Serniki
Serniki – wieś w Polsce położona na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Serniki.
| Artykuł | 51°26'14"N 22°39'28"E |
| - błąd | 38 m |
| WD | 51°25'59.999"N, 22°40'0.001"E |
| - błąd | 0 m |
| Odległość | 795 m |
| ||||
| ||||
_Ogrodzenie_z_bramkami,_Serniki_(luksus_n)_01.JPG) Kościół św. Marii Magdaleny | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  lubelskie
| |||
| Powiat | lubartowski | |||
| Gmina | Serniki | |||
| Strefa numeracyjna | 81 | |||
| Kod pocztowy | 21-107 | |||
| Tablice rejestracyjne | LLB | |||
| SIMC | 0391041 | |||
Położenie na mapie gminy Serniki   Serniki | ||||
Położenie na mapie Polski  Serniki | ||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  Serniki | ||||
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego  Serniki | ||||
 51°26′14″N 22°39′28″E/51,437222 22,657778
| ||||
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Serniki.
HistoriaEdytuj
Dzisiejsze Serniki, nosiły kiedyś nazwę „Syrniki”, a w XV wieku – „Zyrniki”. Dopiero w 1676 roku nazwę zmieniono na obecną. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą już z 1330 roku, kiedy to sernickie dobra wchodziły w skład posiadłości kanonika krakowskiego, a król Władysław Łokietek zmienił dla nich prawo osadnictwa[2]. Nazwa wsi wiąże się z serami dobrej jakości, jakie były wytwarzane przez jej mieszkańców.
Serniki znajdowały się między innymi we władaniu Osmólskich, Siennickich i Potockich. Eustachy Potocki zrefundował późnobarokowy kościół zaprojektowany przez Jakuba Fontanę. Został wybudowany na miejscu starego, spalonego kościoła i stoi do dziś. Kolejny właściciel Leon Popławski zbudował na terenie miejscowości przędzalnię bawełny, ale fabryka nie została uruchomiona, a maszyny sprzedano do Łodzi.
Dobra Sernickie przez kilkadziesiąt lat należały do rodziny Grabowskich. Mieli oni w Sernikach wspaniałą stajnię wyścigową. 22 czerwca 1870 roku ówczesny „Kurier Lubelski” pisał o niej tak: Otrzymaliśmy wiadomość ze W. Grabowski, dziedzic dóbr Łęczna i Serniki w tutejszej guberni, na odbytych w Wilnie wyścigach wszystkie prawie stawki i premie wygrał, pobiwszy i zdystansowawszy wszystkie konie – z końmi z jego stadniny rywalizujące.
W ówczesnych czasach Serniki były wsią uprzemysłowioną. Kiedyś znajdowała się tu fabryka guzików, garncarnia, cukrownia (powstała w 1841 roku), gorzelnia, papiernia i inne drobne zakłady. W okolicach Woli Sernickiej znajdowały się duże pokłady torfu, wydobywanego jednak tylko dla miejscowych potrzeb.
W 1847 w Syrnikach urodził się Gustaw Roszkowski.
W czasie II wojny światowej w okolicach dochodziło do walk między partyzantką nacjonalistyczną a komunistyczną. Raport Gwardii Ludowej donosił „Grupa endecka wspólnie z policją hasają po niektórych gminach pow. Lubartów. Między innymi zrobili nalot na wieś Przypisówkę. W odwet nasze oddziały spacyfikowały wieś Serniki 4 XI, wybijając 8 ludzi, zabito 4 dowódców, którzy brali udział w napadach na naszych ludzi, 2 również nie lepszych i jednego, o którym dam ustne wyjaśnienie. Raniono też 1 kobietę i 1 zabito. Ludność ustosunkowała się dodatnio do tego wypadu”[3].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Syrniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 749.
- ↑ Wojciech Lada „Bandyci z Armii Krajowej”, Znak Horyzont 2018, str. 206
Linki zewnętrzneEdytuj
- Syrniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 749.