Węgierki

wieś w województwie wielkopolskim

Węgierki (niem. Wilhelmsau) – wieś położona jest na Równinie Wrzesińskiej, w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Września. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Węgierki
wieś
Ilustracja
Kościół w Węgierkach
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

wrzesiński

Gmina

Września

Liczba ludności 

607

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-302[2]

Tablice rejestracyjne

PWR

SIMC

0598196

Położenie na mapie gminy Września
Mapa konturowa gminy Września, po prawej znajduje się punkt z opisem „Węgierki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Węgierki”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Węgierki”
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego
Mapa konturowa powiatu wrzesińskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Węgierki”
Ziemia52°19′19″N 17°40′31″E/52,321944 17,675278[1]

Według danych UMiG Września z 2013 wieś zamieszkiwało 607 osób[3].

Miejscowość położona jest niecałe 7 km na wschód od Wrześni. Od stolicy województwa, Poznania, wieś dzieli około 50 km.

Historia edytuj

Pierwsze zapisy na temat wsi pochodzą z XIV wieku. Miejscowość była zamieszkiwana przez drobną szlachtę. Byli to jednocześnie Przyborowscy, Węgierscy, Wydzierzewscy, Skąpscy, Bardzcy i Bartochowscy. Jednolita majętność pojawiła się dopiero w końcu XVIII wieku. Właścicielem Węgierek był wówczas pisarz ziemi gnieźnieński Antoni Rożnowski, a w 1843 Adam Żychliński. W 1881 właścicielem majątku stał się Emanuel Genge, który sprzedał go pruskiej Komisji Kolonizacyjnej. Około 1890 wybudowano pałac z elementami neoklasycyzmu. Po parcelacji pozostałą resztówkę nazwano Wilhelmsau[4].

Aż do połowy XX wieku Węgierki nie posiadały własnego kościoła katolickiego. Należały do parafii w Gozdowie, Najbliższy kościół, wybudowany w połowie XV wieku znajdował się w należącej do parafii Szemborowo Otocznej, który od końca XVIII w. należał do rodziny Broniszów.

Węgierki pod koniec XIX wieku stały się ofiarą polityki kolonizacyjnej zaborców. W 1886 majątek został sprzedany świeżo powołanej przez Prusaków Komisji Kolonizacyjnej i sprowadzono tu osadników niemieckich. Władze postanowiły wykorzystać ten fakt propagandowo, bowiem w 1888 roku przyjechał do tej, w końcu niewiele znaczącej wsi, ówczesny Naczelny Prezes Prowincji Poznańskiej i pierwszy prezes Komisji Kolonizacyjnej Robert von Zedlitz und Trützschler. Koloniści niemieccy pojawili się także w sąsiednich Podwęgierkach i Gonicach, gdzie powstały szkoły ewangelickie.

W 1895 w Węgierkach została utworzona samodzielna parafia ewangelicka z własnym pastorem, wydzielona ze zboru we Wrześni. Tutejsza parafia wybudowała w latach 1904–1907 kościół ewangelicki, który został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki po II wojnie światowej w 1946 i poświęcony Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Kościół stał się samodzielną parafią w 1969 i został odłączony do parafii w Gozdowie[5].

Miejscowość w latach 1934–1954 należała do gminy wiejskiej Września-Południe[6].

W Węgierkach znajduje się od 1898 roku Ochotnicza Straż Pożarna, która w 2013 obchodziła swoje 115-lecie[7].

Zabytki edytuj

We wsi znajduje się zbudowany w latach 1904–1907 kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Początkowo była to świątynia ewangelicka dla ludności protestanckiej, która przed 1945 licznie zamieszkiwała te okolice. Po zakończeniu działań wojennych kościół przeszedł w ręce wyznawców rzymskokatolickich, ale oficjalne erygowanie parafii miało miejsce dopiero 1 października 1969[8].

We wsi znajduje się również zabytkowy pałac z II połowy XIX w. oraz park krajobrazowy o powierzchni 3 hektarów[9].

Komunikacja edytuj

Przez wieś przebiega droga krajowa nr 92 oraz linia kolejowa Warszawa-Poznań (najbliższy przystanek kolejowy znajduje się 2 km na wschód we wsi Otoczna).

Komunikację drogową pomiędzy Węgierkami i okolicznymi miejscowościami zapewnia komunikacja autobusowa PKS Gniezno, PKS Turek, PKS Poznań oraz spółka "Marco Polo". Dzięki tym przewoźnikom miejscowość posiada połączenia z Poznaniem, Wrześnią, Słupcą oraz mniejszymi miastami leżącymi na tych trasach[10].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 145204
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1458 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Plan Odnowy Miejscowości Węgierki na lata 2015-2020 [Załącznik_do_Uchwały_VIII_118_2015.pdf]. bip.wrzesnia.pl. [dostęp 2015-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-24)].
  4. Węgierki » Dwory Staropolskie. www.powiatmlawski.net.pl. [dostęp 2015-08-24].
  5. Węgierki. LGD Z nami warto. [dostęp 2018-03-15].
  6. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  7. Strażacka rocznica w Węgierkach. wrzesnia.powiat.pl. [dostęp 2015-08-24].
  8. Parafie Archidiecezji Gnieźnieńskiej
  9. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 256 [dostęp 2012-06-22].
  10. Przewozy pasażerskie Marco Polo Bus, linie regularne Słupca - Poznań - Słupca. www.marcopolo-bus.pl. [dostęp 2015-08-24].