Schwarzwald[a] („czarny las”[1], Szwarcwald[2], „Selva Negra”) – zrębowe pasmo górskie w południowo-zachodnich Niemczech rozciągające się od południowego krańca do środka Badenii-Wirtembergii na długości około 160 km – od Waldshut-Tiengen na samym południu do Pforzheim na północy.

Schwarzwald
Ilustracja
Belchen
Kontynent

Europa

Państwo

 Niemcy

Najwyższy szczyt

Feldberg (1493 m n.p.m.)

Długość

160 km

Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, na dole po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Schwarzwald”
48°18′N 8°09′E/48,300000 8,150000
Położenie Schwarzwaldu na mapie Niemiec
Mapa topograficzna Schwarzwaldu
Środkowy Schwarzwald

Charakterystyka

edytuj

Schwarzwald powstał w okresie ruchów hercyńskich. W czasie orogenezy alpejskiej został blokowo wypiętrzony, silniej na południu niż na północy. Masyw zbudowany jest głównie z granitów i skał metamorficznych, wschodnia i północna część z piaskowców triasowych. Zachowały się ślady zlodowacenia plejstoceńskiego w postaci jezior w kotłach polodowcowych i moren. Najwyższe szczyty Schwarzwaldu osiągają wysokość od 1164 m (Hornisgrinde) w północnej części do 1493 m (Feldberg) w części południowej.

Pasmo jest silnie porozcinane licznymi dolinami rzek. We wschodniej części Schwarzwaldu ma swoje źródła Dunaj. Klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura w styczniu wynosi od 0 °C do –5 °C. Roczne opady do 1800–2100 mm na zachodnich stokach. Występuje wyraźna piętrowość klimatyczno-roślinna: dolne piętro stanowią lasy dębowo-brzozowe, na wysokości 600–900 m rozciąga się piętro lasów bukowo-jodłowych, powyżej (zwłaszcza w północnej części masywu) panują bory świerkowe. Ponad górną granicą lasu (1200–1400 m) występują zarośla kosodrzewiny, łąki górskie i torfowiska.

Obszar jest stosunkowo gęsto zaludniony, stałe osady występują do wysokości 1265 m. Popularny region turystyczny z licznymi ośrodkami sportów zimowych. Występują w nim źródła ciepłych wód mineralnych, przy których powstały uzdrowiska, m.in. Badenweiler, Bad Peterstal-Griesbach, Bad Wildbad i najbardziej znane Baden-Baden. W dolnych partiach Schwarzwaldu lasy zostały zastąpione przez uprawy (na nasłonecznionych stokach - uprawy winorośli i drzew owocowych), dochodzące nawet do 1200 m n.p.m.

W Schwarzwaldzie w 1970 po raz pierwszy znaleziono minerał agardyt.

W południowej części w latach 90. utworzono Naturpark Südschwarzwald(inne języki). Landtag Badenii-Wirtembergii 28 listopada 2013 zadecydował o powstaniu od 1 stycznia 2014 w północnej części masywu Parku Narodowego Schwarzwaldu o powierzchni 10 062 ha.

Najwyższe szczyty

edytuj

Zobacz też

edytuj
  1. Nieprzetłumaczalne według: Andrzej Czerny: Teoria nazw geograficznych. Warszawa: PAN IGiPZ, 2011, s. 65. ISBN 978-83-61590-16-3.

Przypisy

edytuj
  1. Andrzej Czerny: Teoria nazw geograficznych. Warszawa: PAN IGiPZ, 2011, s. 65. ISBN 978-83-61590-16-3.
  2. Edward Polański, Nowy słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, wyd. 2. popr., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, ISBN 83-01-12400-8, OCLC 37604066 [dostęp 2018-07-22].

Linki zewnętrzne

edytuj