Platan

	Platan
	Platan
	; Platan klonolistny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Rząd	srebrnikowce
Rodzina	platanowate
Rodzaj	platan
	Nazwa systematyczna
	Platanus L.; Sp. Pl. 999. 1 Mai 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Ten artykuł dotyczy rodzaju drzew. Zobacz też: Platan – czeski browar.

Platan (Platanus L. ) – rodzaj drzew należący do rodziny platanowatych, obejmujący 6 gatunków, występujących w południowo-wschodniej Europie, Azji Mniejszej, Indiach, Meksyku i Ameryce Północnej^[2]. Gatunkiem typowym jest Platanus orientalis^[3].

Owoce platana klonolistnego

Kora platana klonolistnego

MorfologiaEdytuj

Wszystkie platany to duże drzewa o rozłożystych koronach. Ich charakterystyczną cechą jest łuszcząca się w postaci cienkich tarczek kora^[2]. Liście 5-klapowe, podobne do liści klonu. Kwiaty niepozorne. Owoce tworzą kuliste owocostany, które na długich szypułkach długo przez zimę utrzymują się na drzewach.

SystematykaEdytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system system APG III z 2009)

Należy do monotypowej rodziny platanowatych (Platanaceae), która wraz z siostrzaną rodziną srebrnikowatych (Proteaceae) wchodzi w skład rzędu srebrnikowców (Proteales), stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych^[1].

Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa oczarowe (Hamamelididae Takht.), nadrząd Hamamelidanae Takht., rząd oczarowce (Hamamelidales Griseb.) rodzina platanowate (Platanaceae T. Lestib. ex Dumort.), podrodzina Platanoideae Arn., plemię Plataneae Juss. ex Duby, rodzaj platan (Platanus L.)^[4].

Lista gatunków^[5]

Platanus acerifolia (Aiton) Willd. – platan klonolistny
Platanus gentryi Nixon & J.M.Poole
Platanus kerrii Gagnep.
Platanus mexicana Moric. – platan meksykański
Platanus occidentalis L. – platan zachodni

Platanus orientalis L. – platan wschodni
Platanus racemosa Nutt. – platan kalifornijski
Platanus rzedowskii Nixon & J.M.Poole
Platanus wrightii S.Watson – platan arizoński

ZastosowanieEdytuj

Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne, głównie w parkach.

Największe drzewaEdytuj

Jednym z największych w Europie osobników tego rodzaju jest Platan Olbrzym – to platan klonolistny rosnący w Chojnie, w województwie zachodniopomorskim, okaz ten o obwodzie ponad 1050 cm jest także jednym z najgrubszych w Polsce drzew.

PrzypisyEdytuj

↑ ^a ^b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-19].
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Platanus (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-22].
↑ Platanus (ang.). The Plant List. [dostęp 17 maja 2016].

[apweb-1] Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-19].

[E-2] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].

[4] Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Platanus (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-22].

[5] Platanus (ang.). The Plant List. [dostęp 17 maja 2016].

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]