodzi powiedzenie: „Ten co w Ropie złota szukał smołą się opłukał”. Do dziś niektórzy szukają opuszczonej kopalni, która ma się znajdować na zboczach Chełmu.
O tym jak powstał dwór w Ropie opowiada miejscowa legenda. Magnat Gładych będąc na polowaniu, zatrzymał się na górze Chełm. Nasyciwszy się, zapragnął napić się wina, wysłał więc służbę do małej osady położonej u podnóża góry. Mieszkańcy, którzy nie znali tego napoju, wysłali miejscową piękną dziewczynę z serwatką. Zakochawszy się, magnat zabrał dziewczynę i postanowił do wsi nigdy już nie powrócić. Narzeczona jednak bardzo tęskniła za rodzinnymi stronami. Magnat postanowił wrócić z nią do osady. Obok jej rodzinnej chaty wybudował dwór, w którym małżonkowie zamieszkali. Gładych postanowił też nazwać wieś Ropą.
Szlaki turystyczneEdytuj
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ropa. s. 7. [dostęp 2012-11-22].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1082 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .data dostępu?
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Ropa, wieś, powiat gorlicki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 740 .