Solecko

jezioro w Polsce

Soleckojezioro w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko, leżące na terenie Kotliny Gorzowskiej.

Solecko
Piekarskie, Sołecko
Ilustracja
Widok na jeziora Solecko i Lubiatówko
Położenie
Państwo

 Polska

Region

Kotlina Gorzowska

Wysokość lustra

27,4–27,7 m n.p.m.

Wyspy

1

Morfometria
Powierzchnia

87,5–96,5 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1,750 km
0,69 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


4,1 m
6,8 m

Długość linii brzegowej

6125 m

Objętość

3978,0 tys. m³

Hydrologia
Klasa jakości wody

III (w roku 2021)

Rzeki wypływające

Gościmka

Położenie na mapie gminy Drezdenko
Mapa konturowa gminy Drezdenko, na dole nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Solecko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Solecko”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Solecko”
Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego
Mapa konturowa powiatu strzelecko-drezdeneckiego, na dole nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Solecko”
Ziemia52°44′47″N 15°43′50″E/52,746389 15,730556

Położenie i opis

edytuj

Jezioro położone jest w południowej części powiatu strzelecko-drezdeneckiego, na terenie Puszczy Noteckiej, ok. 15 km na południowy zachód od Drezdenka. Najbliższą miejscowością jest oddalony o ok. 1,5 km Gościm. W pobliżu jeziora przebiega trasa DrezdenkoSkwierzyna. Jedyny dopływ pochodzi z położonego na południe jeziora Lubiatówko. Oba jeziora oddziela od siebie półwysep o nazwie Wilczy Kąt[1]. Odpływ odbywa się poprzez niewielki ciek uchodzący do rzeki Gościmki, która następnie uchodzi do Noteci[2][3]. Brzegi jeziora są niskie, przeważnie zalesione. Zbiornik jest płytki, jego dno mało urozmaicone. W południowej części jeziora znajduje się jedna wyspa o długości linii brzegowej 375 metrów[2].

Znajdujące się za przewężeniem jezioro Lubiatówko traktowane jest przez niektóre źródła jako część jeziora Solecko[4]. Powstały tu rezerwaty przyrody: Czaplenice, Łabędziniec i Lubiatowskie Uroczyska[2].

Hydronimia

edytuj

Do 1945 roku jezioro nosiło niemiecką nazwę Schulzen See[5]. 17 września 1949 roku wprowadzono urzędową nazwę jezioro Solecko[6]. Obecnie państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę główną jeziora podaje Solecko, jednocześnie wymienia nazwy oboczne: Jezioro Sołecko oraz Jezioro Piekarskie[7][8].

Morfometria

edytuj

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 96,5 ha[9], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 87,5 ha[10]. Jeziorna jednolita część wód powierzchniowych ma powierzchnię 88 ha[11].

Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,1 m, a maksymalna – 6,8 m. Objętość jeziora wynosi 3978 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 1750 m, a szerokość 690 m. Długość linii brzegowej wynosi 6125 m[9].

Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1996) lustro wody znajduje się na wysokości 27,7 m n.p.m.[9], natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 27,4 m n.p.m.[12]

Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni siódmego poziomu Zlewnia jez. Solecko[13]. Identyfikator MPHP to 1889623[13]. Powierzchnia zlewni całkowitej jeziora wynosi 6,2 km²[3].

Zagospodarowanie

edytuj

W systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy jednolitą część wód o kodzie PLLW10876[13]. Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jezior Solecko, Zdroje, Siwino oraz Lubiatówko (Obwód rybacki Jeziora Solecko na cieku bez nazwy w zlewni kanału Gościmka – Nr 1)[14]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi przedsiębiorstwo prywatne AKME Zdzisław Wiśniewski[15].

Jezioro pełni również funkcje rekreacyjne, nad jego północnym brzegiem znajduje się duży ośrodek rehabilitacyjno – wczasowy spółdzielni inwalidów z Zielonej Góry. Przy ośrodku wczasowym znajduje się duża, piaszczysta plaża z pomostem, zorganizowano też biwak, pod zarządem leśnictwa Wilcze Doły[2]. Obok jeziora prowadzi żółty turystyczny szlak pieszy z Sowiej Góry do Drezdenka[2].

Czystość i ochrona środowiska

edytuj

W oparciu o badania przeprowadzone w 2001 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[10]. Wykazano nieznaczną poprawę czystości wód wobec badań przeprowadzonych w 1995 roku[3]. Jezioro zostało zaliczone jako dość podatne na degradację w związku z czym zostało umieszczone w II kategorii. Najbardziej korzystne cechy zabezpieczające jezioro przed degradacją wynikają z jego niewielkiej zlewni całkowitej w stosunku do objętości, niskiego procentu wymiany wód w ciągu roku oraz przewagi lasów w zlewni bezpośredniej[3].

Badania z 2021 roku zaliczyły wody jeziora do wód o umiarkowanym stanie ekologicznym, co odpowiada III klasie jakości. Wskaźnikiem, który zadecydował o trzeciej klasie, był stan makrozoobentosu, podczas gdy stan makrofitów oceniono jako dobry, a fitoplanktonu, fitobentosu oraz ichtiofauny jako bardzo dobry. Według danych z 2020 roku stan chemiczny wód określono jako poniżej dobrego, elementami przekraczającymi normę była zawartość PBDE i heptachloru w tkankach ryb oraz benzo(a)pirenu w wodzie. Przeźroczystość wód w 2018 roku została określona na 2,3 metra[16].

Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu Pojezierze Puszczy Noteckiej[17]. Dodatkowo jezioro leży w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Jeziora Gościmskie” PLH080036 i obszaru specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Notecka” PLB300015[18][19].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 147913
  2. a b c d e Leszek Klessa i inni, Życie jezior: praca zbiorowa, Krystyna Kamińska (red.), Przyroda Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski: Klub Działalności Podwodnej LOK [Ligi Obrony Kraju] "Marlin" : na zlec. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 1996, s. 54-55, ISBN 978-83-905760-1-5 [dostęp 2023-09-18].
  3. a b c d Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Komunikat o jakości wód jeziora Solecko w 2001 roku [online], web.archive.org, 14 listopada 2007 [dostęp 2023-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-14].
  4. Np. informacje na stronach Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze. [dostęp 2007-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-18)].
  5. Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Solecko [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2023-11-06].
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
  7. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 126433
  8. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 320, ISBN 83-239-9607-5.
  9. a b c Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 82-83, ISBN 83-86001-29-1.
  10. a b Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 514. ISBN 83-232-1732-7.
  11. Solecko. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami.
  12. Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2023-11-25].
  13. a b c Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2023-11-25].
  14. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie”, Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2022 [online], dane.gov.pl [dostęp 2023-11-25].
  15. AKME Zdzisław Wiśniewski, REGULAMIN ŁOWISK KOMERCYJNYCH OBRĘBU RYBACKIEGO NR 546 [online] [dostęp 2023-03-09].
  16. Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2016–2021 na podstawie monitoringu – tabela [online], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2023-08-21].
  17. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu Pojezierze Puszczy Noteckiej [online].
  18. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Puszcza Notecka [online] [dostęp 2023-03-05].
  19. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Jeziora Gościmskie [online] [dostęp 2023-03-05].