Stefan Zając (podpułkownik)
Stefan Zając (ur. 26 grudnia 1895 w Rzeszowie, zm. 29 lipca 1961 w Cieplicach Śląskich-Zdroju) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 lipca 1961 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
        
| |
Życiorys
edytujUrodził się w 26 grudnia 1895 w Rzeszowie, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Szymona i Izabelli z Kowalskich[1][2][a]. Uczył się w c. i k. Gimnazjum w Wadowicach. W roku szkolnym 1913/1914 ukończył naukę w klasie VII razem z Józefem Ćwiertniakiem, Maksymilianem Kamskim, Franciszkiem Lenczowskim, Bronisławem Maszlanka, Bruno Olbrychtem[4]. 10 listopada 1914 razem z Józefem Ćwiertniakiem w swoim gimnazjum złożył wojenną maturę[5].
Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłych Legionów Polskich. 26 kwietnia 1923 został przeniesiony do 19 pułku piechoty we Lwowie na stanowisko dowódcy kompanii strzeleckiej[6]. Później dowodził szkołą podoficerską i w zastępstwie batalionem[6]. 30 maja 1927 został przeniesiony do 71 pułku piechoty w Zambrowie na stanowisko dowódcy I batalionu[7][6]. 18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 46. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. 5 maja tego roku został przeniesiony do 40 pułku piechoty we Lwowie na stanowisko dowódcy I batalionu[9][6]. W marcu 1931 został ponownie przeniesiony do 19 pułku piechoty na stanowisko kwatermistrza[10]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[11][12]. 16 grudnia tego roku objął dowództwo batalionu KOP „Dawidgródek”[6]. 24 stycznia 1934 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 10. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 walczył na czele 32 pułku piechoty pod Gruduskiem i w obronie Modlina. Po kapitulacji załogi twierdzy (29 września 1939) dostał się do niewoli niemieckiej[14]. Przebywał w Oflagu II A Prenzlau, a następnie w Oflagu II D Gross-Born, gdzie pełnił funkcję dowódcy II batalionu jenieckiego[14]. Po uwolnieniu z niewoli wrócił do kraju i został zarejestrowany w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym Oddział Wojewódzki w Łodzi[14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 105[1][15][16]
- Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[17][2][18]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1936 „za zasługi w służbie wojskowej”[19][20]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[15][21][22]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[23][15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[24]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[24]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką[25]
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929[26]
Uwagi
edytuj- ↑ Na stronie internetowej „Żołnierze Niepodległości” podano błędnie, że urodził się w Wadowicach, służył w 6. kompanii 4 pułku piechoty, zaginął 13 września 1915 pod Hulewiczami i powrócił z niewoli w lutym 1918[3]. Dane te dotyczą Stefana Zająca ur. w 1895 w Wadowicach, masarza, żołnierza 4 pp.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-17].
- ↑ Zając Stefan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ Sprawozdanie 1914 ↓, s. 56.
- ↑ Sprawozdanie 1915 ↓, s. 43.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 146.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928, s. 45.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 137.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 101.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 438.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934, s. 1.
- ↑ a b c Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ a b c Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 31.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 13.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-17].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 240.
Bibliografia
edytuj- Zając Stefan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.69-6082 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-16].
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1913/14. Wadowice: Nakładem Funduszu Naukowego, 1914.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1914/15. Wadowice: Nakładem Funduszu Naukowego, 1915.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.