Solec-Zdrój

wieś w województwie świętokrzyskim

Solec-Zdrój (do 1974 Solec[6]) – wieś uzdrowiskowa w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój[7][5]. Leży na łagodnym wzniesieniu na skraju Wyżyny Małopolskiej i Kotliny Sandomierskiej nad rzeką Rzoską, 17 km na południowy wschód od Buska-Zdroju.

Solec-Zdrój
wieś
Ilustracja
Łazienki w parku zdrojowym
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

buski

Gmina

Solec-Zdrój

Liczba ludności (2011)

865[2][3]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-131[4]

Tablice rejestracyjne

TBU

SIMC

0271035[5]

Położenie na mapie gminy Solec-Zdrój
Mapa konturowa gminy Solec-Zdrój, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Ziemia50°22′00″N 20°53′13″E/50,366667 20,886944[1]
Strona internetowa

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Miejscowość jest siedzibą gminy Solec-Zdrój.

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Solec-Zdrój[7][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1016300 Cegielnia część wsi
1016316 Janów część wsi
1016322 Las Strażnicki część wsi

Historia Solca edytuj

Nazwa wsi pochodzi od słonych źródlisk występujących dawniej na pobliskich łąkach. Istnienie wsi potwierdzone jest już od I poł. XIV w. W poł. XV w. jej właścicielem był Jan Feliks Tarnowski, a do ówczesnej parafii soleckiej należało 6 wsi. Od 1508 r. Solec wraz z sąsiednim Zborowem przeszedł we władanie rodziny Zborowskich. Od XVIII w. zaczęto z miejscowych wód warzyć sól. W 1815 r. radca górniczy Królestwa Polskiego Becker w trakcie poszukiwania soli odkrył we wsi źródła wód mineralnych. Do kąpieli zaczęto ich używać od ok. 1820 r., po poznaniu właściwości leczniczych. W 1837 r. Karol Godeffroy założył w Solcu uzdrowisko. Wybudowano wówczas budynki leczniczo-kąpielowe i mieszkaniowe oraz przyłączono do Solca przyległe 100 ha lasu iglastego.

W 1974 roku zmieniono nazwę wsi z Solec na Solec-Zdrój[6].

Solec-Zdrój dziś edytuj

Dziś Solec-Zdrój jest niewielką miejscowością liczącą niespełna 900 mieszkańców. Jest również siedzibą gminy uzdrowiskowej. Na kuracjuszy czeka 400 miejsc. W uzdrowisku leczy się choroby narządu ruchu i reumatyczne, jak również choroby skóry i alergię. W pobliżu uzdrowiska w wyniku przeprowadzonych badań geologicznych natrafiono na solankę o zawartości siarkowodoru 8-krotnie większą niż dotychczas eksploatowane źródła. Jest to unikalne ujęcie wód mineralnych tego typu na świecie.

Solec-Zdrój jest punktem początkowym   czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Buska-Zdroju. Przez wieś przechodzi   zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.

Uzdrowisko edytuj

Uzdrowisko Solec-Zdrój to niewielkie, zaciszne i bardzo spokojne uzdrowisko, oddalone od ośrodków przemysłowych i otoczone licznymi lasami. Obiekty uzdrowiska zlokalizowane są w Parku Zdrojowym, do którego przylega kompleks lasu sosnowego i miejscowy zalew wodny. Najcenniejszym bogactwem naturalnym uzdrowiska i podstawą kuracji są pozyskiwane tutaj wody lecznicze. Solecka siarka jest najsilniejszą dostępną wodą leczniczą w Polsce i jedną z najlepszych w Europie. Taką renomę zawdzięcza nie tylko stężeniu jonów siarczkowych, wynoszącym 103 mg/litr, ale także wysokiej mineralizacji. Posiada ona wysoką wartość leczniczą, szczególnie w schorzeniach narządu ruchu, schorzeniach reumatycznych oraz ortopedyczno-urazowych.

Od 1837 roku skutecznie leczone są tu: reumatoidalne zapalenia stawów, zesztywniające zapalenia stawów kręgosłupa, gościec tkanek miękkich, zapalenia korzonków nerwowych, stany pourazowe, dyskopatie, nerwobóle, choroby skóry, choroby układu krążenia i układu oddechowego, nerwice, zatrucia metalami ciężkimi oraz osteoporoza.

Zabytki edytuj

  • Zespół uzdrowiska, XIX, XX w. wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: bez numeru z 30.07.2019)[8]
    • łazienki 1922–26,
    • sanatorium „Świt” 1875,
    • pensjonat „Jasna” 1907,
    • stróżówka, obecnie pawilon parkowy 1907,
    • pawilon kąpieli mułowych 1932–34,
    • willa „Prus” 1903–08,
    • willa „Irena” 1911,
    • założenie parkowe XIX, XX w.
  • Cmentarz parafialny z I połowy XIX w. wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.67 z 31.08.1992)[8]

Inne obiekty o charakterze historycznym:

Atrakcje turystyczne edytuj

Wspólnoty wyznaniowe edytuj

Sport edytuj

W miejscowości działa klub piłki nożnej, GKS Strumyk Solec-Zdrój, założony w 2016 roku.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 126425
  2. Wieś Solec-Zdrój w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-07-07], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b M.P. z 1974 r. nr 22, poz. 130.
  7. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-06-13].
  9. Solec-Zdrój, św. Mikołaja B.W. [online], diecezja.kielce.pl [dostęp 2023-08-15].
  10. Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15].

Linki zewnętrzne edytuj