Strażnica WOP Łeba

Strażnica w Łebie:

  1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
  2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.
Strażnica WOP Łeba
Strażnica SG w Łebie
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945
od 1991 strażnica SG

Rozformowanie

2 stycznia 2003

Organizacja
Dyslokacja

Łeba[1]

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna

Podległość

18 komenda odcinka
19 komenda odcinka
2 batalion OP
161 batalion WOP
Bałtycka Brygada WOP
Morski Oddział SG

Dysl wop 1945 4.png

Formowanie i zmiany organizacyjneEdytuj

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 18 komendy odcinka Słupsk jako 90 strażnica WOP[2] (Łeba)[3] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska[5].

Z dniem 2.04.47 [a] strażnica została przekazana do Gdańskiego oddziału WOP nr 12 i weszła w skład 19 komendy odcinka[6].

W marcu 1954 dokonano zmiany numeracji strażnic WOP. Strażnica Łeba otrzymała numer 87[7]. Jesienią 1956 rozpoczęto numerować strażnice w systemie brygadowym. Strażnica Łeba otrzymała numer 3[8].

W 1964 strażnica WOP nr 4 Łeba uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do III kategorii[9].

15 sierpnia 1964 Graniczna Placówka Kontrolna Łeba oraz strażnice WOP: Łeba, Karwia, Biała Góra wraz z odcinkami przekazano do Kaszubskiej Brygady WOP[10].

W 1976 , w wyniku zmian organizacyjnych w Wojskach Ochrony Pogranicza, podporządkowano z Kaszubskiej Brygady WOP w Gdańsku Bałtyckiej Brygadzie WOP w Koszalinie: GPK w Łebie, strażnicę WOP w Łebie i batalion WOP Lębork[b][10].

Straż Graniczna:

Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica Łeba weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej[11].

Z dniem 2 stycznia 2003 na bazie strażnicy utworzono Graniczną Placówkę Kontrolną w Łebie[12].

Ochrona granicyEdytuj

Dopiero w kwietniu 1946 strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu pełniła służbę na swoim odcinku[13].

Strażnice sąsiednieEdytuj

Komendanci/dowódcy strażnicyEdytuj

  • ppor. Józef Kamiński (był 10.1946)[c]
Komendanci strażnicy SG:
  • mjr SG Marek Lacher (1981-?)[14]
  • mjr SG Dariusz Łoszak (był w 2002)[15].

UwagiEdytuj

  1. Rozkaz szefa Departamentu WOP nr 013 z 21. 03.1947 → Historia BBWOP ↓, s. 11-19
  2. Na bazie 161 batalionu WOP Lębork utworzono samodzielną kompanię odwodową, kompanię techniczną i kompanię ochrony i regulacji ruchu.
  3. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 061 z 20.10.1946 rok → Rozkazy personalne D WOP ↓.

PrzypisyEdytuj

BibliografiaEdytuj

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej. „Biuletyn 1/2005. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej”, 2005. Koszalin. ISSN 1429-2505. 
  • Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
  • ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
  • ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.