Rolki

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Rolki (niem. Rollken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska[3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Rolki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Biała Piska

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-230[2]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0755201

Położenie na mapie gminy Biała Piska
Mapa konturowa gminy Biała Piska, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Rolki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Rolki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rolki”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rolki”
Ziemia53°35′25″N 22°07′46″E/53,590278 22,129444[1]

Historia edytuj

Wieś służebna powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Rolki położone na południe od Płachty, na południowy wschód od wsi Kożuchy i na północny zachód od Gurek, na północ od Danowa. Dawniej wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej).

W XV w. wieś w dokumentach zapisywana jako Rolkoff.

Osada, stanowiąca późniejsze Rolki, wzmiankowana w dokumentach z 1424 r., kiedy to o tereny te starał się Bartosz i Rafał z Pisza, o 70 łanów przy Pauloczinstog (dąbrowa w środkowym biegu rzeki Pauloczinstog dzisiejsza rzeka Konopka). Przy tej rzece leżała inna stara wieś i młyn.

Rolki jako dobra służebne, nadane zostały w 1435 r. przez komtura bałgijskiego Erazma Fishborna, za wiedzą wielkiego mistrza Pawła von Rusdorfa, na prawie chełmińskim, z okresem 10 lat wolnizny od służby zbrojnej i płużnego. Dobra te liczące 64 łany otrzymał niejaki Bartosz, z których 48 położonych było przy strumieniu Paulotzine (rz. Konopka), a 16 łanów nad rzeką Wincentą w jej dolnym biegu. Bartosza zobowiązano do 4 służb lekkozbrojnych. Z późniejszych źródeł wynika, że było to nadanie dla 4 dóbr nad strumykiem Konopka: Pawłocina, sąsiednich Płacht i Rolek przy Kożuchach oraz położonych nieco dalej Konopek, z których każde z czterech dóbr pełniono jedna służbę zbrojną.

W 1519 Rolki wymieniane były w popisie wojskowym.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 176870
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1096 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-04-18].

Bibliografia edytuj

  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893.