Baden-Baden

uzdrowiskowe miasto w południowych Niemczech

Baden-Baden (do 1931 Baden) – uzdrowiskowe miasto na prawach powiatu położone w południowych Niemczech, w zachodniej części kraju związkowego Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, w regionie Mittlerer Oberrhein[1]. Najmniejsze ze wszystkich dziewięciu miast na prawach powiatu w kraju związkowym. Baden-Baden wykazuje silne powiązania z północną Alzacją we Francji, do której należało będąc pod zwierzchnictwem francuskim.

Baden-Baden
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Badenia-Wirtembergia

Zarządzający

Dietmar Späth

Powierzchnia

140,19 km²

Populacja (31 grudnia 2022)
• liczba ludności
• gęstość


57 025[1]
407 os./km²

Nr kierunkowy

07221

Kod pocztowy

76530, 76532, 76534

Tablice rejestracyjne

BAD

Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii
Mapa konturowa Badenii-Wirtembergii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Baden-Baden”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Baden-Baden”
Ziemia48°46′N 8°14′E/48,766667 8,233333
Strona internetowa
Panorama miasta Baden-Baden widziana z nowego pałacu (Neues Schloss). W lewej części zdjęcia dostrzec można górę (Merkurberg). W centralnej części znajduje się kościół Stiftskirche

31 grudnia 2022 Baden-Baden liczyło 57 025 mieszkańców[1].

Nazwa edytuj

W Baden-Baden odbywają się liczne festiwale. Do 1931 roku nazywało się po prostu Baden, często mówiono jednak Baden in Baden (pol. „Baden w Badenii”), którą to nazwę skrócono wtedy do Baden-Baden. W 1997 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski nadał Baden-Baden status „miasta olimpijskiego”.

Geografia edytuj

Baden-Baden leży na skraju północnego Schwarzwaldu, w dolinie małej rzeki Oos, która ok. 13 km dalej, pod Rastatt wpływa do rzeki Murg. Wschodnie części miasta leżą na zboczach Schwarzwaldu, południowo-zachodnie – na Nizinie Górnoreńskiej (Oberrheinisches Tiefland).

Historia edytuj

Pierwsze ślady działalności człowieka pochodzą z IX wieku p.n.e., ale na znaczeniu miasto zyskało wraz z przybyciem Rzymian. Źródła podają, że w 712 roku obszar wokół miasta został podarowany przez króla Merowingów Dagoberta III klasztorowi w Weißenburgu. Hrabia Herman II z rodu Zähringen wszedł w posiadanie okolicznych terenów w XII wieku poprzez małżeństwo i przyjął tytuł margrabiego Badenii. Prawa miejskie Baden-Baden otrzymało około roku 1250.

Koleje historii spowodowały, że miasto po podzieleniu marchii badeńskiej stało się rezydencją katolickiej linii władców. Marchia została ponownie złączona dopiero w 1771 roku, kiedy wygasła katolicka linia z Baden, a jej państwo przejęła protestancka linia Baden-Durlach, która swoją siedzibę miała w Karlsruhe. Baden-Baden pozostało jednak siedzibą urzędów dla całej okolicy.

Wskutek palatyńskiej wojny o sukcesję wojska francuskie spaliły 24 sierpnia 1689 roku miasto. Znaczenie odzyskało ponownie pod koniec XVIII wieku, kiedy stało się modne jako kurort. Goście z wyższych sfer sprawili, że do Baden-Baden przylgnęło miano letniej stolicy Europy. Powstały liczne luksusowe hotele, kasyno (w latach 1810–1811) i dom uzdrowiskowy (1821–1824). Od 1858 roku w pobliskim Iffezheim odbywają się międzynarodowe wyścigi konne.

W 1863 utworzono powiat Baden, w którego skład weszły dotychczasowe okręgi Achern, Baden-Baden, Bühl, Rastatt i Gernsbach. Rozwiązano go w roku 1924, ale w 1939 roku miasto zyskało status miasta na prawach powiatu.

Po II wojnie światowej miasto zostało siedzibą francuskich władz okupacyjnych[2]. Wyborowi sprzyjał brak zniszczeń wojennych i rozpoznawalność miejscowej ruletki[2]. W tym okresie zainstalowano również rozgłośnię radiową Südwestfunk, która działa również po połączeniu w Südwestrundfunk[2]. Miasto uzyskało w 1992 roku Niemiecką Nagrodę Medialną (Deutscher Medienpreis).

Transport edytuj

W mieście znajduje się stacja kolejowa Baden-Baden oraz kolej linowo-terenowa Merkurbergbahn. W latach 1949–1971 w Baden-Baden kursowały trolejbusy[3].

Współpraca edytuj

Miejscowości partnerskie[4]:

Przypisy edytuj

  1. a b c Bevölkerung der Gemeinden Baden-Württembergs am 30. Juni 2022. A I 2 - j/22, Statistisches Landesamt Baden-Württemberg, Stuttgart, 9 listopada 2022, s. 11 [dostęp 2023-06-08] (niem.).
  2. a b c Reinhold Weber, Hans-Georg Wehling: Geschichte Baden-Württembergs. Wyd. II. Monachium: C. H. Beck, 2012, s. 107. ISBN 978-3-406-55874-0. (niem.).
  3. Historie - Stadtwerke Baden-Baden, www.stadtwerke-baden-baden.de [dostęp 2021-07-09].
  4. Współpraca. baden-baden.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-05)]..

Linki zewnętrzne edytuj