Amphiesmenoptera: Różnice pomiędzy wersjami

klad lub nadrząd owadów
Usunięta treść Dodana treść
Gower (dyskusja | edycje)
nowy artykuł KRYPTONIM CHOINKA (A) #ŚwiątecznaAkcjaEdycyjna2022
(Brak różnic)

Wersja z 19:23, 22 gru 2022

Amphiesmenopteraklad[1] lub nadrząd[2] owadów skrytoskrzydłych, obejmuje grupy siostrzane[1] motyli i chruścików oraz wymarły rząd Tarachoptera; występuje w zapisie kopalnym od permu.

Amphiesmenoptera
Kiriakoff[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] 1948
Okres istnienia: perm–dziś
298.9/0
298.9/0
Kolaż fotografii, w lewym górnym rogu dorosły chruścik na liściu z czułkami skierowanymi do dołu, w prawym górnym roku barwny, pomarańczowo-czarno-biały motyl dzienny na kwiecie, w lewym dolnym rogu żółta ćma z czarnymi plamkami, w prawym dolnym rogu skrzydlaty owad zatopiony w bursztynie
Amphiesmenoptera, od lewej, góra: chruścik Hydropsyche sp., motyl Danaus plexippus; dół: motyl Pyrrharctia isabella, Kinitocelis brevicostata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

tchawkodyszne

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

(bez rangi) skrytoskrzydłe
(bez rangi) Amphiesmenoptera

Pochodzenie

Wspólny przodek motyli i chruścików jest dobrze opracowany pod kątem teoretycznym, ale trudny do wyznaczenia z zapisu kopalnego[3]. Nie wiadomo, kiedy te dwa rzędy wydzieliły się z Amphiesmenoptera[3]. Najstarsze skamieniałości odpowiadające prymitywnym motylom lub chruścikom pochodzą z permskich skał z Australii i Azji Środkowej[3]. Z uwagi na fakt, że wiele prymitywnych motyli, np. z nadrodziny Micropterigidae[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] żeruje na mchach i porostach oraz zważywszy, że chruściki żyją w ekosystemach wodnych można wywnioskować, że przedstawiciele grupy pnia tych nadrzędów żyli w środowisku o dużej wilgotności bądź w pobliżu wody[4].

Cechą wspólną dla grupy jest występowanie łusek[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] na skrzydłach w każdej z nich na wczesnym etapie ewolucyjnym. Badania filogenetyczne (2022) wykazały monofiletyczne pochodzenie łusek u wspólnego przodka Tarachoptera, motyli i chruścików[5], u Tarachoptera stwierdzono plezjomorficzny charakter morfologii łusek[5]. Chruściki również dysponowały łuskami w rodzinie Lepidochlamidae[5], w toku ewolucji utraciły je[5].

Systematyka

Amphiesmenoptera obejmuje rzędy:

Kladem siostrzanym wobec Amphiesmenoptera jest Antliophora[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]][4].

Przypisy

  1. a b c d Naoyuki Yonemura i inni, Conservation of a pair of serpin 2 genes and their expression in Amphiesmenoptera, „Insect Biochemistry and Molecular Biology”, 42 (5), 2012, s. 371–380, DOI10.1016/j.ibmb.2012.01.008, ISSN 0965-1748 [dostęp 2022-12-22] (ang.).
  2. Amphiesmenoptera - Organism - CNGBdb [online], db.cngb.org [dostęp 2022-12-22].
  3. a b c Wiggins 1984 ↓, s. 2.
  4. a b Wiggins 1984 ↓, s. 3.
  5. a b c d Jiajia Wang i inni, Early evolution of wing scales prior to the rise of moths and butterflies, „Current Biology”, 32 (17), 2022, 3808–3814.e2, DOI10.1016/j.cub.2022.06.086 [dostęp 2022-12-22] (ang.).
  6. Wolfram Mey i inni, The blueprint of the Amphiesmenoptera – Tarachoptera, a new order of insects from Burmese amber (Insecta, Amphiesmenoptera), „Fossil Record”, 20 (2), 2017, s. 129–145, DOI10.5194/fr-20-129-2017, ISSN 2193-0066 [dostęp 2022-12-22] (ang.).

Bibliografia