Sælen (1919)

duński torpedowiec

Sælenduński torpedowiec z okresu międzywojennego i II wojny światowej, jedna z 10 zbudowanych jednostek typu Springeren. Okręt został zwodowany 30 września 1919 roku w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze, a do służby w Kongelige Danske Marine wszedł w czerwcu 1920 roku. Okręt został samozatopiony w Kopenhadze w sierpniu 1943 roku, by uniknąć przejęcia przez Niemców.

Sælen
Ilustracja
Zatopiony „Sælen” w 1943 r.
Klasa

torpedowiec

Typ

Springeren

Historia
Stocznia

Orlogsværftet, Kopenhaga

Położenie stępki

1919

Wodowanie

30 września 1919

 Kongelige Danske Marine
Nazwa

„Sælen”

Wejście do służby

czerwiec 1920

Zatonął

29 sierpnia 1943

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa: 93 tony
pełna: 109 t

Długość

38,5 metra

Szerokość

4,25 m

Zanurzenie

2,74 m

Napęd
1 maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy 2000 KM
2 kotły, 1 śruba
Prędkość

24,6 węzła

Zasięg

425 Mm przy prędkości 14 węzłów

Uzbrojenie
2 działa kal. 57 mm (2 x I)
Wyrzutnie torpedowe

2 x 450 mm (2 x I)

Załoga

24

Projekt i budowa edytuj

Okręt był jedną z 10 zbudowanych jednostek typu Springeren, których projekt bazował na zbudowanym na licencji Normanda w kopenhaskiej stoczni w 1907 roku torpedowcu „Ormen[1][2]. Okręty były od początku przestarzałe, jednak niski koszt budowy zaowocował zbudowaniem dużej serii jednostek[2].

„Sælen” zbudowany został w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1919 roku, a zwodowany został 30 września 1919 roku[2].

Dane taktyczno-techniczne edytuj

Okręt był niewielkim torpedowcem o długości całkowitej 38,5 metra, szerokości 4,25 metra i zanurzeniu 2,74 metra[1][2]. Wyporność standardowa wynosiła 93 tony, zaś pełna 109 ton[2]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 2000 KM, do której parę dostarczały dwa kotły[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 24,6 węzła[1][2]. Okręt zabierał zapas 15 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 425 Mm przy prędkości 14 węzłów[2].

Okręt wyposażony był w dwie wyrzutnie torped kalibru 450 mm: stałą na dziobie i obrotową na pokładzie[2][3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze 6-funtowe działa pokładowe kalibru 57 mm L/40 M1885[2][3][a].

Załoga okrętu składała się z 24 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Służba edytuj

„Sælen” wszedł do służby w Kongelige Danske Marine w czerwcu 1920 roku[2]. W 1920 roku okręt otrzymał numer taktyczny 1, zmieniony trzy lata później na B11, zaś w 1929 roku na R5[2].

29 sierpnia 1943 roku podczas niemieckiej operacji „Safari”, mającej na celu przejęcie duńskich okrętów, jako jedyny z okrętów stacjonujących w Holmen w Kopenhadze próbował wydostać się z portu, lecz z powodu braku szans na przedarcie się do Szwecji został ostatecznie również samozatopiony w bazie[4][5].

Uwagi edytuj

  1. Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 353 podaje, że kaliber dział wynosił 75 mm.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 353.
  2. a b c d e f g h i j k l m n Gogin 2018 ↓.
  3. a b Parkes 1934 ↓, s. 144.
  4. Marcin Gubała. Samozatopienie floty duńskiej. „Morze”. Nr 1/2018. IV (28), s. 39, styczeń 2018. Warszawa. ISSN 2543-5469. 
  5. Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 382.

Bibliografia edytuj

  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: SPRINGEREN torpedo boats (1917-1920). Navypedia. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).