Rozchodnik sześciorzędowy

Rozchodnik sześciorzędowy (Sedum sexangulare) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Występuje w stanie dzikim we wschodniej, południowo-wschodniej, środkowej Europie i w Szwecji, brak go w zachodniej części Europy[3]. W Polsce jest dość pospolity. Jest także uprawiany jako roślina ozdobna.

Rozchodnik sześciorzędowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

gruboszowate

Rodzaj

rozchodnik

Gatunek

rozchodnik sześciorzędowy

Nazwa systematyczna
Sedum sexangulare L.
Sp. Pl. 432. 1753
Synonimy
  • Sedum boloniense Loisel.
Morfologia (u góry rozchodnik sześciorzędowy, u dołu – ostry)

Morfologia

edytuj
Pokrój
Roślina darniowa, tworząca niską, gęstą darń do 10 cm wysokości.
Łodyga
Płożąca się lub wzniesiona, o długości 5–15 cm.
Liście
Grube, równowąskie, wałeczkowate z wyrostkiem u nasady liści. Ulistnienie gęste, liście wyrastają zwykle w 5–6 regularnych rzędach. Wiosną mają brunatne zabarwienie, potem są jasnozielone.
Kwiaty
Żółte, zebrane w kilkukwiatowe podbaldachy na szczytach pędów. Płatki korony prawie poziomo odstające, wąskolancetowate o długości do 6 mm. Działki kielicha 2–3 razy krótsze od płatków korony.
Owoc
Niemal pionowo rozchylone torebki o długości 3–4 mm, nasiona drobnobrodawkowane.
Gatunki podobne
Rozchodnik ostry. Ma nieco inne liście: krótko i szerokojajowate, o zaokrąglonej nasadzie i końcach zwężających się od nasady do wierzchołka. Brak wyrostka u nasady liści, ulistnienie rzadsze. Ma ostry smak.

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, chamefit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Bardzo dobra roślina miododajna. W okresie kwitnienia jest bardzo licznie odwiedzany przez pszczoły. Rośnie na murach, nasypach kolejowych, skałach, wydmach piaszczystych, na glebach suchych, kamienistych, chętnie z zawartością wapnia. W odróżnieniu od rozchodnika ostrego nie ma ostrego smaku. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Koelerio-Corynephoretea i Ass. Corynephoro-Silenetum tataricae[4]. Liczba chromosomw 2n =74- 108[5].

Zastosowanie i uprawa

edytuj
  • Roślina ozdobna. Nadaje się do ogrodów skalnych oraz do ogrodów naturalistycznych. W miejscach słonecznych i suchych rozchodnik ten może być użyty zamiast trawy do zazielenienia mniejszych powierzchni jako roślina okrywowa.
  • Uprawa. Najlepiej rozmnażać go poprzez sadzonki, można też poprzez nasiona. Rozsadzać można go przez cały rok. W ogródku zwykle sam się nasiewa. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, wymaga natomiast stanowiska słonecznego. Jako sukulent dobrze znosi suszę. Jest całkowicie mrozoodporny.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-04-25].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

edytuj
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.