Ryszard Tadeusiewicz

polski naukowiec, automatyk i informatyk

Ryszard Tadeusiewicz (ur. 5 maja 1947 w Środzie Śląskiej) – polski automatyk i informatyk, profesor nauk technicznych, popularyzator nauki, trzykrotny rektor Akademii Górniczo-Hutniczej, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności.

Ryszard Tadeusiewicz
Ilustracja
Profesor Ryszard Tadeusiewicz po otrzymaniu nagrody w konkursie Popularyzator Nauki (2019)
Data i miejsce urodzenia

5 maja 1947
Środa Śląska

Profesor nauk technicznych
Specjalność: automatyka i robotyka, biocybernetyka
Alma Mater

Akademia Górniczo-Hutnicza

Doktorat

1975 – automatyka

Habilitacja

1980

Profesura

1986

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

członek rzeczywisty

Status PAU

członek korespondent

Doktor honoris causa
Politechnika Wrocławska – 2002
Uniwersytet Techniczny w Koszycach – 2005
Politechnika Lubelska – 2008
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Górniczo-Hutnicza

Uczelnia

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Rektor
Uczelnia

Akademia Górniczo-Hutnicza

Okres spraw.

1998–2005

Poprzednik

Mirosław Handke

Następca

Antoni Tajduś

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Myślenicach. Kształcił się na Wydziale Elektrotechniki Górniczej i Hutniczej AGH, studia ukończył z wyróżnieniem w 1971. Podjął także (ostatecznie nieukończone) studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie. Na AGH uzyskiwał kolejne stopnie naukowe w zakresie nauk technicznych: w 1975[1] doktora i w 1980[1] doktora habilitowanego. W 1986[1], w wieku 38 lat, otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu informatyki, automatyki i robotyki, biocybernetyki i inżynierii biomedycznej.

Od 1971 związany z Katedrą Automatyki AGH. Był kierownikiem Samodzielnej Pracowni Biocybernetyki (1974–1982), wicedyrektorem Instytutu Automatyki, Inżynierii Systemów i Telekomunikacji (1980–1988), kierownikiem Zakładu Biocybernetyki (1980–1992), a w 1997 objął stanowisko kierownika tej katedry. W 1991 na Akademii Górniczo-Hutniczej został powołany na stanowisko profesora zwyczajnego.

Został również wykładowcą innych krakowskich uczelni – jako prowadzący wykłady i seminaria magisterskie na Uniwersytecie Ekonomicznym, wykładowca WSP i AWF. Prowadził także różne zajęcia na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Sztuk Pięknych. Był również zapraszany z gościnnymi wykładami i seminariami do Politechniki Krakowskiej. Okresowo pracował w Akademii Medycznej w Krakowie jako profesor i kierownik Zakładu Biocybernetyki oraz Zakładu Biostatystyki i Informatyki Medycznej.

W 1996 objął stanowisko prorektora AGH ds. nauki. W 1998 został wybrany na stanowisko rektora tej uczelni. Reelekcję uzyskiwał w 1999 i w 2002, urzędowanie zakończył w 2005. Był w tym czasie m.in. członkiem prezydium Konferencji Rektorów Autonomicznych Szkół Polskich i przewodniczącym Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych.

Promotor licznych rozpraw doktorskich (76 do października 2016)[2], recenzent ponad 600 wniosków awansowych (rozpraw doktorskich, wniosków habilitacyjnych i wniosków profesorskich)[2]. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk oraz członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności[3].

Od 2003 był członkiem Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów[4][5]. Ustąpił z tej funkcji w 2015. Zbiegło się to z zarzutami o naruszenie etyki naukowej, podniesionymi przez Pawła Idziaka w opinii dotyczącej jednego z przewodów habilitacyjnych[6]. Zarzuty te stały się potem przedmiotem publikacji w „Polityce[7] i „Forum Akademickim[8]. Ryszard Tadeusiewicz publicznie zaprzeczył zarzutom, treść publikacji prasowych nazwał „insynuacjami” i „pomówieniami”, stwierdzając, że nie miał szansy odnieść się do zarzutów na łamach tych mediów, czego wymagałaby zasada obiektywności dziennikarskiej[9]. Zarzuty jako krzywdzące określił Jerzy Vetulani[10].

Uzyskiwał członkostwo w różnych organizacjach krajowych i zagranicznych, m.in. w Akademii Inżynierskiej w Polsce[11], Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury, Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych, Polskim Towarzystwie Informatycznym (członek honorowy[3]), radzie naukowej Collegium Invisibile[12]. Został także członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK). Od 1990 do 1997 zasiadał w Komitecie Badań Naukowych I i II kadencji, a później także w radzie nauki w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego[13]. Wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Sztucznej Inteligencji oraz Polskiego Towarzystwa Sieci Neuronowych[3].

