Stawiska (Katowice)

Stawiskaczęść Katowic[1], położona w rejonie ulic Stawiska oraz Krakowskiej[2], na odcinku od wiaduktu nad linią kolejową nr 171[3] na zachodzie do granicy miasta z Mysłowicami na wschodzie, na terenach dwóch dzielnic rozdzielonych ulicą Krakowską: Szopienice-Burowiec (północna część) i Janów-Nikiszowiec (południowa część), nad Boliną[4].

Stawiska
Część Katowic
Ilustracja
Fragment Stawisk − budynek przy ul. Krakowskiej 207
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Katowice

Dzielnica

Janów-Nikiszowiec,
Szopienice-Burowiec

W granicach Katowic

31 grudnia 1959

SIMC

0937787

Strefa numeracyjna

32

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Stawiska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Stawiska”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stawiska”
Ziemia50°15′03″N 19°06′37″E/50,250750 19,110222
Ulica Krakowska w Stawiskach (widok w kierunku Mysłowic)

Początki Stawisk sięgają początku XIX wieku. Powstały one wówczas jako kolonia Janowa po prawej stronie drogi w kierunku Mysłowic (obecna ul. Krakowska). Na początku XX wieku kupcy katowiccy postawili w Stawiskach osiem jedno- i dwupiętrowych domów wielorodzinnych w związku z powstaniem w Szopienicach huty „Uthemann” (późniejsza Huta Metali Nieżelaznych „Szopiencie”)[2]. Część tej zabudowy przetrwała do dnia dzisiejszego – są to budynki przy ulicy Krakowskiej 207, 208, 208a, 209 i 210[5]. W jednym z tych domów mieszkał Paweł Antonik – robotnik wydziału maszynowego obecnego szybu „Carmer” kopalni węgla kamiennego „Giesche” (późniejsza kopalnia „Wieczorek”), który został zwolniony z pracy za organizację strajku solidarnościowego z pracownikami pobliskiej huty „Wilhelmina”, protestującymi od 8 czerwca 1910 roku. W Stawiskach powstały również baraki, gdzie odbywały się zebrania grup „Sokoła” z Szopienic[2].

W 1926 roku Stawiska zostały włączone do gminy Szopienice-Roździeń[2], a 31 grudnia 1959 roku do Katowic[6]. W latach 70. i 80. XX wieku powstała znaczna część zabudowy przemysłowo-usługowej przy ulicy Krakowskiej, natomiast w 2010 roku został wybudowany dom przy ulicy Krakowskiej 210a[5].

Obecnie Stawiska pełnią głównie funkcje usługowe. Według stanu z października 2020 roku, zlokalizowane są tu następujące przedsiębiorstwa: sklep budowlany[7], sklepy z częściami i akcesoriami samochodowymi[8][9] i motocyklowymi[10], hurtownia wyposażenia optycznego i okulistycznego[11][12], przedsiębiorstwo obsługujące infrastrukturę gazowniczą[13] czy sklep z urządzeniami GPS[14].

Przy ulicy Krakowskiej zlokalizowany jest przystanek autobusowy ZTM Kolonia Stawiska. W październiku 2020 roku odjeżdżało z niego 6 linii autobusowych, w tym jedna nocna. Linie te mają charakter międzymiastowy i łączą Stawiska z sąsiednimi częściami Katowic (głównie z Zawodziem, Wilhelminą i Śródmieściem) oraz pobliskimi gminami, w tym z Bieruniem, Chełmem Śląskim, Dąbrową Górniczą, Imielinem, Lędzinami, Mysłowicami i Sosnowcem[15]. Wierni rzymskokatoliccy mieszkający w Stawiskach przynależą do parafii św. Jadwigi Śląskiej[16].

Przypisy edytuj

  1. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 2023-05-16]. (pol.).
  2. a b c d Lech Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 230, ISBN 83-905115-0-9.
  3. Ogólnopolska Baza Kolejowa: Railmap - mapa kolejowa. www.bazakolejowa.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  4. OpenStreetMap. Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  5. a b Katowickie budynki. katowickiebudynki.eu. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  6. Dz.U. z 1959 r. nr 64, poz. 381
  7. Stobud Katowice. stobud.com.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  8. ATS: Kontakt. ats-oleje.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  9. Auto Części Mda Dariusz Michałowski. www.pkt.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  10. BIKESPACE: Kontakt. sklep.bikespace.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  11. Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe Spectrum. mapa.targeo.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  12. Spectrum. spectrum24.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  13. Regionalny Zakład Obsługi Urządzeń Gazowniczych GAZ-TECHNIKA: Kontakt. gaztechnika.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  14. XULTRA.PL. xultra.pl. [dostęp 2020-10-19]. (pol.).
  15. Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2020-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
  16. Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2014, s. 34, ISBN 978-83-63780-06-7.