Sergiusz (Gołubcow)

Sergiusz, imię świeckie Pawieł Aleksandrowicz Gołubcow (ur. 16 kwietnia?/29 kwietnia 1906 w Siergijewym Posadzie, zm. 16 czerwca 1982 tamże) – rosyjski biskup prawosławny, konserwator dzieł malarstwa ikonowego i ikonograf.

Sergiusz
Pawieł Gołubcow
Arcybiskup kazański
ilustracja
Kraj działania

ZSRR

Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1906
Siergijew Posad

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1982
Siergijew Posad

Arcybiskup kazański
Okres sprawowania

1967–1968

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Śluby zakonne

2 kwietnia 1950

Diakonat

7 kwietnia 1950

Prezbiterat

28 kwietnia 1950

Nominacja biskupia

17 października 1955

Chirotonia biskupia

30 października 1955

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

30 października 1955

Konsekrator

Aleksy I

Współkonsekratorzy

Eleuteriusz (Woroncow), Bartłomiej (Gorodcow), Palladiusz (Kaminski), Aleksy (Diechtieriow)

Życiorys edytuj

Jego ojciec Aleksandr Gołubcow był doktorem teologii, wykładowcą Moskiewskiej Akademii Duchownej, matka zmarła na czarną ospę, gdy Pawieł Gołubcow był jeszcze dzieckiem. Przyszły hierarcha był jednym z dwanaściorga dzieci. Dwóch jego braci zostało białymi kapłanami, zaś jedna z sióstr – mniszką.

Po śmierci matki młodszymi dziećmi opiekowała się ich starsza siostra, osoba głęboko wierząca. Razem z nią Pawieł Gołubcow wielokrotnie podróżował do monasterów i spotykał się z mnichami. W 1923 rozpoczął w rodzinnym Siergijew Posadzie naukę malarstwa. Poznał tam również ks. Pawła Florenskiego, służącego w jednej z cerkwi ławry Troicko-Siergijewskiej. Za jego sprawą poznał artystów pracujących w komitecie ochrony zabytków ławry, co miało na niego znaczący wpływ. Ostatecznie w 1923 zdecydował się na wstąpienie do monasteru jako posłusznik, z błogosławieństwem ostatniego przedrewolucyjnego przełożonego ławry, archimandryty Kronida. W 1924, po zamknięciu Ławry, podjął pracę w Państwowym Muzeum Historycznym w Moskwie, od roku następnego zaś w państwowych pracowniach konserwacji dzieł sztuki staroruskiej. W latach 1929–1930 studiował teorię i historię sztuki na wydziale etnologicznym Uniwersytetu Moskiewskiego. Od 1925 do ataku Niemiec hitlerowskich na ZSRR pracował jako konserwator zabytków malarstwa w ramach Państwowego Muzeum Historycznego.

Walczył w II wojnie światowej w stopniu sierżanta, jako malarz batalionowy, następnie zaś pułkowy.

W październiku 1945 został przyjęty na II rok nauki w instytucie teologii prawosławnej w Moskwie, przekształconym następnie w seminarium duchowne. O podjęciu przezeń na nowo decyzji o wstąpieniu do stanu duchownego przeważyła jego znajomość ze schiarchimandrytą Hilarionem (Udodowem), którego poznał na przełomie lat 20. i 30. XX wieku i którego traktował jako ojca duchowego. Również z błogosławieństwa schiarchimandryty Hilariona Pawieł Gołubcow złożył 2 kwietnia 1950 wieczyste śluby mnisze w ponownie otwartej ławrze Troicko-Siergijewskiej, przyjmując imię Sergiusz na część świętego mnicha Sergiusza z Radoneża. 7 kwietnia 1950 patriarcha moskiewski i całej Rusi Aleksy wyświęcił go na hierodiakona, zaś 28 kwietnia – na hieromnicha.

Natychmiast po wstąpieniu do ławry mnich Sergiusz został przedstawicielem Patriarchatu Moskiewskiego ds. restauracji soboru Trójcy Świętej w ławrze Troicko-Siergijewskiej i brał czynny udział w pracach konserwatorskich na terytorium kompleksu monasterskiego. Brał również udział w podobnych pracach na terenie innych zabytkowych obiektów sakralnych w ZSRR, m.in. Monasteru Nowodziewiczego i soboru Objawienia Pańskiego w Moskwie.

W 1951 ukończył Moskiewską Akademię Duchowną z tytułem kandydata nauk teologicznych, w której podjął następnie pracę jako wykładowca archeologii. Wykładał również Pismo Świętego w seminarium duchownym w Moskwie. W 1954 otrzymał tytuł naukowy docenta. Rok wcześniej stanął na czele specjalistycznej grupy zajmującej się archeologią cerkiewną, działającej przy Patriarchacie. W 1954 otrzymał godność archimandryty.

17 października 1955 otrzymał nominację na biskupa staro-ruskiego, wikariusza eparchii leningradzkiej. W chirotonii biskupiej, która odbyła się 30 października tego samego roku, jako konsekratorzy wzięli udział patriarcha Aleksy, metropolita praski Eleuteriusz, metropolita nowosybirski i barnaułski Bartłomiej, biskup wołyński i rówieński Palladiusz oraz biskup preszowski Aleksy. Od 22 listopada 1956 był ordynariuszem eparchii nowogrodzkiej. W Nowogrodzie zorganizował pracownie wyrobu szat cerkiewnych, restauracji ikon oraz grupę zajmującą się remontami świątyń eparchialnych. Przeprowadził renowację soboru św. Mikołaja w Nowogrodzie, sam zajmował się pisaniem ikon. W 1963 otrzymał godność arcybiskupią.

W 1967 przeszedł udar mózgu, w wyniku którego doznał paraliżu prawostronnego. W tym samym roku patriarcha Aleksy zdecydował o przeniesieniu go do eparchii kazańskiej. Za jego zgodą duchowny udał się przed wyjazdem do Kazania na trzymiesięczny urlop do monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Odessie, gdzie przeszedł również badania lekarskie, jakie wykazały pełną niezdolność do pracy. W związku z tym w tym samym roku hierarcha został oficjalnie zwolniony z katedry; umożliwiono mu zamieszkanie w ławrze Troicko-Siergijewskiej, gdzie zajmował się pisaniem ikon, publikowanie tekstów poświęconych historii ikon, jak również śpiewał w chórze mnichów i w miarę możliwości odprawiał nabożeństwa. Mimo złego stanu zdrowia, pracował ponad dziesięć godzin każdego dnia i uczęszczał na wszystkie nabożeństwa przewidywane przez regułę dla mnichów. Z takiego trybu życia musiał częściowo zrezygnować dopiero po kolejnych pogorszeniu stanu zdrowia w 1980. W 1982 zachorował na zapalenie płuc i doznał kolejnego udaru mózgu. Zmarł 16 czerwca 1982 po kolejnym udarze. Został pochowany w pobliżu cerkwi Zstąpienia Świętego Ducha na terenie ławry.

Bibliografia edytuj