Stare Proboszczewice

wieś w województwie mazowieckim

Stare Proboszczewicewieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Stara Biała[4][5].

Stare Proboszczewice
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Floriana
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

płocki

Gmina

Stara Biała

Wysokość

100 m n.p.m.

Liczba ludności (2023)

408[2]

Strefa numeracyjna

24

Kod pocztowy

09-412[3]

Tablice rejestracyjne

WPL

SIMC

0576361[4]

Położenie na mapie gminy Stara Biała
Mapa konturowa gminy Stara Biała, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stare Proboszczewice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Proboszczewice”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Proboszczewice”
Położenie na mapie powiatu płockiego
Mapa konturowa powiatu płockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Proboszczewice”
Ziemia52°39′32″N 19°41′44″E/52,658889 19,695556[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Miejscowość położona nad rzeką Wierzbicą, będącą dopływem Skrwy.

Miejscowość jest również siedzibą Parafii św Floriana w Starych Proboszczewicach

Rys historyczny

edytuj

Od XII własność prepozytów kapituły płockiej. Prawdopodobnie swą nazwę wzięły od prepozyta, czyli od proboszcza kapituły już w XIII wieku.

W roku 1375[6] Dobiesław biskup płocki wieś tę ,własność kapituły, przenosi na prawo chełmińskie, nadając w niej wójtostwo „Petro servitori nostri" na 3 łanach. Osadnicy płacili wówczas po florenie z łanu czynszu rocznego oraz po 6 miar zboża.
Za dziesięcinę zaś po 4 skojce i 2 kury (Kod. maz. 85).

W roku 1578 Proboszczewice Wielkie i Małe mają kościół parafialny, płacą od 22 łanów,posiadały 6 zagrodników z rolą, 1 rzemieślnika, wdowa po kowalu, wyszynk piwa i wódki. Na poświątnem 1 zagrodnik, młyn, wyszynk piwa i wódki.
Wieś była wówczas własnością prałata płockiego, podkanclerza koronnego.

Od końca XVIII wieku dobra rządowe ekonomii Brwilno. W roku 1822 to wieś narodowa. W 1828 był tu młyn. W 1888 roku wieś z kościołem, karczmą i folwarkiem. Słynne w Rzeczypospolitej ze względu na wielkie grodzisko, największe na Mazowszu, położone w południowej części wsi, nazywane przez okolicznych mieszkańców Kosmatą Górą lub Szwedzkimi Okopami, sławne z bitwy na początku XVI wieku pomiędzy krzyżakami a Mazowszanami zwycięsko broniącymi kraju pod dowództwem Andrzeja Sieprskiego, starosty płockiego.

Zabytki

edytuj
  • Kościół Parafialny, pw. św. Floriana, neogotycki, orientowany, murowany z cegły, wzniesiony w latach 1868-1869 staraniem ks. Mikołaja Bilińskiego, a w 1906 r. konsekrowany przez bpa Apolinarego Wnukowskiego. Posiada malowidła ścienne, wykonane w 1907 r., które zostały odnowione i uzupełnione w 1980 r. przez Ludwika Jędrzejewskiego z Płocka. W neogotyckim ołtarzu głównym z końca XIX w. umieszczona jest rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, replika krucyfiksu z ołtarza głównego kościoła reformatów w Płocku (1777 r.). W czasie okupacji od 1941 r. kościół był zamknięty. W jego wnętrzu na uwagę zasługują barokowe: chrzcielnica, monstrancja i relikwiarz. Przy kościele XX-wieczna dzwonnica.
  • Kaplica cmentarna wybudowana jako grobowa w 1892 roku.
  • Stary cmentarz ewangelicki, całkowicie zniszczony, bez pozostałości nagrobków, mylnie nazywany przez miejscowych "kirkutem"
  • Słowiańskie grodzisko z X wieku, zwane Kosmatą Górą.
  • Dworek z 1906 roku, obecnie siedziba Ośrodka Zdrowia

We wsi działa klub Start Proboszczewice, który występuje w Lidze Okręgowej.

Boisko w Proboszczewicach jest czwartym obiektem treningowym Wisły Płock.

Komunikacja

edytuj

Stare Proboszczewice posiadają połączenie szynobusowe ze stacji Proboszczewice Płockie, skąd odjeżdżają w kierunku Płocka i Sierpca. Miejscowość obsługują również 2 linie komunikacji miejskiej z Płocka oraz linia PKS BusKom.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129300
  2. Gmina Stara Biała. Liczba mieszkańców w dniu 2024-02-01 [dostęp 2024-02-02]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1196 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Proboszczewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 516.

Linki zewnętrzne

edytuj