Lotos orzechodajny

gatunek rośliny

Lotos orzechodajny, nurzykłąb orzechodajny (Nelumbo nucifera Gaertn.) – gatunek wieloletniej rośliny z rodziny lotosowatych (Nelumbonaceae). Rośnie dziko w Azji, gdzie występuje w pasie od delty Wołgi po Japonię na północy i w Australii[3]. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie w innych regionach świata[3].

Lotos orzechodajny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

srebrnikopodobne

Rząd

srebrnikowce

Rodzina

lotosowate

Rodzaj

lotos

Gatunek

lotos orzechodajny

Nazwa systematyczna
Nelumbo nucifera Gaertn.
Fruct. sem. pl. 1:73, t. 19. fig. 2. 1788
Synonimy
  • Nelumbium speciosum Willd.
  • Nelumbo caspica Eichw.
  • Nelumbo komarovii Grossh.
  • Nelumbo nelumbo (L.) Druce, nom. inval Grossh.
  • Nymphaea nelumbo L.[3]

Morfologia edytuj

 
Kwiat lotosu orzechodajnego w ogrodzie botanicznym w Adelaide (południowa Australia)
Pokrój
Z grubego kłącza płożącego się w mule wyrastają duże liście i kwiaty wznoszące się nad powierzchnię wody.
Liście
Młode liście pływają po wodzie, ale starsze wznoszą się nawet do 1,5 m nad jej powierzchnię. Mają kształt tarczowaty i są zagłębione pośrodku. osiągają szerokość 30–90 cm i pokryte są woskiem, którego specyficzna struktura warunkuje istnienie zjawiska zwanego efektem lotosu.
Kwiaty
Pojedyncze, różowe lub białawe o średnicy 12–30 cm, pachnące. Zarówno pręciki (żółte), jak i słupki liczne. Te ostatnie zagłębione są w charakterystycznym dnie kwiatowym. Zarówno kwiaty, jak i liście wyrastają ponad wodę.
Owoc
Owalne do 2,5 cm długości zawarte są w brązowym, korkowaciejącym dnie kwiatowym, które rozrasta się do 12 cm średnicy.

Zastosowanie i znaczenie edytuj

  • Kwiat lotosu jest symbolem odrodzenia i czystości dla hindusów i buddystów. Często Budda jest przedstawiany pośrodku kwiatu tego lotosu[4].
  • Jest rośliną jadalną – jada się kłącza, młode liście i owoce (przed spożyciem należy tylko usunąć gorzki zarodek).
  • W krajach o cieplejszym klimacie (strefy mrozoodporności 6-9) jest uprawiany w zbiornikach wodnych jako roślina ozdobna[4]
  • z włókien obecnych w łodygach otrzymuje się włókno o świetnych parametrach[5], służące do wytwarzania tzw. jedwabiu

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Proteales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-24] (ang.).
  3. a b c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  5. Ritu Pandey: Cellulosic fibers from Lotus (Nelumbo nucifera) peduncle. [w:] Journal of Natural Fibers [on-line]. 2018-07-10. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Rohwer J. G.: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Bertelsmann Media Sp z o.o., 2002. ISBN 83-7311-378-9.