Jan Mikołaj Chodkiewicz

Jan Mikołaj Chodkiewicz herbu własnego (ur. 14 grudnia 1738 w Gdańsku, zm. 2 lutego 1781 w Czarnobylu) – starosta generalny żmudzki od 1764 roku, hrabia na Szkłowie i Nowej Myszy, pułkownik województwa wileńskiego, starosta wieloński.

Jan Mikołaj Chodkiewicz
Ilustracja
Herb
Gryf z Mieczem
Rodzina

Chodkiewiczowie herbu własnego

Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1738
Gdańsk

Data i miejsce śmierci

2 lutego 1781
Czarnobyl

Ojciec

Adam Tadeusz Chodkiewicz

Matka

Rozalia z Czapskich

Żona

Ludwika Maria Rzewuska

Dzieci

Wacław, Józef, Aleksander Franciszek, Ksawery, Rozalia, Elżbieta, Anna

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Życiorys edytuj

Był synem wojewody brzeskolitewskiego Adama Tadeusza i wojewodzianki pomorskiej Rozalii z Czapskich.

Po ukończeniu w 1757 studiów na Akademii Wileńskiej został mianowany pułkownikiem Jego Królewskiej Mości. W latach 1758–1759 wziął udział w wojnie siedmioletniej po stronie Francji. Był pułkownikiem województwa wileńskiego i konsyliarzem tego województwa[1] w konfederacji generalnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1764 roku[2] W 1764 roku wybrany posłem na sejm konwokacyjny z Księstwa Żmudzkiego[3]. W 1764 roku był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa wileńskiego[4]. Był posłem na sejm koronacyjny 1764 roku z województwa wileńskiego[5]. W 1764 jego oddziały najechały należący do Radziwiłłów zamek w Białej Podlaskiej[6].

Nagrodzony przez króla w 1764 stanowiskiem generała-adiutanta, Orderem Świętego Stanisława (1765) i godnością starosty generalnego Żmudzi. Członek Komisji Wojskowej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1766 roku[7]. W 1766 roku został wyznaczony senatorem rezydentem[8]. W czasie konfederacji barskiej przyjął postawę niejednoznaczną. Oficjalnie ubolewał nad stanem zniewolonego kraju, co nie przeszkodziło mu popierać dowódców wojsk pruskich i rosyjskich, które chroniły jego dobra prywatne.

9 maja 1774 roku odznaczony Orderem Orła Białego. W 1778 roku przyjął szarżę generał-lejtnanta w wojsku rosyjskim.

Pochowany w monasterze bazylianów w Supraślu.

1 stycznia 1766 roku poślubił w Podhorcach Ludwikę Marię córkę Wacława Rzewuskiego i Anny z Lubomirskich. Małżonkowie doczekali się kilkorga dzieci, z których do dorosłości dożyło trzech synów: Wacław (1767-1784), Józef (1774-1828) i Aleksander Franciszek (1776-1838) oraz dwie córki: Rozalia (1768-1794) i Elżbieta (1771-1804). Ksawery i Anna zmarli w dzieciństwie[9].

Przypisy edytuj

  1. Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. I, Warszawa 2006, s. 391.
  2. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 60.
  3. Dyaryusz seymu convocationis siedmio- niedzielnego warszawskiego: zdania, mowy, projekta y manifesta w sobie zawierający, przez sessye zebrany r. p. 1764., fol. 87.
  4. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 40.
  5. Ludwik Zieliński, Pamiątki historyczne krajowe, Lwów 1841, s. 25.
  6. http://pbc.biaman.pl/Content/31903/StPodl7.pdf
  7. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 236.
  8. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 222.
  9. D. Żołądź-Strzelczyk, M.E. Kowalczyk, Dyspozycje Ludwiki Marii z Rzewuskich Chodkiewiczowej dotyczące dzieci, „Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym” 63, 2022, nr 3, s. 71-97 (https://apcz.umk.pl/KLIO/article/view/37532)

Literatura dodatkowa edytuj