Życie prywatne

edytuj

Jego matka, Józefa z domu Kubiak, przed II wojną światową pracowała jako urzędniczka bankowa w Łodzi; zmarła, gdy Ryszard Tadeusiewicz miał 16 lat[14]. Żonaty z Małgorzatą, absolwentką AGH[15]. Mają córkę Joannę (ur. 1979)[16], absolwentkę CM UJ, lekarza medycyny[14].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj
Ordery i odznaczenia
Doktoraty honoris causa
Nagrody i wyróżnienia

Publikacje

edytuj
  • Biocybernetyka. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1988. Seria: Cybernetyka.
  • Sygnał mowy. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1988. Seria: Problemy Elektroniki i Telekomunikacji.
  • W stronę uśmiechniętych maszyn. Spacer pograniczem biologii i techniki. Alfa, Warszawa 1989. ISBN 83-7001-231-0.
  • Problemy biocybernetyki. Państ. Wydaw. Naukowe, Warszawa 1991. ISBN 83-01-10090-7.
  • Rozpoznawanie obrazów. Państ. Wydaw. Naukowe, Warszawa 1991. Seria: Problemy Współczesnej Nauki i Techniki. Informatyka.
  • Sieci neuronowe. Akademicka Oficyna Wydawnicza RM, Warszawa 1993. Seria: Problemy Współczesnej Nauki i Techniki. Informatyka.
  • Komputerowa analiza i przetwarzanie obrazów. Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków 1997. Seria: Społeczeństwo Globalnej Informacji.
  • Elementarne wprowadzenie do techniki sieci neuronowych z przykładowymi programami. Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa 1998. Seria: Problemy Współczesnej Nauki. Informatyka. ISBN 83-7101-400-7.
  • Odkrywanie właściwości sieci neuronowych przy użyciu programów w języku C#. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2007. ISBN 978-83-60183-53-3.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Prof. dr hab. Ryszard Tadeusiewicz, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-16].
  2. a b Ryszard Tadeusiewicz: Kształcenie kadr. agh.edu.pl. [dostęp 2016-10-19].
  3. a b c Prof. dr hab. inż. czł. rzecz. PAN Ryszard Tadeusiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-12-12].
  4. Jak CK wybierano. forumakademickie.pl, 5 stycznia 2011. [dostęp 2015-06-20].
  5. Prof. Ryszard Tadeusiewicz – sylwetka. uz.zgora.pl. [dostęp 2015-06-20].
  6. Paweł Idziak: Opinia dla Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów w sprawie odwołania dra Radosława Rudka od uchwały Rady Naukowej Instytutu Badań Systemowych PAN odmawiającej nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego. forumakademickie.pl, 20 marca 2015. [dostęp 2020-12-11].
  7. Piotr Pytlakowski: Naukowcy, którzy oszukiwali na grantach. „Polityka”, 19 maja 2015. [dostęp 2020-12-11].
  8. Piotr Kieraciński. Odzew w sprawie „Bez odzewu”. „Forum Akademickie”. nr 07–08/2015. [dostęp 2016-10-19]. 
  9. Ryszard Tadeusiewicz: Głos atakowanego za niepopełnione winy. agh.edu.pl, 2015. [dostęp 2020-12-11].
  10. Małgorzata Józefaciuk (red.): Wybitni uczeni we wspomnieniach. Jerzy Vetulani. Warszawa: Biuro Upowszechniania Nauki PAN, 2019, s. 178–179. ISBN 978-83-63305-73-4. [dostęp 2021-08-11].
  11. Lista członków Akademii Inżynierskiej w Polsce. Akademia Inżynierska w Polsce. [dostęp 2015-01-21].
  12. Rada naukowa. ci.edu.pl. [dostęp 2012-10-09].
  13. Prof. Ryszard Tadeusiewicz. nauka.gov.pl. [dostęp 2012-10-09].
  14. a b Kobiety Ryszarda Tadeusiewicza. agh.edu.pl. [dostęp 2018-08-21].
  15. Ławeczka dla dwojga na całe życie. gazetakrakowska.pl, 22 stycznia 2010. [dostęp 2018-08-21].
  16. Prof. Tadeusiewicz: Mogło mi nie wystarczyć na bułkę, ale na kwiaty dla dziewczyny pieniądze miałem. dziennikpolski24.pl, 3 marca 2017. [dostęp 2018-08-21].
  17. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 października 2019 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2020 r. poz. 57).
  18. Odznaczenia dla zasłużonych pracowników AGH. prezydent.pl, 19 października 2019. [dostęp 2019-10-21].
  19. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 listopada 2004 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2005 r. nr 10, poz. 197).
  20. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 czerwca 1999 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1999 r. nr 29, poz. 441).
  21. Doktorzy Honoris Causa. pcz.pl. [dostęp 2022-11-12].
  22. Tytuły doktora honoris causa nadane przez Politechnikę Wrocławską. pwr.wroc.pl. [dostęp 2012-10-09].
  23. Doktoraty honoris causa w PŁ. p.lodz.pl. [dostęp 2012-10-09].
  24. Doktorzy honorowi. uz.zgora.pl. [dostęp 2011-02-23].
  25. Doktorzy honoris causa PŚ. polsl.pl. [dostęp 2012-10-09].
  26. Doktorzy honoris causa PL. pollub.pl. [dostęp 2012-10-09].
  27. Szymon Sikorski. Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie prof. dr hab. inż. Ryszardowi Tadeusiewiczowi. „Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Rolniczego”. nr 2/2015. s. 4–6. ISSN 1899-7775. 
  28. Jagoda Rogatty: Prof. Ryszard Tadeusiewicz z tytułem Doktora Honoris Causa UTP w Bydgoszczy. tvp.pl, 12 lutego 2020. [dostęp 2022-11-12].
  29. Prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz: doktor honoris causa Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Michał Górecki (red.). Bydgoszcz: Wydawnictwa Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, 2020, s. 56. ISBN 978-83-66530-00-3.
  30. Laureaci medalu 70-lecia polskiej informatyki. pti.org.pl. [dostęp 2019-01-26].

Bibliografia

edytuj